Yargıtay’dan tüketiciye müjdeli haber Yüksek Mahkeme; tüketiciyle akdedilen kontratlarda yer alan haksız kuralların kesin olarak kararsız olduğuna hükmetti.
yıllardır hayalini kurduğu meskeni, bir bankadan çektiği konut kredisiyle alan tüketici, borcu ödeyip tam rahat nefes almak isterken hayatının şokunu yaşadı. Banka, meskeni satan kişinin borcu niçiniyle meskene ipotek koydu. Tüketici Mahkemesi’nin yolunu tutan mağdur tüketici, bankanın kazanılmış hak teşkil eden ipotek fek beyanından tek taraflı olarak dönmesinin hukuken mümkün olmadığını lisana getirdi. 284 bin TL bedelli ipotek niçiniyle borçlu olmadığının tespitine ve ipoteğin fekkine karar verilmesini talep ve dava etti.
Davalı, davanın reddini talep etti. Davanın kabulüne hükmeden Mahkeme, davacının davalıya 284 bin TL borçlu olmadığının tespitine, dava konusu taşınmaz üzerinde davalı lehine tesis edilen ipoteğin fekkine karar verdi. Davalı tarafınca istinaf kanun yoluna başvuruldu. Bölge Adliye Mahkemesi, davalının istinaf müracaatının kabulüne, incelenen mahkeme sonucunın metot ve yasaya uygun olmadığından kaldırılmasına, karar verdi. Davacı sonucu temyiz edince devreye Yargıtay 3. Hukuk Dairesi girdi.
Emsal nitelikteki kararda; davacının dava dışı bir bireyden ipotekli bir taşınmaz satın aldığına, ipoteğin temalış niçininin çekilen konut kredisi olduğuna, taşınmazı devraldıktan daha sonra ipotek borcunu ödeyerek kapattığına dikkat çekildi. Davacının gerekli tüm harç ve masrafları yatırdıktan daha sonra davalıdan ipoteğin fekkini talep ettiği hatırlatıldı. Davalının evvel talebini kabul ederek tapu müdürlüğünden ipoteğin fekkini talep ettiğini lakin tapunun eksiklikler niçiniyle bankanın talebini yerine getirmemesi üzerine, banka tarafınca dava dışı satıcının bankaya olan farklı borçları olduğu öne sürülen sebebi ile ipoteğin fekkine yönelik talebinin kabul edilmediği lisana getirildi.
Kararda şu biçimde denildi: “Dava tarihi itibariyle yürürlükte olan 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun 5. unsuru ile kontratlardaki haksız koşul düzenlenmiş olup anılan kanun unsurunda ‘Haksız koşul; tüketiciyle müzakere edilmeden mukaveleye dâhil edilen ve tarafların mukaveleden doğan hak ve yükümlülüklerinde dürüstlük kuralına alışılmamış düşecek formda tüketici aleyhine dengesizliğe niye olan kontrat kaideleridir. Tüketiciyle akdedilen mukavelelerde yer alan haksız kurallar kesin olarak kararsızdır.
Mukavelenin haksız koşullar haricindeki kararları geçerliliğini korur. Bu durumda mukaveleyi düzenleyen, kesin olarak kararsız sayılan kurallar olmasaydı öbür kararlarla mukaveleyi yapmayacak olduğunu ileri süremez. Bir kontrat kuralı evvelinde hazırlanmış ve standart kontratta yer alması niçiniyle tüketici içeriğine tesir edememişse, o kontrat koşulunun tüketiciyle müzakere edilmediği kabul edilir. Mukaveleyi düzenleyen, bir standart kuralın münferiden müzakere edildiğini argüman ediyorsa bunu ispatla yükümlüdür’ denilmiştir.
Somut uyuşmazlıkta; Tapu Müdürlüğünce düzenlenmiş olan ipotek senedinin ‘sözleşme şartları’ başlıklı kısmın 1. hususu, üstte açıklanan yasal düzenlemeler ışığında haksız kaide niteliğindedir. Hal bu biçimde olunca birinci derece mahkemesince davanın kabulüne dair verilen karar yanlışsız olduğundan bölge adliye mahkemesince davalının istinaf müracaatının asıldan reddine karar verilmesi gerekirken bölge adliye mahkemesince yerinde olmayan münasebet ile davalının istinaf başvurusu kabul edilerek sonucun kaldırılmasına, davanın reddine karar verilmesi adap ve yasaya muhalif olup, bozmayı gerektirir. Temyiz edilen sonucun davacı faydasına bozulmasına oy birliği ile karar verildi.”
KAYNAK: İHA
yıllardır hayalini kurduğu meskeni, bir bankadan çektiği konut kredisiyle alan tüketici, borcu ödeyip tam rahat nefes almak isterken hayatının şokunu yaşadı. Banka, meskeni satan kişinin borcu niçiniyle meskene ipotek koydu. Tüketici Mahkemesi’nin yolunu tutan mağdur tüketici, bankanın kazanılmış hak teşkil eden ipotek fek beyanından tek taraflı olarak dönmesinin hukuken mümkün olmadığını lisana getirdi. 284 bin TL bedelli ipotek niçiniyle borçlu olmadığının tespitine ve ipoteğin fekkine karar verilmesini talep ve dava etti.
Davalı, davanın reddini talep etti. Davanın kabulüne hükmeden Mahkeme, davacının davalıya 284 bin TL borçlu olmadığının tespitine, dava konusu taşınmaz üzerinde davalı lehine tesis edilen ipoteğin fekkine karar verdi. Davalı tarafınca istinaf kanun yoluna başvuruldu. Bölge Adliye Mahkemesi, davalının istinaf müracaatının kabulüne, incelenen mahkeme sonucunın metot ve yasaya uygun olmadığından kaldırılmasına, karar verdi. Davacı sonucu temyiz edince devreye Yargıtay 3. Hukuk Dairesi girdi.
Emsal nitelikteki kararda; davacının dava dışı bir bireyden ipotekli bir taşınmaz satın aldığına, ipoteğin temalış niçininin çekilen konut kredisi olduğuna, taşınmazı devraldıktan daha sonra ipotek borcunu ödeyerek kapattığına dikkat çekildi. Davacının gerekli tüm harç ve masrafları yatırdıktan daha sonra davalıdan ipoteğin fekkini talep ettiği hatırlatıldı. Davalının evvel talebini kabul ederek tapu müdürlüğünden ipoteğin fekkini talep ettiğini lakin tapunun eksiklikler niçiniyle bankanın talebini yerine getirmemesi üzerine, banka tarafınca dava dışı satıcının bankaya olan farklı borçları olduğu öne sürülen sebebi ile ipoteğin fekkine yönelik talebinin kabul edilmediği lisana getirildi.
Kararda şu biçimde denildi: “Dava tarihi itibariyle yürürlükte olan 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun 5. unsuru ile kontratlardaki haksız koşul düzenlenmiş olup anılan kanun unsurunda ‘Haksız koşul; tüketiciyle müzakere edilmeden mukaveleye dâhil edilen ve tarafların mukaveleden doğan hak ve yükümlülüklerinde dürüstlük kuralına alışılmamış düşecek formda tüketici aleyhine dengesizliğe niye olan kontrat kaideleridir. Tüketiciyle akdedilen mukavelelerde yer alan haksız kurallar kesin olarak kararsızdır.
Mukavelenin haksız koşullar haricindeki kararları geçerliliğini korur. Bu durumda mukaveleyi düzenleyen, kesin olarak kararsız sayılan kurallar olmasaydı öbür kararlarla mukaveleyi yapmayacak olduğunu ileri süremez. Bir kontrat kuralı evvelinde hazırlanmış ve standart kontratta yer alması niçiniyle tüketici içeriğine tesir edememişse, o kontrat koşulunun tüketiciyle müzakere edilmediği kabul edilir. Mukaveleyi düzenleyen, bir standart kuralın münferiden müzakere edildiğini argüman ediyorsa bunu ispatla yükümlüdür’ denilmiştir.
Somut uyuşmazlıkta; Tapu Müdürlüğünce düzenlenmiş olan ipotek senedinin ‘sözleşme şartları’ başlıklı kısmın 1. hususu, üstte açıklanan yasal düzenlemeler ışığında haksız kaide niteliğindedir. Hal bu biçimde olunca birinci derece mahkemesince davanın kabulüne dair verilen karar yanlışsız olduğundan bölge adliye mahkemesince davalının istinaf müracaatının asıldan reddine karar verilmesi gerekirken bölge adliye mahkemesince yerinde olmayan münasebet ile davalının istinaf başvurusu kabul edilerek sonucun kaldırılmasına, davanın reddine karar verilmesi adap ve yasaya muhalif olup, bozmayı gerektirir. Temyiz edilen sonucun davacı faydasına bozulmasına oy birliği ile karar verildi.”
KAYNAK: İHA