Talep patlayınca uzmanlar uyardı: Korsanlar ortaya çıktı Alternatif turizm çeşidi olarak yat turizmi deniz turizminin değerli bir kolu olarak dikkat çekiyor. Lakin son periyotta lisanssız, faturasız ve sigortasız olarak çeşit yapan ‘korsan’ yatlar dalın kanayan yarası haline dönüştü. Pandemi sebebiyle yabancı turistten yoksun kalan tekne ve yat kesimi, talebin arttığı periyotta ise evraksız işletmecilerle boğuşuyor. Özel teknesi ile fatura kesmeden, charter lisansı olmadan, arkadaşını konuk eder üzere tipe çıkartan kaptanlar, kesimi zora sokuyor. Tüketici de daha uygun fiyatlı olması ötürüsıyla evraksız teknelere yöneliyor. Ticari bir süreç gösterilmemesi ötürüsıyla bu üzere seyahatlerde ise tüketicinin rastgele bir sigortası olmuyor.
TRANSLOG HUDUDU KOŞUL
Tüm teknelerin limandan çıkış için aldığı translog için özel teknelere bir hudut getirilmediğini vurgulayan yat dalı uzmanlarından Olgaç Esin, Hürriyet’e özel olarak yaptığı açıklamada, “Zor ve boş geçen mayıs ve haziran başından daha sonra kapıların açılması ve bayramın yaklaşması ile bir arada tekne kiralamaya talep arttı fakat döviz kuruna endeksli olarak TL pahasında fiyatlar hayli yükseldi. Bunu fırsat bilen ‘korsan tekneciler’ ortaya çıktı. Özel tekneyi fatura kesmeden, charter lisansı olmadan kendisi kaptanlık yaparak ticari translog almadan charter teknesi olarak işletiyorlar. Bu bahiste belirli cezalar olsa da yasalar ticari faaliyeti ispatlayamadığımız sürece hiç bir şey yapamaz hale geliyor. Denetlemelerin artması ve alınabilecek transloglara sınırlamalar getirilmesi gerekiyor. Bunu önlemek için belli Avrupa ülkelerinde özel teknelere senede 3 yahut 4 translog (sayılı) veriliyor. Bizim yaşadığımız problemde olduğu üzere özel teknelerin her hafta translog almasına müsaade verilmiyor. bu biçimdece evraksız çalışmaların da önüne geçerek hem tüketiciyi birebir vakitte dalı koruyorlar” dedi.
REZERVASYONLAR AĞIRLAŞTI
Pandemi ötürüsıyla 2020 döneminin neredeyse tamamının kayıp olduğunu vurgulayan Olgaç Esin, “2021 yılında da döneme misal senaryo ile başladık. Bahar aylarında kapanmanın tesiri ile deniz turizmi için gelecek yabancı turist öbür ülkeleri tercih etti yahut 2022’ye kaydırdı. 2019 yılı ve öncesinde bu aylarda yüzde 85-90 düzeylerinde doluluk ile çalışan şirketler bu sene bu iki aylık periyodu yüzde 30 düzeylerinde geçirdi. Haziran ayının ortasından itibaren bir daha hareketlilik başladı, temmuzda ise hem bayram tesiri tıpkı vakitte olağana dönüş ile rezervasyonlar dolmuş durumda” dedi.
İKİNCİ ELDE FİYATLAR UÇTU
SIFIR yatlarda döviz kuru en değerli artış unsuru olarak dikkat çekerken, bu ikinci ele de yansıdı. Lakin ikinci elde yükselen talep, fiyatların döviz bazında da artışına sahne oldu. Bilhassa özel yat sahipleri yükselen talep fırsatını pahalandırmak isteyerek devasa yükseklikte fiyatlardan teknelerini satışa çıkarttı. Pandemi öncesi, 50 bin Euro seviyelerinde olan Türk bayraklı teknelerin pandemi devri ve daha sonrasında 80-100 bin Euro düzeylerinde çıktığı belirtiliyor.
AMATÖR EVRAKA AĞIR İLGİ VAR
Bilhassa Doğu Avrupa’lı turistlerin Türkiye’de deniz turizmini spor olarak gördüğünü ve yelkenli tipi teknelere yöneldiğini vurgulayan Olgaç Esin, “Onların tersine Türk tüketicisi kaptan, mürettebat, aşçı olmadan denize çıkmak istemiyordu. Lakin pandemiden daha sonra amatör denizcilik dokümanı alanların sayısında önemli bir patlama oldu. Bu evrakın fazlaca kolay verilmesi sebebiyle de denizde biroldukca deneyimsiz kaptan, teknelerin başına geçti. Bu da birebir zamandaniz kazalarının birebir vakitte kayıpların yaşanmasına sebep oldu. Bizim amatör denizcilik evrakımız Avrupa ülkelerinde geçerliliğini yitirdi” formunda konuştu.
TRANSLOG HUDUDU KOŞUL
Tüm teknelerin limandan çıkış için aldığı translog için özel teknelere bir hudut getirilmediğini vurgulayan yat dalı uzmanlarından Olgaç Esin, Hürriyet’e özel olarak yaptığı açıklamada, “Zor ve boş geçen mayıs ve haziran başından daha sonra kapıların açılması ve bayramın yaklaşması ile bir arada tekne kiralamaya talep arttı fakat döviz kuruna endeksli olarak TL pahasında fiyatlar hayli yükseldi. Bunu fırsat bilen ‘korsan tekneciler’ ortaya çıktı. Özel tekneyi fatura kesmeden, charter lisansı olmadan kendisi kaptanlık yaparak ticari translog almadan charter teknesi olarak işletiyorlar. Bu bahiste belirli cezalar olsa da yasalar ticari faaliyeti ispatlayamadığımız sürece hiç bir şey yapamaz hale geliyor. Denetlemelerin artması ve alınabilecek transloglara sınırlamalar getirilmesi gerekiyor. Bunu önlemek için belli Avrupa ülkelerinde özel teknelere senede 3 yahut 4 translog (sayılı) veriliyor. Bizim yaşadığımız problemde olduğu üzere özel teknelerin her hafta translog almasına müsaade verilmiyor. bu biçimdece evraksız çalışmaların da önüne geçerek hem tüketiciyi birebir vakitte dalı koruyorlar” dedi.
REZERVASYONLAR AĞIRLAŞTI
Pandemi ötürüsıyla 2020 döneminin neredeyse tamamının kayıp olduğunu vurgulayan Olgaç Esin, “2021 yılında da döneme misal senaryo ile başladık. Bahar aylarında kapanmanın tesiri ile deniz turizmi için gelecek yabancı turist öbür ülkeleri tercih etti yahut 2022’ye kaydırdı. 2019 yılı ve öncesinde bu aylarda yüzde 85-90 düzeylerinde doluluk ile çalışan şirketler bu sene bu iki aylık periyodu yüzde 30 düzeylerinde geçirdi. Haziran ayının ortasından itibaren bir daha hareketlilik başladı, temmuzda ise hem bayram tesiri tıpkı vakitte olağana dönüş ile rezervasyonlar dolmuş durumda” dedi.
İKİNCİ ELDE FİYATLAR UÇTU
SIFIR yatlarda döviz kuru en değerli artış unsuru olarak dikkat çekerken, bu ikinci ele de yansıdı. Lakin ikinci elde yükselen talep, fiyatların döviz bazında da artışına sahne oldu. Bilhassa özel yat sahipleri yükselen talep fırsatını pahalandırmak isteyerek devasa yükseklikte fiyatlardan teknelerini satışa çıkarttı. Pandemi öncesi, 50 bin Euro seviyelerinde olan Türk bayraklı teknelerin pandemi devri ve daha sonrasında 80-100 bin Euro düzeylerinde çıktığı belirtiliyor.
AMATÖR EVRAKA AĞIR İLGİ VAR
Bilhassa Doğu Avrupa’lı turistlerin Türkiye’de deniz turizmini spor olarak gördüğünü ve yelkenli tipi teknelere yöneldiğini vurgulayan Olgaç Esin, “Onların tersine Türk tüketicisi kaptan, mürettebat, aşçı olmadan denize çıkmak istemiyordu. Lakin pandemiden daha sonra amatör denizcilik dokümanı alanların sayısında önemli bir patlama oldu. Bu evrakın fazlaca kolay verilmesi sebebiyle de denizde biroldukca deneyimsiz kaptan, teknelerin başına geçti. Bu da birebir zamandaniz kazalarının birebir vakitte kayıpların yaşanmasına sebep oldu. Bizim amatör denizcilik evrakımız Avrupa ülkelerinde geçerliliğini yitirdi” formunda konuştu.