Türkiye’nin yerli ve ulusal helikopteri ‘Gökbey’de yeni prototip yolda Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanlığı tarafınca projelendirilen ve Türkiye Havacılık ve Uzay Sanayii AŞ (TUSAŞ) tarafınca üretilen Gökbey, alanının en güzelleri içinde yer alıyor. Türkiye’nin yerli ve ulusal helikopterini üretmesi hedefiyle imaline başlanan ve muvaffakiyetle tasarlanan yerli ve ulusal genel gaye helikopteri ‘Gökbey’ süratle seri üretime hakikat ilerliyor. En kuvvetli iklim ve coğrafyalarda dahi, yüksek irtifa ve yüksek sıcaklıkta, gece ve gündüz şartlarında faal bir biçimde faaliyet gösterebilecek olan Gökbey genel gaye helikopteri, ulusal imkan ve kabiliyetler kullanılarak tasarlanıyor ve üretiliyor. ‘Özgün Helikopter Programı’ kapsamında, yapısal ve aviyonik sistemlerin yanı sıra, transmisyon, rotor ve iniş grupları üzere kritik değere haiz sistemlerin dizaynları ve üretimleri de büsbütün ulusal kaynaklar kullanılarak gerçekleştiriliyor. Helikopterin geniş bakılırsav yelpazesine sahip olmasından ötürü taşıma, VIP, kargo, hava ambulans, yangın müdahale helikopteri, arama kurtarma ve kıyı ötesi taşıma bakılırsavlerini icra edebilecek. Yerli imkanlarla geliştirilip üretilen birinci genel niyet helikopteri Gökbey birinci uçuşunu 6 Eylül 2018 tarihinde saat 06.00’da muvaffakiyetle gerçekleştirirken, 2022 yılının ortalarında da seri üretime geçmesi bekleniyor. Gökbey, tüm yapısal elemanları ile sıfırdan tasarlanıp üretildiği için tam bağımsız bir proje olması ile de dikkat çekiyor. Bu sayede her türlü şart ve isteğe nazaran modifikasyon süreçleri gerçekleştirilerek konfügre edilebilecek.
“GÖKBEY’İMİZ YANGINDAN MÜDAFAA, ARAMA-KURTARMA, TAŞIMA, HASTA TAŞIMA ÜZERE BİRÇOK ÖZEL VAZİFESİ DE YAPABİLECEK KAPASİTEDE TASARLANMIŞ DURUMDA”
Çalışmaların süratle devam ettiğini belirten Gökbey Eser Başmühendisi Gökhan Tipsin, “Gökbey Özgün Helikopter Projemize, 2013 yılında Savunma Sanayii Başkanlığı’nın büyük irade ve dayanakları ile başladık. Aslında bu projenin emeli tek bir tip helikopter yapmak değildi. Dizaynından, üretiminden, özel test bina ve altyapılarından, kalifikasyon ve sertifikasyonuna kadar bir altyapı kurma projesiydi. Bu kapsamda da TUSAŞ bünyesinde biroldukca test binası yaptık. Tasarım manasında epey özel konularda uzmanlaşma sağlandı. Çok yetişmiş bir takım oluşturuldu ve şuan ortasında bulunduğumuz uçuş çizgisi dahil olmak üzere epeyce büyük yatırımlar yapıldı. Ardımda görmüş olduğunuz helikopter, aslında bizim Gökbey projesi kapsamında ürettiğimiz üçüncü prototipimiz. Uçurduğumuz üçüncü prototip. Çok kıymetli bir noktadayız mevcut durumda da. Sonuçta bu proje kapsamında tüm özel tasarım ihtiyaçlarına uygun bir biçimde özgün olarak tüm kesimleri biz tasarladık, ürettik, test ettik. ötürüsıyla tüm kritik sistemleri bize ilişkin. Bu ne manaya geliyor? Helikopter manasında tüm tasarım yetkisi TUSAŞ’a ilişkin. Üzerinde istediğimiz biçimde modifikasyon yapabilir biçimdeyiz. ötürüsıyla da müşterimizden gelecek talep doğrultusunda farklı konfigürasyonlar ile de helikopteri oluşturabiliyoruz. Gökbey’imiz yangından müdafaa, arama-kurtarma, taşıma, hasta taşıma üzere biroldukça özel nazaranvi de yapabilecek kapasitede tasarlanmış durumda” halinde konuştu.
“YENİ PROTOTİP İLE BİRLİKTE SERİ ÜRETİM ETABINA BİR ADIM DAHA YAKLAŞMIŞ OLACAĞIZ”
Gökbey ile ilgili tüm çalışmaların en ince detaylarına kadar daima takip edildiğini vurgulayan Başmühendis Tipsin, “Dördüncü prototipimiz de yolda. Yakında o da yer ve uçuş testlerine başlayacak. Bu tabi fazlaca değerli. Şuan da dört prototipimizi de üretmiş durumdayız. Bir tanesi yer testlerinde kullanılacak. Üçü bizim uçuş testlerinde hem sertifikasyon tıpkı vakitte kalifikasyon, geliştirme testlerine yardımcı olacak. ötürüsıyla bu son yeni gelecek prototip ile birlikte seri üretim etabına bir adım daha yaklaşmış olacağız” diye konuştu.
“ÖNÜMÜZDEKİ SENE BİRİNCİ TESLİMAT YAPACAK”
Yapılan tüm ağır çalışmaların ışığında Gökbey’in birinci teslimatının önümüzdeki yıl içerisinde yapılmasının planlandığını vurgulayan Tipsin, “Bizim tüm ağır çalışmalarımız önümüzdeki sene ortasında birinci teslimatı yapacak biçimde planlandı. Tabi burada kritik nokta son etap. Helikopteri zarfları çerçevesinde kendisini kanıtlayacak biçimde tüm uçuş testlerini bitirmemiz gerekiyor. bir daha birebir biçimde sertifikasyon kredisini de almamız gerekiyor. Bu noktada da Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü (SHGM) ile çalışmalarımızı sürdürmekteyiz. Hem yer birebir vakitte havada yapacağımız testler ve buradan alacağımız raporlamalar değerlendirmeleri de SHGM’ye sunu sertifikasyonu da tamamlayıp inşallah seri teslimatı da gerçekleştireceğiz” açıklamasında bulundu.
“TASARIM SORUMLULUĞU VE YETKİSİ BÜSBÜTÜN BİZE AİT”
Gökbey projesindeki en değerli olgunun, helikopterin tüm tasarımsal haklarının TUSAŞ’ta olduğu için istenilen istikamette hareket edilebilmesi olduğunu kaydeden Tipsin, “Gökbey’de en değerli nokta, bizim burada helikopterin en kritik sistemleri olan; transmisyonu, dişli kutuları, rotor sistemi, palleri, otopilotu, uçuş denetim sistemi, aviyonikleri, yazılımı, gövdesi, iniş grubu, şimdi tüm sistemi saydım. Tüm bunlar aslında bizim sorumluluğumuzda. Sıfırdan bizim tarafımızdan tasarlandı, üretildi, test edildi ve hala testleri devam ediyor. ötürüsıyla tasarım sorumluluğu ve yetkisi büsbütün bize ilişkin. Bu manada tam manasıyla helikopter sanayisine girme manasında da epeyce değerli bir fark. Bu kapsamda da gerekli olan tüm altyapılar da gerçekleştirildi” dedi.
KAYNAK: İHA
“GÖKBEY’İMİZ YANGINDAN MÜDAFAA, ARAMA-KURTARMA, TAŞIMA, HASTA TAŞIMA ÜZERE BİRÇOK ÖZEL VAZİFESİ DE YAPABİLECEK KAPASİTEDE TASARLANMIŞ DURUMDA”
Çalışmaların süratle devam ettiğini belirten Gökbey Eser Başmühendisi Gökhan Tipsin, “Gökbey Özgün Helikopter Projemize, 2013 yılında Savunma Sanayii Başkanlığı’nın büyük irade ve dayanakları ile başladık. Aslında bu projenin emeli tek bir tip helikopter yapmak değildi. Dizaynından, üretiminden, özel test bina ve altyapılarından, kalifikasyon ve sertifikasyonuna kadar bir altyapı kurma projesiydi. Bu kapsamda da TUSAŞ bünyesinde biroldukca test binası yaptık. Tasarım manasında epey özel konularda uzmanlaşma sağlandı. Çok yetişmiş bir takım oluşturuldu ve şuan ortasında bulunduğumuz uçuş çizgisi dahil olmak üzere epeyce büyük yatırımlar yapıldı. Ardımda görmüş olduğunuz helikopter, aslında bizim Gökbey projesi kapsamında ürettiğimiz üçüncü prototipimiz. Uçurduğumuz üçüncü prototip. Çok kıymetli bir noktadayız mevcut durumda da. Sonuçta bu proje kapsamında tüm özel tasarım ihtiyaçlarına uygun bir biçimde özgün olarak tüm kesimleri biz tasarladık, ürettik, test ettik. ötürüsıyla tüm kritik sistemleri bize ilişkin. Bu ne manaya geliyor? Helikopter manasında tüm tasarım yetkisi TUSAŞ’a ilişkin. Üzerinde istediğimiz biçimde modifikasyon yapabilir biçimdeyiz. ötürüsıyla da müşterimizden gelecek talep doğrultusunda farklı konfigürasyonlar ile de helikopteri oluşturabiliyoruz. Gökbey’imiz yangından müdafaa, arama-kurtarma, taşıma, hasta taşıma üzere biroldukça özel nazaranvi de yapabilecek kapasitede tasarlanmış durumda” halinde konuştu.
“YENİ PROTOTİP İLE BİRLİKTE SERİ ÜRETİM ETABINA BİR ADIM DAHA YAKLAŞMIŞ OLACAĞIZ”
Gökbey ile ilgili tüm çalışmaların en ince detaylarına kadar daima takip edildiğini vurgulayan Başmühendis Tipsin, “Dördüncü prototipimiz de yolda. Yakında o da yer ve uçuş testlerine başlayacak. Bu tabi fazlaca değerli. Şuan da dört prototipimizi de üretmiş durumdayız. Bir tanesi yer testlerinde kullanılacak. Üçü bizim uçuş testlerinde hem sertifikasyon tıpkı vakitte kalifikasyon, geliştirme testlerine yardımcı olacak. ötürüsıyla bu son yeni gelecek prototip ile birlikte seri üretim etabına bir adım daha yaklaşmış olacağız” diye konuştu.
“ÖNÜMÜZDEKİ SENE BİRİNCİ TESLİMAT YAPACAK”
Yapılan tüm ağır çalışmaların ışığında Gökbey’in birinci teslimatının önümüzdeki yıl içerisinde yapılmasının planlandığını vurgulayan Tipsin, “Bizim tüm ağır çalışmalarımız önümüzdeki sene ortasında birinci teslimatı yapacak biçimde planlandı. Tabi burada kritik nokta son etap. Helikopteri zarfları çerçevesinde kendisini kanıtlayacak biçimde tüm uçuş testlerini bitirmemiz gerekiyor. bir daha birebir biçimde sertifikasyon kredisini de almamız gerekiyor. Bu noktada da Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü (SHGM) ile çalışmalarımızı sürdürmekteyiz. Hem yer birebir vakitte havada yapacağımız testler ve buradan alacağımız raporlamalar değerlendirmeleri de SHGM’ye sunu sertifikasyonu da tamamlayıp inşallah seri teslimatı da gerçekleştireceğiz” açıklamasında bulundu.
“TASARIM SORUMLULUĞU VE YETKİSİ BÜSBÜTÜN BİZE AİT”
Gökbey projesindeki en değerli olgunun, helikopterin tüm tasarımsal haklarının TUSAŞ’ta olduğu için istenilen istikamette hareket edilebilmesi olduğunu kaydeden Tipsin, “Gökbey’de en değerli nokta, bizim burada helikopterin en kritik sistemleri olan; transmisyonu, dişli kutuları, rotor sistemi, palleri, otopilotu, uçuş denetim sistemi, aviyonikleri, yazılımı, gövdesi, iniş grubu, şimdi tüm sistemi saydım. Tüm bunlar aslında bizim sorumluluğumuzda. Sıfırdan bizim tarafımızdan tasarlandı, üretildi, test edildi ve hala testleri devam ediyor. ötürüsıyla tasarım sorumluluğu ve yetkisi büsbütün bize ilişkin. Bu manada tam manasıyla helikopter sanayisine girme manasında da epeyce değerli bir fark. Bu kapsamda da gerekli olan tüm altyapılar da gerçekleştirildi” dedi.
KAYNAK: İHA