‘Tepemizde bir çatı olsun yeter’ ANKARA – Döviz kurundaki tırmanma ve enflasyonun direkt karşılık bulduğu dalların başında emlak geliyor. Yaklaşık 6 milyon nüfusuyla Ankara, Türkiye’de emlak bölümündeki gelişmeleri hem etkileyen tıpkı vakitte etkilenen kentlerin başında geliyor. Kentin bilhassa birtakım semtleri, üniversitelere yakınlık, ulaşım, güvenlik üzere sebeplerle fazla tercih ediliyor. Bu semtlerdeki konut meblağlarını ve son devirdeki gelişmeleri gözlemek için kiracılar, emlakçılar ve mesken sahipleriyle konuştuk.
Birinci durağımız bir epey şiire, müziğe mevzu alan Tunalı Hilmi Caddesi ve Ayrancı. Pandemi yasaklarının kalkmasıyla birlikte, Tunalı Hilmi’de yoğunluk yaşanıyor. Tunalı’nın girişinde bulunan Ankara’nın sembollerinden biri Kuğulu Park’tayız. Bazıları köpeklerini gezdiriyor. Bazıları ağaçların altında oturuyor, öğrencilerin de ağır buluşması noktası olan bölgede gözü saatte, bir eli telefonunda olan gençlerin gelecek arkadaşlarını bekleme telaşını görüyoruz.
‘ALDIĞIM KONUTUN FİYATI ÜÇ YILDA EN AZ İKİ KAT ARTTI’
Parkta oturan orta yaşlı Mustafa Bey’in yanına oturuyoruz. Mustafa Beyefendi, Ayrancı’da oturuyor, 22 yıldır da burada. “Son periyotta konut meblağları ne durumda sizce”, dediğimizde başını sallıyor ve “Çok güç, Allah her insanın yardımcısı olsun. Ben 2018’de mesken aldım. İnanın artık bu meskeni almam mümkün olmazdı. Meskenim 35-40 yaşında. Geçen binamızda bir konut satıldı, benim konutum üzere. Benim beş yıl evvel aldığıma nazaran iki üç kat fazlaydı” diyor.
“Sizce konutunuz artık dediğiniz 700 bin lirayı eder mi” diye sorunca da “zaten etmez, lakin piyasa bu biçimde diyor. Geçen yıldan bu yana mesken fiyatları epey arttığını ekliyor. Bugün konutunuzu satsanız alıcı çıkar mı sizce diyoruz. Çıkar bence, beşerler mecbur kalıyor” diye cevap veriyor.
‘TUNALI’DA DÜKKANLARIN YARISI KAPANDI, KİRALAR ARTIYOR’
Mustafa Bey’den ayrılıp, Tunalı Hilmi caddesinde teknolojik eser satan bir dükkana giriyoruz. Hüseyin Beyefendi karşılıyor bizi, işlerin durumunu soruyoruz: “Kapanma bizi epey olumsuz etkiledi. Burası işlek bir yer, lakin beşerler daha epeyce hafta sonu gezmeye çıkıyor, kapanma olunca kimse gelemiyor. Geçen yıldan bu yana kapanma, salgınla birlikte sigorta primlerimi güç ödüyorum.”
“Kira durumu nasıl” diye sorunca da şöyleki yanıtlıyor: “Burada epey insan dükkanını kapattı. Orta sokaktakiler büsbütün iflas etti. İnanır mısınız tahminen buradaki iş yerlerinin yarısı el değiştirdi, kiralar caddedeyse 50 binden başlıyor. İş yapmıyoruz lakin nizamlı ödemek zorundayız. Benim mal sahibim kapanma periyodunda yarım kira aldı. Lakin yarım kirayı bile ödeyemediğim aylar var.”
Kira fiyatlarının salgına ve güç duruma karşın arttığını kelamlarına ekliyor Hüseyin Beyefendi ve şu biçimde devam ediyor: “Burada mal sahiplerinin birden fazla maalesef anlayış göstermedi. Örneğin buraya bir kafe açıldığında baştan sona deklarasyon yapılıyor. Onlar batınca mobilyacı, elektrikçi, nakliyeci, manav, market alacağını tahsil edemiyor. Buna karşın yan dükkanım geçen yıl 30 bin kira veriyordu, küçük bir yer, kapandı. Artık mesken sahibi 45 bin istiyor. Bir düzenleme yapılmalı, kira belimizi büküyor.”
HAYVANSEVER OLARAK MESKEN BULMAK GÜÇ
Ayrancı’da kiracı olarak yaşayan Ömür Hanım ile görüşüyoruz. Ömür Hanım 5 yıldır Ayrancı’da oturduğunu lakin mesken değiştirmek istese bile kira meblağları fazlaca arttığı için kesesine göre mesken bulamadığını anlatıyor. “Örneğin, geçen yıl 1700 lira olan konutlar 2500’e çıktı. Mesken sahibim, konutumda evcil hayvan beslediğim için beni çıkarmak istiyor. Fakat bu sonucunda Ayrancı’da bilhassa artan bahçe katlarının kirası tesirli oldu. Kiralar fahiş arttı, meskeni beğenmeseniz de mesken sahibiyle anlaşamasanız da kalmak durumunda kalıyorsunuz” diyor. “Bir de…” diyerek şunları ekliyor Ömür Hanım. “Hayvansever beşerler olarak mesken bulmakta zorlanıyoruz. Ben bu konutu, evcil hayvan beslenebilir ilanı üzerine tuttum, lakin bugün köpeklerim olduğu için bana zorluk çıkarılıyor. Kimi konut sahipleri, emlakçılar evcil hayvanınız var ise size konut vermek istemiyor.”
‘EVLERİN FİYATLARI 15-20 GÜNDE 100 BİN ARTABİLİYOR, ALICI DA MAĞDUR BİZ DE’
Kiracılar ve konut sahipleriyle konuştuktan daha sonra soluğu emlakçılarda alıyoruz. Kendisiyle daha evvel randevulaştığımız Yunus Beyefendi bizi içeri davet ediyor. Sorularımıza cevapları şöyleki:
Emlak piyasasında durum nasıl gidiyor?
Bu sene fiyatlarda fazlaca fazla artış var” diyerek başlıyor. Genel olarak yüzde 25 ile 30 ortası fiyat artışı olduğunu söylüyor ve ekliyor, “Geçen yıl tıpkı sokakta birebir binada 1400 liraya kiraya verdiğim meskeni artık 2000 liraya kiraya veriyorum. Ayrancı talebin ağır olduğu bir yer. Üstelik bu yıl hem kiralık konut satılık mesken sayısı azaldı.
niye konut sayısı azaldı?
Kiracılar meskenden çıktıklarında benzeri bir meskene daha yüksek kira vereceğini bildiği için düzgün berbatına bakmadan tıpkı meskende kalıyor. Mesken sahiplerinin birden fazla buradaki kira geliriyle geçiniyor. O niçinle markette gördüğü fiyatı kiraya yansıtmak istiyor. Konutların birçok da eski.
Sıfır bir tutmak istesek 2+1 meskenin kirası ne kadardır?
Sıfır mesken sayısının az olduğunu söylüyor. Şuan elinde 80 metrekare Amerikan 2+1 meskenin aylık kirasının 2750 liradan başlıyor. Sıfır konut az, Ayrancı dahil eski mahallelere kentsel dönüşüm geldi, lakin burada kat hududu var. Ayrancı’da beş kat sonu var, üstüne çıkamıyorsunuz, , bu biçimde olunca müteahhitler kâr edemiyor. Hatta konut sahiplerinde yeni bir bina için kimi vakit 100 kimi vakit 150 bin lira ek fiyat alıyorlar. Konut sahiplerinin buna durumu olmuyor, müteahhitler de kar edemiyorsak yapmayalım diyor. bu biçimde olunca yeni konut bulmak zorlaşıyor. Olanlar da yüksek fiyatlara kiraya veriyor.
‘İNSANLAR DÖVİZ BOZDURUP KONUT ALMAYA ÇALIŞIYOR’
Krediler geçtiğimiz yıldan bu yana faiz oranı niçiniyle yüksek, fakat Yunus Beyefendi buna rağmen mesken satışlarının arttığını, insanların dövizlerini bozdurup mesken almaya çalıştığını söylüyor. “Ev sahiplerinin niye kiraları arttırmak istiyor, görüştüğümüz kiracılar en hayli bundan yakınıyor” diye sorduğumuz Yunus Beyefendi konut sahiplerinin dövizi münasebet gösterip artışa gittiğini söylüyor ve şöyleki devam ediyor: “Bir de yan binasından birisinin kendisinden daha yüksek fiyata konut kiraya verdiğini duyar duymaz onlar da içine rastgele bir bakım, yenilik getirmeden daha yüksek kira istiyorlar, aslına bakarsanız bir yıl ortasında 300-400 lira kiraları arttırdılar. Satış kısmına baktığımızdaysa 80 bin ile 100 bin ortası artış var. Üstelik bu yıllık değil, kimi vakit aydan daya değişebiliyor.”
Ayrancı, Tunalı Hilmi, Küçük Esat bölgesinde yaklaşık 30 kiracı, konut sahibi ve emlakçıyla bir ortaya geldik. Kiracıların ve konut almak isteyenlerin ortak şikayeti artan kira meblağları. Kira ve konut satış meblağlarının önemli artış gösterdiğini onlar da doğruluyor. Misal halde konut fiyatlarının genelinde bir artış olduğunu söylemek mümkün. kimi vakit bir ay daha sonra geldiğinizde almak istediğiniz konutun fiyatının 100 bin lira arttığını bakılırsabiliyorsunuz. Bu durumu hem konut almak isteyenler birebir vakitte emlakçılar doğruluyor. Emlakçılar, bilhassa kentsel dönüşüme girmesi olası konutların meblağlarının daha süratli arttığını söylüyor. Mesken sahipleri konutu satarken bir nevi konut yenilendiğinde edeceği kıymeti öngörüp fiyat talep edebiliyor. Emlakçılar pek satılacak meskenin kalmadığını da söylüyor. Ekonomik kriz, döviz kurundaki tırmanma üzere sebeplerin yanında mesken sahiplerinin bir kısmının konutu yatırım aracı olarak görüp yan komşusu kira artışına gittiğinde benzerini yapması da meblağları etkiliyor.
Yarın: İki Öğrenci Semtinin Durumu: 100. Yıl ve Bahçelieveler’de Emlak durumu
Birinci durağımız bir epey şiire, müziğe mevzu alan Tunalı Hilmi Caddesi ve Ayrancı. Pandemi yasaklarının kalkmasıyla birlikte, Tunalı Hilmi’de yoğunluk yaşanıyor. Tunalı’nın girişinde bulunan Ankara’nın sembollerinden biri Kuğulu Park’tayız. Bazıları köpeklerini gezdiriyor. Bazıları ağaçların altında oturuyor, öğrencilerin de ağır buluşması noktası olan bölgede gözü saatte, bir eli telefonunda olan gençlerin gelecek arkadaşlarını bekleme telaşını görüyoruz.
‘ALDIĞIM KONUTUN FİYATI ÜÇ YILDA EN AZ İKİ KAT ARTTI’
Parkta oturan orta yaşlı Mustafa Bey’in yanına oturuyoruz. Mustafa Beyefendi, Ayrancı’da oturuyor, 22 yıldır da burada. “Son periyotta konut meblağları ne durumda sizce”, dediğimizde başını sallıyor ve “Çok güç, Allah her insanın yardımcısı olsun. Ben 2018’de mesken aldım. İnanın artık bu meskeni almam mümkün olmazdı. Meskenim 35-40 yaşında. Geçen binamızda bir konut satıldı, benim konutum üzere. Benim beş yıl evvel aldığıma nazaran iki üç kat fazlaydı” diyor.
“Sizce konutunuz artık dediğiniz 700 bin lirayı eder mi” diye sorunca da “zaten etmez, lakin piyasa bu biçimde diyor. Geçen yıldan bu yana mesken fiyatları epey arttığını ekliyor. Bugün konutunuzu satsanız alıcı çıkar mı sizce diyoruz. Çıkar bence, beşerler mecbur kalıyor” diye cevap veriyor.
‘TUNALI’DA DÜKKANLARIN YARISI KAPANDI, KİRALAR ARTIYOR’
Mustafa Bey’den ayrılıp, Tunalı Hilmi caddesinde teknolojik eser satan bir dükkana giriyoruz. Hüseyin Beyefendi karşılıyor bizi, işlerin durumunu soruyoruz: “Kapanma bizi epey olumsuz etkiledi. Burası işlek bir yer, lakin beşerler daha epeyce hafta sonu gezmeye çıkıyor, kapanma olunca kimse gelemiyor. Geçen yıldan bu yana kapanma, salgınla birlikte sigorta primlerimi güç ödüyorum.”
“Kira durumu nasıl” diye sorunca da şöyleki yanıtlıyor: “Burada epey insan dükkanını kapattı. Orta sokaktakiler büsbütün iflas etti. İnanır mısınız tahminen buradaki iş yerlerinin yarısı el değiştirdi, kiralar caddedeyse 50 binden başlıyor. İş yapmıyoruz lakin nizamlı ödemek zorundayız. Benim mal sahibim kapanma periyodunda yarım kira aldı. Lakin yarım kirayı bile ödeyemediğim aylar var.”
Kira fiyatlarının salgına ve güç duruma karşın arttığını kelamlarına ekliyor Hüseyin Beyefendi ve şu biçimde devam ediyor: “Burada mal sahiplerinin birden fazla maalesef anlayış göstermedi. Örneğin buraya bir kafe açıldığında baştan sona deklarasyon yapılıyor. Onlar batınca mobilyacı, elektrikçi, nakliyeci, manav, market alacağını tahsil edemiyor. Buna karşın yan dükkanım geçen yıl 30 bin kira veriyordu, küçük bir yer, kapandı. Artık mesken sahibi 45 bin istiyor. Bir düzenleme yapılmalı, kira belimizi büküyor.”
HAYVANSEVER OLARAK MESKEN BULMAK GÜÇ
Ayrancı’da kiracı olarak yaşayan Ömür Hanım ile görüşüyoruz. Ömür Hanım 5 yıldır Ayrancı’da oturduğunu lakin mesken değiştirmek istese bile kira meblağları fazlaca arttığı için kesesine göre mesken bulamadığını anlatıyor. “Örneğin, geçen yıl 1700 lira olan konutlar 2500’e çıktı. Mesken sahibim, konutumda evcil hayvan beslediğim için beni çıkarmak istiyor. Fakat bu sonucunda Ayrancı’da bilhassa artan bahçe katlarının kirası tesirli oldu. Kiralar fahiş arttı, meskeni beğenmeseniz de mesken sahibiyle anlaşamasanız da kalmak durumunda kalıyorsunuz” diyor. “Bir de…” diyerek şunları ekliyor Ömür Hanım. “Hayvansever beşerler olarak mesken bulmakta zorlanıyoruz. Ben bu konutu, evcil hayvan beslenebilir ilanı üzerine tuttum, lakin bugün köpeklerim olduğu için bana zorluk çıkarılıyor. Kimi konut sahipleri, emlakçılar evcil hayvanınız var ise size konut vermek istemiyor.”
‘EVLERİN FİYATLARI 15-20 GÜNDE 100 BİN ARTABİLİYOR, ALICI DA MAĞDUR BİZ DE’
Kiracılar ve konut sahipleriyle konuştuktan daha sonra soluğu emlakçılarda alıyoruz. Kendisiyle daha evvel randevulaştığımız Yunus Beyefendi bizi içeri davet ediyor. Sorularımıza cevapları şöyleki:
Emlak piyasasında durum nasıl gidiyor?
Bu sene fiyatlarda fazlaca fazla artış var” diyerek başlıyor. Genel olarak yüzde 25 ile 30 ortası fiyat artışı olduğunu söylüyor ve ekliyor, “Geçen yıl tıpkı sokakta birebir binada 1400 liraya kiraya verdiğim meskeni artık 2000 liraya kiraya veriyorum. Ayrancı talebin ağır olduğu bir yer. Üstelik bu yıl hem kiralık konut satılık mesken sayısı azaldı.
niye konut sayısı azaldı?
Kiracılar meskenden çıktıklarında benzeri bir meskene daha yüksek kira vereceğini bildiği için düzgün berbatına bakmadan tıpkı meskende kalıyor. Mesken sahiplerinin birden fazla buradaki kira geliriyle geçiniyor. O niçinle markette gördüğü fiyatı kiraya yansıtmak istiyor. Konutların birçok da eski.
Sıfır bir tutmak istesek 2+1 meskenin kirası ne kadardır?
Sıfır mesken sayısının az olduğunu söylüyor. Şuan elinde 80 metrekare Amerikan 2+1 meskenin aylık kirasının 2750 liradan başlıyor. Sıfır konut az, Ayrancı dahil eski mahallelere kentsel dönüşüm geldi, lakin burada kat hududu var. Ayrancı’da beş kat sonu var, üstüne çıkamıyorsunuz, , bu biçimde olunca müteahhitler kâr edemiyor. Hatta konut sahiplerinde yeni bir bina için kimi vakit 100 kimi vakit 150 bin lira ek fiyat alıyorlar. Konut sahiplerinin buna durumu olmuyor, müteahhitler de kar edemiyorsak yapmayalım diyor. bu biçimde olunca yeni konut bulmak zorlaşıyor. Olanlar da yüksek fiyatlara kiraya veriyor.
‘İNSANLAR DÖVİZ BOZDURUP KONUT ALMAYA ÇALIŞIYOR’
Krediler geçtiğimiz yıldan bu yana faiz oranı niçiniyle yüksek, fakat Yunus Beyefendi buna rağmen mesken satışlarının arttığını, insanların dövizlerini bozdurup mesken almaya çalıştığını söylüyor. “Ev sahiplerinin niye kiraları arttırmak istiyor, görüştüğümüz kiracılar en hayli bundan yakınıyor” diye sorduğumuz Yunus Beyefendi konut sahiplerinin dövizi münasebet gösterip artışa gittiğini söylüyor ve şöyleki devam ediyor: “Bir de yan binasından birisinin kendisinden daha yüksek fiyata konut kiraya verdiğini duyar duymaz onlar da içine rastgele bir bakım, yenilik getirmeden daha yüksek kira istiyorlar, aslına bakarsanız bir yıl ortasında 300-400 lira kiraları arttırdılar. Satış kısmına baktığımızdaysa 80 bin ile 100 bin ortası artış var. Üstelik bu yıllık değil, kimi vakit aydan daya değişebiliyor.”
Ayrancı, Tunalı Hilmi, Küçük Esat bölgesinde yaklaşık 30 kiracı, konut sahibi ve emlakçıyla bir ortaya geldik. Kiracıların ve konut almak isteyenlerin ortak şikayeti artan kira meblağları. Kira ve konut satış meblağlarının önemli artış gösterdiğini onlar da doğruluyor. Misal halde konut fiyatlarının genelinde bir artış olduğunu söylemek mümkün. kimi vakit bir ay daha sonra geldiğinizde almak istediğiniz konutun fiyatının 100 bin lira arttığını bakılırsabiliyorsunuz. Bu durumu hem konut almak isteyenler birebir vakitte emlakçılar doğruluyor. Emlakçılar, bilhassa kentsel dönüşüme girmesi olası konutların meblağlarının daha süratli arttığını söylüyor. Mesken sahipleri konutu satarken bir nevi konut yenilendiğinde edeceği kıymeti öngörüp fiyat talep edebiliyor. Emlakçılar pek satılacak meskenin kalmadığını da söylüyor. Ekonomik kriz, döviz kurundaki tırmanma üzere sebeplerin yanında mesken sahiplerinin bir kısmının konutu yatırım aracı olarak görüp yan komşusu kira artışına gittiğinde benzerini yapması da meblağları etkiliyor.
Yarın: İki Öğrenci Semtinin Durumu: 100. Yıl ve Bahçelieveler’de Emlak durumu