Bilim İnsanlarının Yeni Mucizesi: Tam 465 Gün Boyunca Patlamayan Baloncuk! Bir sıvı baloncuğunun, üflediğinizden hayli kısa bir müddetde patlaması beklenir. Bunlar, bir epey değişik fizik etkisinin küçük bir ışıltılı kabukta bir ortaya geldiği kırılgan varlıklardır. Lakin, bir fizikçi takımı 465 gün boyunca sağlam kalmayı başaran bir baloncuk oluşturdu.
Physical Review Fluids mecmuasında yayınlanan bulgular, en düzgün ihtimalle bir dakika kadar hayatta kalan sabun baloncuklarına odaklanmıyor. Görmeye alıştığımız bayağı baloncuklar buharlaşma yahut yerçekimi drenajı yoluyla sıvı kaybeder. Hatta bu kararsızlık durumu uzayda da test edildi. Ayrıyeten baloncuğun ortasındaki gaz da sabun ve sudan oluşan ince zardan geçerek tekrar etrafa yayılır. Tüm bu tesirler bir ortaya gelerek de patlamaya niye olur.
Bilim insanları, baloncukları daha kararlı hale getirmenin yollarını araştırıyorlar. Bir yol, su ve küçük plastik boncukları karıştırıp onlara hava üfleyerek baloncuk oluşturmak ve gaz bilyesi denilen bir varlık yaratmak. Takım, baloncukların gerçekte ne kadar dayanabileceklerini merak etti ve bulduklarına nazaran hudut pek yüksek.
Takım, su ve naylon parçacıklarının bir karışımıyla baloncuklar yarattı ve kozmetikte yaygın olarak bulunan bir unsur olan gliserol (gliserin olarak da bilinir) de ekleyerek diğer baloncuklar da oluşturdular. Su ve naylon kabarcıklar birkaç dakika sağlam kalırken, kimileri yaklaşık bir saat ortasında patladı.
Karışımına gliserol eklenen baloncuklar hayli daha uzun ömürlü oldu. Takım, baloncukların 100 günden daha uzun bir süre “hayatta” kaldığını ve en sağlamının 465 gün hayatta kaldığını buldu. Buradaki değerli etken olağanda balonun patlamasına niye olacak fizikî süreçleri etkisiz hale getiren gliserol ve nano boncuk karışımı.
Araştırmacıların makalede şunları söylüyor: “Bir su baloncuğu kabuğunu mikropartiküllerle kaplamanın yerçekimi kaynaklı drenajı engellediğini ve ayrıyeten gliserol eklenmesinin, suyun buharlaşmasının ortam havasında bulunan su moleküllerini emen gliserolün higroskopikliği ile dengelendiği stabil bir duruma yol açtığını gösteriyoruz. Bu, yarıçaplarında kıymetli bir evrim olmaksızın, bir yıldan fazla bir süre boyunca standart bir atmosferde bütünlüklerini koruyabilen baloncuklarla sonuçlanıyor.“
Ayrıyeten takım farklı haller yapmayı da başardı. Uzun ömürlü baloncuklar, cümbüşten epey, daha kararlı köpüklerin oluşturulmasındaki uygulamalar ve ayrıyeten zehirli gazları yakalama yolları ile ilgili bir araştırma. Bu cisimlerin özellikleri hakkında hala meçhul olan hayli şey var, bu niçinle uygulamaların ötesindeki araştırmaların pek enteresan olacağını söyleyebiliriz.
Physical Review Fluids mecmuasında yayınlanan bulgular, en düzgün ihtimalle bir dakika kadar hayatta kalan sabun baloncuklarına odaklanmıyor. Görmeye alıştığımız bayağı baloncuklar buharlaşma yahut yerçekimi drenajı yoluyla sıvı kaybeder. Hatta bu kararsızlık durumu uzayda da test edildi. Ayrıyeten baloncuğun ortasındaki gaz da sabun ve sudan oluşan ince zardan geçerek tekrar etrafa yayılır. Tüm bu tesirler bir ortaya gelerek de patlamaya niye olur.
Bilim insanları, baloncukları daha kararlı hale getirmenin yollarını araştırıyorlar. Bir yol, su ve küçük plastik boncukları karıştırıp onlara hava üfleyerek baloncuk oluşturmak ve gaz bilyesi denilen bir varlık yaratmak. Takım, baloncukların gerçekte ne kadar dayanabileceklerini merak etti ve bulduklarına nazaran hudut pek yüksek.
Takım, su ve naylon parçacıklarının bir karışımıyla baloncuklar yarattı ve kozmetikte yaygın olarak bulunan bir unsur olan gliserol (gliserin olarak da bilinir) de ekleyerek diğer baloncuklar da oluşturdular. Su ve naylon kabarcıklar birkaç dakika sağlam kalırken, kimileri yaklaşık bir saat ortasında patladı.
Karışımına gliserol eklenen baloncuklar hayli daha uzun ömürlü oldu. Takım, baloncukların 100 günden daha uzun bir süre “hayatta” kaldığını ve en sağlamının 465 gün hayatta kaldığını buldu. Buradaki değerli etken olağanda balonun patlamasına niye olacak fizikî süreçleri etkisiz hale getiren gliserol ve nano boncuk karışımı.
Araştırmacıların makalede şunları söylüyor: “Bir su baloncuğu kabuğunu mikropartiküllerle kaplamanın yerçekimi kaynaklı drenajı engellediğini ve ayrıyeten gliserol eklenmesinin, suyun buharlaşmasının ortam havasında bulunan su moleküllerini emen gliserolün higroskopikliği ile dengelendiği stabil bir duruma yol açtığını gösteriyoruz. Bu, yarıçaplarında kıymetli bir evrim olmaksızın, bir yıldan fazla bir süre boyunca standart bir atmosferde bütünlüklerini koruyabilen baloncuklarla sonuçlanıyor.“
Ayrıyeten takım farklı haller yapmayı da başardı. Uzun ömürlü baloncuklar, cümbüşten epey, daha kararlı köpüklerin oluşturulmasındaki uygulamalar ve ayrıyeten zehirli gazları yakalama yolları ile ilgili bir araştırma. Bu cisimlerin özellikleri hakkında hala meçhul olan hayli şey var, bu niçinle uygulamaların ötesindeki araştırmaların pek enteresan olacağını söyleyebiliriz.