İmalat meblağlarında rekor artış İstanbul Sanayi Odası (İSO) Türkiye İmalat PMI (Satın Alma Yöneticileri Endeksi) anketinin Kasım 2021 periyodu sonuçları belirtildi. Ekimde 51,2 olarak ölçülen manşet PMI, kasımda 52 kıymetini aldı.
Endekste 50’nin üzeri düzeyler büyüme, altı ise daralma sinyali olarak bedellendiriliyor.
İSO’nun değerlendirmesine göre ekimdeki yavaşlamanın akabinde kasımda üretim yavaşça bir artış gösterdi. Faaliyet şartlarındaki güzelleşmede üretimin bir daha büyümeye geçmesi tesirli oldu.
YENİ SİPARİŞLERDE ZAYIFLAMA
Ankete bakılırsa yeni alınan ihracat siparişlerinde devam eden büyümeye karşın toplam yeni siparişlerde zayıflık belirtileri arttı. Arka arda ikinci ay yavaşlama kaydeden toplam yeni siparişlerde düşüş bildiren anket iştirakçileri bu durumu fiyat artışlarına, elektronik modül eksikliklerine ve otomotiv bölümünde yaşanan meselelere bağladı. Kasımda girdi maliyetlerinin kaydettiği sert artışa bağlı olarak girdi fiyatları enflasyonu keskin bir biçimde hızlanarak Eylül 2018’den beri en yüksek seviyeye çıktı.
TL’DEKİ KIYMET KAYBI REKOR ARTIRIM GETİRDİ
Anekdot temelli bilgiler, maliyetlerde görülen artışın Türk lirasındaki paha kaybından kaynaklandığına işaret etti. Bunun kararında imalatçı firmalar kendi satış meblağlarını 16,5 yıllık anket geçmişinin en yüksek oranında artırdı.
Hammadde temininde süregelen kuvvetlikler ve nakliye konusunda yaşanan meseleler niçiniyle tedarikçilerin teslimat mühletleri Nisan 2020’den beri en yüksek oranda arttı.
Firmalar, fiyat artışlarının ve tedarik zincirlerinde devam eden aksamaların tesirlerini azaltmak emeliyle girdi alım ve stoklarını genişletmeye yönelik uğraşlarını ağırlaştırdı. tıpkı vakitte, yeni siparişlerdeki yavaşlamaya bağlı olarak kelam konusu kalemlerde artışlar ivme kaybetti. İSO bülteninde bu duruma ait şu değerlendirmeye yer verildi:
“Kasım ayında Türk imalat dalının genel olarak büyüme bölgesinde kaldı. Buna karşın, kur artışının aslına bakarsan yüksek seyreden ham unsur fiyatlarını daha da artırması niçiniyle firmalar maliyet baskısını giderek daha fazla hissediyor. Bu durum fabrika çıkış meblağlarında anket geçmişinin en yüksek oranlı artışına niye olurken yeni siparişlerin yavaşlamasına da katkı yapmış durumda. Firmalar üstündeki bu baskının önümüzdeki aylarda hafifçeleyebilmesi için liranın istikrar kazanması kıymetli.”
10 KESİMİN TAMAMINDA FİYAT ARTIŞLARI OLDU
Türk lirasındaki kıymet kaybı ve tedarik zincirlerindeki aksamalar kararı Türkiye Sektörel PMI raporunda takip edilen 10 dalın tamamında besbelli fiyat artışları gözlendi.
Dalların şimdi hepsinde girdi fiyatları daha süratli artarken sonuncu eser satış meblağları enflasyonu ise tüm bölümlerde ivme kazandı. Hem üretim birebir vakitte yeni siparişler bölümlerin çoğunluğunda yavaşlarken, raporun olumlu gelişmeleri bir daha istihdam tarafında gerçekleşti.
Kasımda en yüksek girdi maliyeti artışlarının yaşandığı iki bölüm sırasıyla dokumacılık eserleri ile kara ve deniz taşıtları oldu. Maliyet enflasyonunda artış gerçekleşmeyen tek kesim olan ana metal sanayiinde dahi girdi meblağları sert biçimde yükseldi. Girdi maliyetlerindeki yükselişin müşterilere yansıtılması satış fiyatlarında da süratli artışlara yol açtı ve tüm bölümlerde enflasyon ivme kazandı. Satış fiyatlardaki en süratli artış makine ve metal eserleri kesiminde gerçekleşti. Fiyat baskılarındaki güçlenme, döviz kurlarındaki artış ve arz kısıtlarından kaynaklandı.
TESLİMATLARDA GECİKMELER ARTARAK SÜRÜYOR
Arz istikametli ıstıraplar, tedarikçilerin girdi teslimatlarındaki gecikmelerin artması ile daha da besbelli hale geldi. En uzun gecikmeler, bilhassa elektronik kesimlerde yaşanan global darboğazdan etkilenen elektrikli ve elektronik eserler dalında yaşandı.
Tüm bu zorluklar kasım ayında talep şartlarını olumsuz etkiledi. Yeni siparişler giysi ve deri eserleri ile ağaç ve kağıt eserleri olmak üzere yalnızca iki dalda artış gösterdi.
Yeni siparişlerdeki en besbelli yavaşlama kimyasal, plastik ve kauçuk eserler kümesinde kaydedildi ve bu biçimdece kesimin altı aylık genişleme süreci bitmiş oldu.
Daha olumlu bir tablonun gözlendiği yeni ihracat siparişleri, bölümlerin yarısında artış gösterdi. Yeni siparişlere misal biçimde üretim de bölümlerin çoğunluğunda yavaşladı.
En keskin düşüş ana metal sanayi dalında gerçekleşti. Yeni siparişlerin büyüme kaydettiği iki dalın yanı sıra dokuma ve besin mamüllerinde de üretim artışı gözlendi.
Kasım ayında en olumlu tablo bir daha işgücü piyasasında ortaya çıktı. Takip edilen on kesimin altısı işçi sayılarını artırdı. İstihdam hacminde en süratli genişleme kimyasal, plastik ve kauçuk bölümünde kaydedildi. İşgücü sayılarını azaltan kesimlerde düşüşler ekseriyetle ölçülü seyretti. Bu gelişimin istisnası olan elektrikli ve elektronik eserler kesiminde istihdam kaybı bariz gerçekleşti. (EKONOMİ SERVİSİ)
Endekste 50’nin üzeri düzeyler büyüme, altı ise daralma sinyali olarak bedellendiriliyor.
İSO’nun değerlendirmesine göre ekimdeki yavaşlamanın akabinde kasımda üretim yavaşça bir artış gösterdi. Faaliyet şartlarındaki güzelleşmede üretimin bir daha büyümeye geçmesi tesirli oldu.
YENİ SİPARİŞLERDE ZAYIFLAMA
Ankete bakılırsa yeni alınan ihracat siparişlerinde devam eden büyümeye karşın toplam yeni siparişlerde zayıflık belirtileri arttı. Arka arda ikinci ay yavaşlama kaydeden toplam yeni siparişlerde düşüş bildiren anket iştirakçileri bu durumu fiyat artışlarına, elektronik modül eksikliklerine ve otomotiv bölümünde yaşanan meselelere bağladı. Kasımda girdi maliyetlerinin kaydettiği sert artışa bağlı olarak girdi fiyatları enflasyonu keskin bir biçimde hızlanarak Eylül 2018’den beri en yüksek seviyeye çıktı.
TL’DEKİ KIYMET KAYBI REKOR ARTIRIM GETİRDİ
Anekdot temelli bilgiler, maliyetlerde görülen artışın Türk lirasındaki paha kaybından kaynaklandığına işaret etti. Bunun kararında imalatçı firmalar kendi satış meblağlarını 16,5 yıllık anket geçmişinin en yüksek oranında artırdı.
Hammadde temininde süregelen kuvvetlikler ve nakliye konusunda yaşanan meseleler niçiniyle tedarikçilerin teslimat mühletleri Nisan 2020’den beri en yüksek oranda arttı.
Firmalar, fiyat artışlarının ve tedarik zincirlerinde devam eden aksamaların tesirlerini azaltmak emeliyle girdi alım ve stoklarını genişletmeye yönelik uğraşlarını ağırlaştırdı. tıpkı vakitte, yeni siparişlerdeki yavaşlamaya bağlı olarak kelam konusu kalemlerde artışlar ivme kaybetti. İSO bülteninde bu duruma ait şu değerlendirmeye yer verildi:
“Kasım ayında Türk imalat dalının genel olarak büyüme bölgesinde kaldı. Buna karşın, kur artışının aslına bakarsan yüksek seyreden ham unsur fiyatlarını daha da artırması niçiniyle firmalar maliyet baskısını giderek daha fazla hissediyor. Bu durum fabrika çıkış meblağlarında anket geçmişinin en yüksek oranlı artışına niye olurken yeni siparişlerin yavaşlamasına da katkı yapmış durumda. Firmalar üstündeki bu baskının önümüzdeki aylarda hafifçeleyebilmesi için liranın istikrar kazanması kıymetli.”
10 KESİMİN TAMAMINDA FİYAT ARTIŞLARI OLDU
Türk lirasındaki kıymet kaybı ve tedarik zincirlerindeki aksamalar kararı Türkiye Sektörel PMI raporunda takip edilen 10 dalın tamamında besbelli fiyat artışları gözlendi.
Dalların şimdi hepsinde girdi fiyatları daha süratli artarken sonuncu eser satış meblağları enflasyonu ise tüm bölümlerde ivme kazandı. Hem üretim birebir vakitte yeni siparişler bölümlerin çoğunluğunda yavaşlarken, raporun olumlu gelişmeleri bir daha istihdam tarafında gerçekleşti.
Kasımda en yüksek girdi maliyeti artışlarının yaşandığı iki bölüm sırasıyla dokumacılık eserleri ile kara ve deniz taşıtları oldu. Maliyet enflasyonunda artış gerçekleşmeyen tek kesim olan ana metal sanayiinde dahi girdi meblağları sert biçimde yükseldi. Girdi maliyetlerindeki yükselişin müşterilere yansıtılması satış fiyatlarında da süratli artışlara yol açtı ve tüm bölümlerde enflasyon ivme kazandı. Satış fiyatlardaki en süratli artış makine ve metal eserleri kesiminde gerçekleşti. Fiyat baskılarındaki güçlenme, döviz kurlarındaki artış ve arz kısıtlarından kaynaklandı.
TESLİMATLARDA GECİKMELER ARTARAK SÜRÜYOR
Arz istikametli ıstıraplar, tedarikçilerin girdi teslimatlarındaki gecikmelerin artması ile daha da besbelli hale geldi. En uzun gecikmeler, bilhassa elektronik kesimlerde yaşanan global darboğazdan etkilenen elektrikli ve elektronik eserler dalında yaşandı.
Tüm bu zorluklar kasım ayında talep şartlarını olumsuz etkiledi. Yeni siparişler giysi ve deri eserleri ile ağaç ve kağıt eserleri olmak üzere yalnızca iki dalda artış gösterdi.
Yeni siparişlerdeki en besbelli yavaşlama kimyasal, plastik ve kauçuk eserler kümesinde kaydedildi ve bu biçimdece kesimin altı aylık genişleme süreci bitmiş oldu.
Daha olumlu bir tablonun gözlendiği yeni ihracat siparişleri, bölümlerin yarısında artış gösterdi. Yeni siparişlere misal biçimde üretim de bölümlerin çoğunluğunda yavaşladı.
En keskin düşüş ana metal sanayi dalında gerçekleşti. Yeni siparişlerin büyüme kaydettiği iki dalın yanı sıra dokuma ve besin mamüllerinde de üretim artışı gözlendi.
Kasım ayında en olumlu tablo bir daha işgücü piyasasında ortaya çıktı. Takip edilen on kesimin altısı işçi sayılarını artırdı. İstihdam hacminde en süratli genişleme kimyasal, plastik ve kauçuk bölümünde kaydedildi. İşgücü sayılarını azaltan kesimlerde düşüşler ekseriyetle ölçülü seyretti. Bu gelişimin istisnası olan elektrikli ve elektronik eserler kesiminde istihdam kaybı bariz gerçekleşti. (EKONOMİ SERVİSİ)