Yargıtay’dan çalışanları ilgilendiren kıymetli karar! Yargıtay, patronun emekçinin periyodik sıhhat muayenelerini yaptırıp yaptırmadığı, bu muayenelerde kalp krizi riskine yol açacak rahatsızlıklarına ait bir bulguya rastlanıp rastlanmadığı, çalışanın bünyesini zorlayacak bir çalışma yaptırılıp yaptırılmadığı, olay günü emekçiyi bir gerginlik ve gerilim içine sokacak olayın cereyan edip etmediği konularının araştırılmasını istedi.
Yargıtay 10. Hukuk Dairesi’nin (Esas No: 2020 / 6981, Karar No: 2021 / 413) sonucuna husus olan evraka bakılırsa, bir personel işyerinde çalışan kimi iş arkadaşları ile tartıştıktan daha sonra odasına geçtiği sırada kalp krizi geçirdi. Yere düşerek başını çarptı ve 22 gün ağır bakımda kaldı. Beyninde kalıcı hasar meydana gelen emekçi tedavi masraflarının ve iş bakılırsamez hale geldiği için maddi tazminatın yanı sıra kendisi için 200 bin lira, eş ve çocukları için de 10’ar bin lira manevi tazminat talebiyle dava açtı. İş mahkemesi, iki başka uzman raporunda da patronun sorumluluğu bulunmadığı nedeni öne sürülerek talebi reddetti. Bölge adliye mahkemesi de iş mahkemesinin sonucunı yanlışsız buldu.
Habertürk’ten Ahmet Kıvanç’ın haberine nazaran; Temyiz talebi üzerine belgeyi inceleyen Yargıtay, belgeyi Anayasa, Türk Borçlar Kanunu, İş Kanunu ve İş Sıhhati ve Güvenliği Kanunu tarafından kıymetlendirdi. Yargıtay sonucunda, uzman raporlarında “olayın berbat tesadüf formunda gerçekleştiği” tarafında görüş bildirildiği lakin raporların olayın oluş haline uygun olmadığı, bünyesel faktörlerin iş kazasının oluşumunda etkisinin olup olmadığının değerlendirilmediği açıklandı.
Kararda, patronun çalıştırdığı çalışanları işyerinde meydana gelen tehlikelerden korumak, onların ömür, bedensel ve ruhsal sıhhat bütünlüklerini korumak için işyerinde teknik ve tıbbi tedbirler dahil olmak üzere bilimsel ve teknolojik gelişmelerin gerekli kıldığı tüm tedbirleri almak zorunda olduğu kaydedildi. Türk Borçlar Kanunu uyarınca patronun personelin hayat, sıhhat ve bedensel bütünlüğünü korumak için gerekli tedbirleri alma yükümlülüğü bulunduğu tabir edilen kararda, İş Kanunu ile İş Sıhhati ve Güvenliği Kanunu’nda da bu mevzuda patrona sorumluluk yüklendiği açıklandı. Türk Borçlar Kanunu uyarınca, sorumluluğunu yerine getirmeyen patronun ortaya çıkan ziyanı tazmin etmesi gerektiği kaydedilen kararda, şu biçimde denildi:
“ÇALIŞMA HAYATINDAKİ MAKUS ALIŞKANLIK VE GELENEKLER SORUMLULUĞU ORTADAN KALDIRMAZ”
“(İşveren) Mevzuatta öngörülmemiş olsa dahi bilimsel ve teknolojik gelişmelerin gerekli kıldığı iş sıhhati ve güvenliği tedbirlerini almak zorundadır. Bilim, teknik ve örgütlenme fikri tarafından alınabilme imkanı bulunan, yapılacak masraf ve emek ne olursa olsun bilimin, tekniğin ve örgütlenme fikrinin en yeni bilgileri göz önünde tutulduğunda emekçi sakatlanmayacak, hastalanmayacak ve ölmeyecek ya da bu makûs sonuçlar daha da azalacaksa her tedbir patronun muhafaza tedbiri alma borcu içine girer. Bu tedbirler konusunda patron iş yerini yeni açması niçiniyle tecrübesizliğini, bilimsel ve teknik gelişmeler istikametinden bilgisizliğini, ekonomik durumunun zayıflığını, benzeri iş yerlerinde bu iş güvenliği tedbirlerinin alınmadığını savunarak sorumluluktan kurtulamaz. Çalışma ömründe süregelen makus alışkanlık ve geleneklerin varlığı patronun tedbir alma borcunu etkilemez. Patronlarca, iş güvenliği açısından yaşamsal kıymet taşıyan araç ve gereçlerin emekçiler tarafınca kullanılması sağlandığında, kaza mümkünlüğünün büsbütün ortadan kalkabileceği de emsalsiz bir gerçektir.”
“İŞVEREN PERİYODİK SIHHAT MUAYENESİNİ YAPTIRDI MI?”
Yargıtay sonucunda, iş mahkemesinin davacı emekçinin kaza öncesi ve kaza daha sonrası periyotlara ilişkin, temin edilebilen tüm tıbbi evrak ve raporlarının getirtilerek patronun personelin periyodik sıhhat muayenelerini yaptırıp yaptırmadığı, bu muayenelerde kalp krizi riskine yol açacak rahatsızlıklarına ait bir bulguya rastlanıp rastlanmadığı, mevt hadisesinden evvelki tarihlerde bünyesini zorlayacak bir çalışma yaptırılıp yaptırılmadığı, olay günü işyerinde rutin haricinde gerginlik ve gerilim içine sokacak bir olayın cereyan edip etmediğinin araştırılması istendi. Kararda ayrıyeten ortalarında işyeri hekimliği, iş sıhhati ve güvenliği bahislerinde uzman olan bir kardiyoloğun da yer alacağı üçlü eksper heyetinden görüş alınması gerektiği belirtilerek, iş mahkemesinin sonucu bozuldu.
Yargıtay 10. Hukuk Dairesi’nin (Esas No: 2020 / 6981, Karar No: 2021 / 413) sonucuna husus olan evraka bakılırsa, bir personel işyerinde çalışan kimi iş arkadaşları ile tartıştıktan daha sonra odasına geçtiği sırada kalp krizi geçirdi. Yere düşerek başını çarptı ve 22 gün ağır bakımda kaldı. Beyninde kalıcı hasar meydana gelen emekçi tedavi masraflarının ve iş bakılırsamez hale geldiği için maddi tazminatın yanı sıra kendisi için 200 bin lira, eş ve çocukları için de 10’ar bin lira manevi tazminat talebiyle dava açtı. İş mahkemesi, iki başka uzman raporunda da patronun sorumluluğu bulunmadığı nedeni öne sürülerek talebi reddetti. Bölge adliye mahkemesi de iş mahkemesinin sonucunı yanlışsız buldu.
Habertürk’ten Ahmet Kıvanç’ın haberine nazaran; Temyiz talebi üzerine belgeyi inceleyen Yargıtay, belgeyi Anayasa, Türk Borçlar Kanunu, İş Kanunu ve İş Sıhhati ve Güvenliği Kanunu tarafından kıymetlendirdi. Yargıtay sonucunda, uzman raporlarında “olayın berbat tesadüf formunda gerçekleştiği” tarafında görüş bildirildiği lakin raporların olayın oluş haline uygun olmadığı, bünyesel faktörlerin iş kazasının oluşumunda etkisinin olup olmadığının değerlendirilmediği açıklandı.
Kararda, patronun çalıştırdığı çalışanları işyerinde meydana gelen tehlikelerden korumak, onların ömür, bedensel ve ruhsal sıhhat bütünlüklerini korumak için işyerinde teknik ve tıbbi tedbirler dahil olmak üzere bilimsel ve teknolojik gelişmelerin gerekli kıldığı tüm tedbirleri almak zorunda olduğu kaydedildi. Türk Borçlar Kanunu uyarınca patronun personelin hayat, sıhhat ve bedensel bütünlüğünü korumak için gerekli tedbirleri alma yükümlülüğü bulunduğu tabir edilen kararda, İş Kanunu ile İş Sıhhati ve Güvenliği Kanunu’nda da bu mevzuda patrona sorumluluk yüklendiği açıklandı. Türk Borçlar Kanunu uyarınca, sorumluluğunu yerine getirmeyen patronun ortaya çıkan ziyanı tazmin etmesi gerektiği kaydedilen kararda, şu biçimde denildi:
“ÇALIŞMA HAYATINDAKİ MAKUS ALIŞKANLIK VE GELENEKLER SORUMLULUĞU ORTADAN KALDIRMAZ”
“(İşveren) Mevzuatta öngörülmemiş olsa dahi bilimsel ve teknolojik gelişmelerin gerekli kıldığı iş sıhhati ve güvenliği tedbirlerini almak zorundadır. Bilim, teknik ve örgütlenme fikri tarafından alınabilme imkanı bulunan, yapılacak masraf ve emek ne olursa olsun bilimin, tekniğin ve örgütlenme fikrinin en yeni bilgileri göz önünde tutulduğunda emekçi sakatlanmayacak, hastalanmayacak ve ölmeyecek ya da bu makûs sonuçlar daha da azalacaksa her tedbir patronun muhafaza tedbiri alma borcu içine girer. Bu tedbirler konusunda patron iş yerini yeni açması niçiniyle tecrübesizliğini, bilimsel ve teknik gelişmeler istikametinden bilgisizliğini, ekonomik durumunun zayıflığını, benzeri iş yerlerinde bu iş güvenliği tedbirlerinin alınmadığını savunarak sorumluluktan kurtulamaz. Çalışma ömründe süregelen makus alışkanlık ve geleneklerin varlığı patronun tedbir alma borcunu etkilemez. Patronlarca, iş güvenliği açısından yaşamsal kıymet taşıyan araç ve gereçlerin emekçiler tarafınca kullanılması sağlandığında, kaza mümkünlüğünün büsbütün ortadan kalkabileceği de emsalsiz bir gerçektir.”
“İŞVEREN PERİYODİK SIHHAT MUAYENESİNİ YAPTIRDI MI?”
Yargıtay sonucunda, iş mahkemesinin davacı emekçinin kaza öncesi ve kaza daha sonrası periyotlara ilişkin, temin edilebilen tüm tıbbi evrak ve raporlarının getirtilerek patronun personelin periyodik sıhhat muayenelerini yaptırıp yaptırmadığı, bu muayenelerde kalp krizi riskine yol açacak rahatsızlıklarına ait bir bulguya rastlanıp rastlanmadığı, mevt hadisesinden evvelki tarihlerde bünyesini zorlayacak bir çalışma yaptırılıp yaptırılmadığı, olay günü işyerinde rutin haricinde gerginlik ve gerilim içine sokacak bir olayın cereyan edip etmediğinin araştırılması istendi. Kararda ayrıyeten ortalarında işyeri hekimliği, iş sıhhati ve güvenliği bahislerinde uzman olan bir kardiyoloğun da yer alacağı üçlü eksper heyetinden görüş alınması gerektiği belirtilerek, iş mahkemesinin sonucu bozuldu.