Prof. Dr. Kurnaz: Antalya’nın iklimi Kahire üzere olacak

Bilgin

Global Mod
Global Mod
Prof. Dr. Kurnaz: Antalya’nın iklimi Kahire üzere olacak 2100 yılında Antalya’nın ikliminin motamot Kahire üzere olacağını söyleyen Boğaziçi Üniversitesi İklim Değişikliği ve Siyasetleri Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Mehmet Levent Kurnaz, “Antalya, motamot Kahire nasılsa o denli olacak. Çukurova, Urfa, hepsi tıpkı biçimde olacak. Bu yüzyılın sonunda sıcaklıklar büyük ihtimalle 4-5 derece artmış olacak” dedi.

Prof. Dr. Kurnaz, bugünkü biçimlerde ziraî üretimin, bu yüzyılın sonunda muhtemelen mümkün olmayacağını belirtti.

Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nün sıcaklık ve yağış raporlarına göre, 2020 yılında sıcaklıklarda yaşanan artışlar ve yağışlardaki düşüşler, 2021’de de devam ediyor. Mayıs, son 50 yılın en sıcak mayıs ayı olarak kayıtlara geçerken, yağışlar ise son 30 yılın ortalamasına göre yüzde 56, geçen yılın mayıs ayı yağışlarına göre yüzde 66 azaldı.

Kuraklık haritalarında, Türkiye’nin büyük kısmı ‘fevkalade kurak’, ‘fazlaca şiddetli kurak’, ‘şiddetli kurak’ olarak gösterildi. Bilhassa Ege, Akdeniz ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde yağış azlığı yüzde 80’lerin üzerine çıktı.

Kuraklık alarmı

Global iklim değişikliğinin tesirlerini bütün gerçekliğiyle ortaya koyan meteoroloji raporları daha sonrası tarım dalında de kuraklık alarmları çalmaya başladı. Türkiye’nin biroldukca bölgesinde başta hububat olmak üzere birfazlaca tarla eserine yönelik kuraklık haberleri gelirken, uzmanlar da bu istikamette ikazlarda bulundu.


‘Mevsimsel değişimler bitkileri şaşırtıyor’

Antalya Ticaret Borsası (ATB) Lideri Ali Çandır, bilim insanlarının, her 1 derecelik sıcaklık artışının hububat üretiminde yüzde 6’lık kayba niye olacağını dediğini belirterek, “Anadolu’nun her yerinden üretimle ilgili rekolte düşüşü haberleri alıyoruz. Mevsimsel değişimler bitkileri şaşırtıyor, üretim dönemlerini değiştiriyor. ötürüsıyla pazarın gereksinim duyduğu anda eser olmuyor, gereksinim olmayan periyotta eser çıkabiliyor. Bu da ya çok fiyat artışı ya da çok düşüşe sebep oluyor” dedi.

‘Pazarın ritmini bozuyor’

Geçen yıl mayıs ayındaki çok sıcaklıkların zeytin, portakal üzere biroldukca eserde rekolte kaybı oluşturduğunu, bitkilerin ziyan gördüğünü hatırlatan Çandır, “Havanın çok sıcak gitmesi ve yağış olmayışı, üretim performansını önemli ölçüde olumsuz etkileyecektir. Bu durumdan meyvecilik, hububat, bütün tarla üretimlerinin olumsuz etkilenmesi kaçınılmaz. Hem rekolte düşüşleri yaşanacak, birebir vakitte iklim değişikliği pazarın ritmini bozuyor” diye konuştu.

‘Damla sulama çağrısı’

Su kullanmasının yüzde 75’ini oluşturan tarım dalında yırtıcı sulama yerine damla sulama üzere tasarruflu sistemlerin kesinlikle kullanılması gerektiğine dikkat çeken Çandır, “Devlet projelerinin fazlaca ayrıntılandırılarak, ziraî üretimin tamamına yaygınlaştırılması gerekiyor. Genel olarak baktığımızda, bütün dünyada da hissedilen etraf bedellerine, eskisinden hayli daha fazla sahip çıkmamız gerekiyor. Bizim de Paris İklim Mutabakatı’nı imzalamamız ve ilgili düzenlemeleri yerine getirmemiz gerekiyor” dedi.

Prof. Dr. Kurnaz: Antalya, Kahire üzere olacak

Boğaziçi Üniversitesi İklim Değişikliği ve Siyasetleri Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Kurnaz da iklim değişikliğinin tesirlerine ait beklentiyi deklare etti. Kurnaz, 2100 yılında Antalya’nın motamot Kahire üzere olacağını söylemiş oldu. Bugünkü formlarda ziraî üretimin bu yüzyılın sonunda muhtemelen mümkün olmayacağını belirten Kurnaz, “Antalya, motamot Kahire nasılsa o denli olacak. Çukurova, Urfa, hepsi tıpkı biçimde olacak. Bu yüzyılın sonunda sıcaklıklar büyük ihtimalle 4-5 derece artmış olacak” diye konuştu.

‘Seralarda serinletme formları gerekecek’

Ziraî üretim açısından da beklentileri kıymetlendiren Prof. Dr. Kurnaz, seralar olmadan Antalya ve bu bölgelerde açıkta üretimin mümkün olmayacağını belirterek, “Ama seralarda serinletme gayeli sistemler olması gerekecek, artık ısıtma emelli değil. Açıkta ziraî üretim yapılamayacak. Seralarda artık ısıtma formları kullanılıyor, bu biçimde serinletme formları kullanılması ve bol su bulmak gerekecek” dedi.

2100 yılında Antalya’da turizm olmayacağını savunan Prof. Dr. Kurnaz, “İnsanlar sıcaktan düşüp ölecek. Büsbütün içeride ve klimayla yaşayabilecek bu biçimde günlerde. Bu durumu fakat iklim değişikliği önlenebilirse değiştirmek mümkün. Bütün dünyanın kömür, petrol, doğal gaz yakmayı bırakması gerekiyor. Türkiye’nin özel bir şey yapmasına gerek yok, bütün dünyanın yapması gerekiyor iklim değişikliğini önlemek için. 2020’den 2100’e kadar yavaş yavaş berbatlaşacak durum. İleri gerçek gitgide kötüleşecek” diye konuştu.

Su ölçüsü 8 binden 1360 metreküpe düştü

Sulama siyasetlerinin da kesinlikle gözden geçirilmesi gerektiğine işaret eden Kurnaz, “Kişi başına düşen su ölçüsü yılda 1360 metreküp. Bu sayı cumhuriyet kurulduğu senelerda 8 bin metreküptü. 20 sene ortasında 1000 metreküpe düşecek. Bu, su yoksulu olmamız, demek. Suyun yüzde 75’i tarımda kullanılıyor. Ziraî sulamada önemli adım atmazsak eserlerimizi üretecek su bulamayacağız” dedi.

Kesici: 2021’deki kuraklık 2020’den daha berbat

Türkiye Tabiatını Müdafaa Derneği bilim danışmanı Dr. Erol Kesici de meteoroloji bilgilerine bakıldığında 2021’in birinci 5 aylık devrinin, en kurak yıl olarak kayıtlara geçen 2020’den epey daha berbat olduğunu söylemiş oldu. Yağışların azlığı ve çok sıcaklıkların göl, gölet, baraj, dere, ırmak üzere sulak alanlardaki buharlaşmayı da önemli ölçüde artırdığını belirten Dr. Kesici, “Topraktaki buharlaşma da artıyor. Topraktaki nem azalışı da suya muhtaçlığın yükselmesine sebep olur. ötürüsıyla ziraî üretimde 2021 yılı pek tehlikeli” diye konuştu.

Türkiye’nin biroldukça bölgesinde ziraî sulama için kısıtlı su verileceğinin belirtildiğını söyleyen Dr. Kesici, “Örneğin; Eğirdir ve Beyşehir bölgelerinde DSİ tarafınca çiftçilere bu duyurular yapıldı. Daha yaz aylarının birinci haftalarını yaşıyoruz. Temmuz- ağustos ayları fazlaca daha sıcak geçecek. ötürüsıyla artık içecek suyu bulmakta bile kuvvetlik çekmekteyiz. Her şeyin yapısında su var ve su şayet olmazsa eserlerde kaliteyi bir tarafa bırakın, yetişemeyecekler bile. Artı su şayet olmazsa böcek, bakteri üzere zararlılar giderek artacak ve bu insan hayatını da tehdit edecek. Zararlılarla daha hayli uğraş etmek zorunda kalacağız. Bu sefer de çevreyi daha epey kirleteceğiz. Hepsi birbirine bağlantılı” dedi.


Şiddetli ziraî kuraklık

Yer altı, göller ve barajlarda su düzeylerinin fazlaca kritik noktada olduğu ikazında bulunan Kesici, hava sıcaklığının da nem olmadığı için giderek arttığını ve ziraî kuraklığın şiddetli olduğu bir devrin yaşanmaya başladığını deklare etti. Suyun tasarruflu kullanmasını ve kirletilmemesi gerektiğini vurgulayan Kesici, “İstanbul meselade olduğu üzere 1 günde yaklaşık 5 milyon ton atık suyu denize verdiğimizi düşünürsek bu atık suları mutlak suretle günün gelişen teknolojisine uygun arıtıp, denizlere, göllere, ırmaklara vermeden tarımda ve meskenlerde rahatlıkla kullanabiliriz. Bu hem de kuraklığı bir nebze olsun önlememizin en değerli noktası” diye konuştu.


İklim değişikliğinin niçini de insan

Parayla yağmur yağdırılamayacağını lisana getiren Dr. Kesici, “Ama günün teknolojileri kullanılarak, yağmur sularını depo ederek, arıttığımız suyu kullanarak, hastalık, kıtlık, savaşa dahi sebep olabilecek yaşamsal tehlikelerin önüne geçmemiz mümkün. Müsilaj olayında olduğu üzere global ısınma, iklim değişikliği de bir tabiat yahut doğal olay değildir. Bu insanın yarattığı bir felakettir. Bunu kabul edersek tahlile daha akılcı ve bilimsel yaklaşabilmemiz de mümkün olacaktır. Zira bu çeşit yaşananlar daima ‘doğa olayı, doğal’ olarak geçiştirildiğinden tahlili de tabiattan bekledik. Bugün bu sıkıntıların tahlili de niçini olan insanların elinde” dedi.

DHA