Uzmanlardan OVP açıklaması: Sayılar çok gerçekçi 2022-2024 periyodunu kapsayan Orta Vadeli Program’ın onaylanmasına ait Cumhurbaşkanı sonucu, Resmi Gazete’nin yinelenmiş sayısında yayımlandı.
Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Strateji ve Bütçe Başkanlığınca hazırlanan ve 2022-2024 periyodunu kapsayan OVP ile temel ekonomik büyüklükler ve amaçlar belirlendi.
BÜYÜME İDDİASI
Buna bakılırsa, büyüme için bu yıl gerçekleşme iddiası yüzde 9 olurken, iktisadın 2022’de yüzde 5, 2023 ve 2024 senelerında ise yüzde 5,5 büyüyeceği öngörüldü.
ENFLASYONDA DÜŞÜŞ ÖNGÖRÜSÜ
Enflasyonun bu yıl yüzde 16,2 olacağı kestirim edilirken, enflasyon amacı gelecek yıl için yüzde 9,8, 2023 için yüzde 8, 2024 için yüzde 7,6 olarak belirlendi.
Resmi Gazetede yayımlandı Orta Vadeli Program onaylandıResmi Gazete’de yayımlandı! Orta Vadeli Program onaylandı
BÜTÇE AÇIĞI İÇİN 2.9 İDDİASI
Bütçe açığının gayrisafi yurt içi hasılaya oranının 2022’de yüzde 3,5, program devri sonunda ise yüzde 2,9 olarak gerçekleşeceği öngörüldü.
İŞSİZLİK SAYILARI
Programda, işsizlik oranının bu yıl sonunda yüzde 12,6 olacağına yer verilirken, gelecek yıl amacı yüzde 12, 2023 yılı için yüzde 11,4 ve 2024 için ise yüzde 10,9 olarak iddia edildi.
İHRACAT VE İTHALAT
İhracatın, 2021 sonunda 211 milyar dolar düzeyinde gerçekleşeceği kestirim edilirken, 2022’de 230,9 milyar dolar, 2023’te 242 milyar dolar, program sonunda 255 milyar dolar olması hedeflendi. İthalatın, 2021 sonunda 258 milyar dolar düzeyinde gerçekleşmesi, 2022’de 282,7 milyar dolar, 2023’te 294 milyar dolar, 2024’te de 309 milyar dolar olması öngörüldü.
İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ ÖĞRETİM VAZİFELİSİ PROF. DR. SEFER ŞENER:
OVP‘nin bilhassa birkaç bilgi haricinde makroekonomik sayıları çok gerçekçi. Büyüme bu yıl için yüzde 9 olarak gösterilirken 2022’de yüzde 5 büyüme hedeflenmektedir. çabucak sonrasındaki senelerda da bu sayı üzerinde bir büyüme hedeflendiğine nazaran istihdam oluşturması açısından yüzde 5 üzeri sayılar olumludur. İstihdam artışı ve işsizlikte azalma hedeflenmiş görünmektedir. Büyüme odaklı bir programın ağır bastığını görüyorum.
GELECEK YILDAN İTİBAREN EPEYCE GERÇEKÇİ
Daha evvelki OVP’lere bakılırsa enflasyon varsayımının daha üst olduğu görülmektedir. Bu durum faiz açısından da kıymetli. Gelecek yıldan itibaren enflasyon iddiaları çok gerçekçi. Sırf işsizlik ve istihdam sayıları açısından iddiaların optimist olduğunu görüyoruz. Önümüzdeki devirde önemli manada istihdam siyasetlerinde değişiklikler yapılması gerekir.
Öbür taraftan petrol meblağlarının önümüzdeki senelerda gevşeyici, dolar/TL varsayımlarının ise 2021 yılı için optimist lakin 2023 yılı için biraz daha düşük kalacağı kestirim edilmiş. Şayet ekonomiler toparlanmaya devam ederse petrol meblağlarının daha üst da olacağını nazaranceğiz.
BÜYÜMENİN ANA MOTORU İHARACAT
İhracat ile ilgili iddianın beklenildiği üzere 210 milyar doların üzerine çıkması yüksek bir mümkünlük. İhracat kestiriminin son derece yakın olduğunu görüyoruz. Gelecek yıl yaklaşık 230 milyara çıkacağı öngörülüyor. Burada değerli olan şu ki; ihracatın artış suratının ve üst ivmelenmenin artacağı vurgulanıyor. ötürüsı ile büyümenin ana motorunun ihracat olacağı görülmekte. İhracat noktasında epeyce rahat ulaşılacak amaçlar belirlenmiş.
OVP’de geleceğe dair umut veren göstergelerden biri de cari süreçler istikrarı. Gelecek yıl 2.2 düzeyine gerileyeceği ondan sonrasındaki yıllrda da kritik düzey olan 1.5’in altına gerileyeceği öngörülmüş. Bu açıdan bakıldıında OVP ile birlikte cari açığın da her geçen yıl azalacağı planlanmış.Eğer beklenen ramalar elde edilirse kur stabilizasyonunda tesiri olacaktır.
ENVER ERKAN – TERA YATIRIM BAŞEKONOMİSTİ
Kısa ve geniş vadeli ekonomik planlar ile varsayımların belirtildiğı Orta Vadeli Program (OVP) 2022 – 2024 raporunda, enflasyon beklentilerine yapılan revizyon bilhassa Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) ne vakit gevşeme döngüsüne gireceğinin merak edildiği bir periyotta kıymetli. Yıl sonu tüketici meblağları enflasyonu iddiası, Hazine ve Maliye Bakanlığı nezdinde yüzde 16,2 olarak belirlenirken, Merkez Bankası’nın son enflasyon raporunda yaptığı iddia yüzde 14,1 olmuştu. Para otoritesi ve iktisat idaresi içinde bu kapsamda farklılıklar olduğu görülmekte. Natürel, enflasyon kestiriminin Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafınca şimdi piyasa konsensüsüne yakın oluşturulması kapsamında, şayet gerçekleşmeler bu doğrultuda olursa teoride faiz indirmek için elde olan alan da epeyce dar olacak.
Bu yılın maksatlarını ve uzun vadeli amaçları başka olarak ele almak gerekli. Öncelikle büyüme başlığından başlayacak olursak; öngörülen yüzde 9 kestirimi piyasanın fikir birliğiyle uyumlu. İktisatta seyreden iç talep – dış talep istikrarları, kuvvetli sanayi üretimi ve ihracat üzere ögeler geçen yıldan devreden tesirle de birleştiğinde bu yıl büyümenin yüzde 8 bandının üzerinde gerçekleşeceği anlaşılıyor. Son çeyrekte de talebin canlı seyredeceği, en azından dış talep tarafınca istikrarlı bir takviye geleceği öngörüsü büyüme projeksiyonları açısından da üst istikametli risk istikrarını etkileyebilir. İhracatın yüksek olması bunun en kıymetli göstergesi olarak kıymetlendirilebilir.
Daha uzun vadeli bakıldığında ise; yalnızca iç talebe bağlı sürdürülebilir bir büyüme mümkün değildir. Sermaye akımlarının, bilhassa Fed’in kararları sonucunda gelişmekte olan ülkelerin aleyhine dönmesi, bu mevzuda stratejik kararların alınmasını gerektirmektedir. Bu kapsamda dönemsel %9 yahut çift haneli oranlarda yüksek büyümedense, uzun devirde sürdürülebilir istikrarlı, ihracat ve üretim tabanlı, rekabetçi kesimlerde ve yüksek teknolojide yükün artırıldığı, yeşil iktisada ve teknolojik dönüşüme yük veren katma pahalı bir büyüme modelinin inşa edilmesini gerektirmektedir. İktisadın dünyanın döngüsel, çevresel ve teknolojik dönüşümüne uygun hale getirilmesi, uzun vadede kıymet katan nitelikli bir büyümenin sağlanmasında ve istihdamın da misal biçimde yüksek nitelikli artmasına katkıda bulunacaktır.
SERKAN GÖNENÇLER – GEDİK YATIRIM BAŞEKONOMİSTİ
Programın bütününe bakıldığında, büyümeyi daha fazla evvelandiren, fakat enflasyonda yüzde 5 gayesine ulaşmayı öteleyen bir program görüyorum. Şöyle ki, 2022-2024 devrinde son senelerdaki ortalamaların üzerinde yüzde 5,0-5,5 büyüme hedeflenirken, enflasyonda 2023 yılı ortasında yüzde 5 maksadına yakınsanacağını önbakılırsan Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) bilakis, 2024 sonunda bile lakin yüzde 7,6 düzeyine bir gerileme olacağı belirtiliyor.
Enflasyon 2022 sonu için de, TCMB’nin en son iddiası olan yüzde 7,8’in üzerinde yüzde 9,8 olarak öngörülmüş. Buna göre, büyüme ve enflasyon iddiaları bir ortada değerlendirildiğinde, sıkı para siyasetinden taviz verilip verilmeyeceği sorusu akıllara geliyor. tıpkı vakitte, ortalama DolarTL kurunda 2022-2024 yılları için 9,27 TL, 9,77 TL ve 10,27 TL düzeyleri öngörülmüş. bir daha büyüme ve enflasyon amaçlarını göz önünde bulundurduğumuzda, TL’nin nazarance stabil diyebileceğimiz bir trend izleyebilmesi için dış konjonktürün de yardımına gereksinim olduğunu söyleyebiliriz.
KAYNAK: HÜRRİYET
Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Strateji ve Bütçe Başkanlığınca hazırlanan ve 2022-2024 periyodunu kapsayan OVP ile temel ekonomik büyüklükler ve amaçlar belirlendi.
BÜYÜME İDDİASI
Buna bakılırsa, büyüme için bu yıl gerçekleşme iddiası yüzde 9 olurken, iktisadın 2022’de yüzde 5, 2023 ve 2024 senelerında ise yüzde 5,5 büyüyeceği öngörüldü.
ENFLASYONDA DÜŞÜŞ ÖNGÖRÜSÜ
Enflasyonun bu yıl yüzde 16,2 olacağı kestirim edilirken, enflasyon amacı gelecek yıl için yüzde 9,8, 2023 için yüzde 8, 2024 için yüzde 7,6 olarak belirlendi.
Resmi Gazetede yayımlandı Orta Vadeli Program onaylandıResmi Gazete’de yayımlandı! Orta Vadeli Program onaylandı
BÜTÇE AÇIĞI İÇİN 2.9 İDDİASI
Bütçe açığının gayrisafi yurt içi hasılaya oranının 2022’de yüzde 3,5, program devri sonunda ise yüzde 2,9 olarak gerçekleşeceği öngörüldü.
İŞSİZLİK SAYILARI
Programda, işsizlik oranının bu yıl sonunda yüzde 12,6 olacağına yer verilirken, gelecek yıl amacı yüzde 12, 2023 yılı için yüzde 11,4 ve 2024 için ise yüzde 10,9 olarak iddia edildi.
İHRACAT VE İTHALAT
İhracatın, 2021 sonunda 211 milyar dolar düzeyinde gerçekleşeceği kestirim edilirken, 2022’de 230,9 milyar dolar, 2023’te 242 milyar dolar, program sonunda 255 milyar dolar olması hedeflendi. İthalatın, 2021 sonunda 258 milyar dolar düzeyinde gerçekleşmesi, 2022’de 282,7 milyar dolar, 2023’te 294 milyar dolar, 2024’te de 309 milyar dolar olması öngörüldü.
İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ ÖĞRETİM VAZİFELİSİ PROF. DR. SEFER ŞENER:
OVP‘nin bilhassa birkaç bilgi haricinde makroekonomik sayıları çok gerçekçi. Büyüme bu yıl için yüzde 9 olarak gösterilirken 2022’de yüzde 5 büyüme hedeflenmektedir. çabucak sonrasındaki senelerda da bu sayı üzerinde bir büyüme hedeflendiğine nazaran istihdam oluşturması açısından yüzde 5 üzeri sayılar olumludur. İstihdam artışı ve işsizlikte azalma hedeflenmiş görünmektedir. Büyüme odaklı bir programın ağır bastığını görüyorum.
GELECEK YILDAN İTİBAREN EPEYCE GERÇEKÇİ
Daha evvelki OVP’lere bakılırsa enflasyon varsayımının daha üst olduğu görülmektedir. Bu durum faiz açısından da kıymetli. Gelecek yıldan itibaren enflasyon iddiaları çok gerçekçi. Sırf işsizlik ve istihdam sayıları açısından iddiaların optimist olduğunu görüyoruz. Önümüzdeki devirde önemli manada istihdam siyasetlerinde değişiklikler yapılması gerekir.
Öbür taraftan petrol meblağlarının önümüzdeki senelerda gevşeyici, dolar/TL varsayımlarının ise 2021 yılı için optimist lakin 2023 yılı için biraz daha düşük kalacağı kestirim edilmiş. Şayet ekonomiler toparlanmaya devam ederse petrol meblağlarının daha üst da olacağını nazaranceğiz.
BÜYÜMENİN ANA MOTORU İHARACAT
İhracat ile ilgili iddianın beklenildiği üzere 210 milyar doların üzerine çıkması yüksek bir mümkünlük. İhracat kestiriminin son derece yakın olduğunu görüyoruz. Gelecek yıl yaklaşık 230 milyara çıkacağı öngörülüyor. Burada değerli olan şu ki; ihracatın artış suratının ve üst ivmelenmenin artacağı vurgulanıyor. ötürüsı ile büyümenin ana motorunun ihracat olacağı görülmekte. İhracat noktasında epeyce rahat ulaşılacak amaçlar belirlenmiş.
OVP’de geleceğe dair umut veren göstergelerden biri de cari süreçler istikrarı. Gelecek yıl 2.2 düzeyine gerileyeceği ondan sonrasındaki yıllrda da kritik düzey olan 1.5’in altına gerileyeceği öngörülmüş. Bu açıdan bakıldıında OVP ile birlikte cari açığın da her geçen yıl azalacağı planlanmış.Eğer beklenen ramalar elde edilirse kur stabilizasyonunda tesiri olacaktır.
ENVER ERKAN – TERA YATIRIM BAŞEKONOMİSTİ
Kısa ve geniş vadeli ekonomik planlar ile varsayımların belirtildiğı Orta Vadeli Program (OVP) 2022 – 2024 raporunda, enflasyon beklentilerine yapılan revizyon bilhassa Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) ne vakit gevşeme döngüsüne gireceğinin merak edildiği bir periyotta kıymetli. Yıl sonu tüketici meblağları enflasyonu iddiası, Hazine ve Maliye Bakanlığı nezdinde yüzde 16,2 olarak belirlenirken, Merkez Bankası’nın son enflasyon raporunda yaptığı iddia yüzde 14,1 olmuştu. Para otoritesi ve iktisat idaresi içinde bu kapsamda farklılıklar olduğu görülmekte. Natürel, enflasyon kestiriminin Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafınca şimdi piyasa konsensüsüne yakın oluşturulması kapsamında, şayet gerçekleşmeler bu doğrultuda olursa teoride faiz indirmek için elde olan alan da epeyce dar olacak.
Bu yılın maksatlarını ve uzun vadeli amaçları başka olarak ele almak gerekli. Öncelikle büyüme başlığından başlayacak olursak; öngörülen yüzde 9 kestirimi piyasanın fikir birliğiyle uyumlu. İktisatta seyreden iç talep – dış talep istikrarları, kuvvetli sanayi üretimi ve ihracat üzere ögeler geçen yıldan devreden tesirle de birleştiğinde bu yıl büyümenin yüzde 8 bandının üzerinde gerçekleşeceği anlaşılıyor. Son çeyrekte de talebin canlı seyredeceği, en azından dış talep tarafınca istikrarlı bir takviye geleceği öngörüsü büyüme projeksiyonları açısından da üst istikametli risk istikrarını etkileyebilir. İhracatın yüksek olması bunun en kıymetli göstergesi olarak kıymetlendirilebilir.
Daha uzun vadeli bakıldığında ise; yalnızca iç talebe bağlı sürdürülebilir bir büyüme mümkün değildir. Sermaye akımlarının, bilhassa Fed’in kararları sonucunda gelişmekte olan ülkelerin aleyhine dönmesi, bu mevzuda stratejik kararların alınmasını gerektirmektedir. Bu kapsamda dönemsel %9 yahut çift haneli oranlarda yüksek büyümedense, uzun devirde sürdürülebilir istikrarlı, ihracat ve üretim tabanlı, rekabetçi kesimlerde ve yüksek teknolojide yükün artırıldığı, yeşil iktisada ve teknolojik dönüşüme yük veren katma pahalı bir büyüme modelinin inşa edilmesini gerektirmektedir. İktisadın dünyanın döngüsel, çevresel ve teknolojik dönüşümüne uygun hale getirilmesi, uzun vadede kıymet katan nitelikli bir büyümenin sağlanmasında ve istihdamın da misal biçimde yüksek nitelikli artmasına katkıda bulunacaktır.
SERKAN GÖNENÇLER – GEDİK YATIRIM BAŞEKONOMİSTİ
Programın bütününe bakıldığında, büyümeyi daha fazla evvelandiren, fakat enflasyonda yüzde 5 gayesine ulaşmayı öteleyen bir program görüyorum. Şöyle ki, 2022-2024 devrinde son senelerdaki ortalamaların üzerinde yüzde 5,0-5,5 büyüme hedeflenirken, enflasyonda 2023 yılı ortasında yüzde 5 maksadına yakınsanacağını önbakılırsan Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) bilakis, 2024 sonunda bile lakin yüzde 7,6 düzeyine bir gerileme olacağı belirtiliyor.
Enflasyon 2022 sonu için de, TCMB’nin en son iddiası olan yüzde 7,8’in üzerinde yüzde 9,8 olarak öngörülmüş. Buna göre, büyüme ve enflasyon iddiaları bir ortada değerlendirildiğinde, sıkı para siyasetinden taviz verilip verilmeyeceği sorusu akıllara geliyor. tıpkı vakitte, ortalama DolarTL kurunda 2022-2024 yılları için 9,27 TL, 9,77 TL ve 10,27 TL düzeyleri öngörülmüş. bir daha büyüme ve enflasyon amaçlarını göz önünde bulundurduğumuzda, TL’nin nazarance stabil diyebileceğimiz bir trend izleyebilmesi için dış konjonktürün de yardımına gereksinim olduğunu söyleyebiliriz.
KAYNAK: HÜRRİYET