Türkiye’den ‘küresel atak’! İsrail, Yunanistan ve Kıbrıs Rum bölümü atılımı boşa çıktı Kanal7 Ankara temsilcisi ve Yeni Şafak müellifi Mehmet Acet, bugünkü yazısında Türkiye’nin derin denizlerde yürüttüğü doğalgaz çalışmalarına ait bir yazı kaleme aldı. Türkiye’nin son 5 yılda attığı adımları ‘küresel atak’ olarak değerlendiren Acet, bu atağın birfazlaca ülke tarafınca engellenmeye çalışıldığına dikkat çekti. Yunanistan, Kıbrıs Rum Bölümü ve İsrail’in Akdeniz’e yönelik ataklarına karşı Türkiye’nin 27 Kasım 2019’da Libya ile yaptığı Deniz Hudutlarını Yetkilendirme Mutabakatı ile karşılık verdiğini belirten Mehmet Acet, Türkiye’nin bundan daha sonra Karadeniz’e odaklanması gerektiğini vurguladı.
İşte Mehmet Acet’in o yazısı:
Perşembe günü Karadeniz açıklarında misyon yürüten Fatih Sondaj Gemisi’nden yaptığımız yayında, Güç Bakanı Fatih Dönmez’e, Türkiye’nin derin denizlerde yürüttüğü doğalgaz arama faaliyetlerine dönük engelleme teşebbüslerine dikkat çeken bir soru yönelttim.
Hiç kuşkusuz, son 5 yılda Ankara’nın güç alanında attığı adımlar ve yakaladığı ivme, bölgesel de değil, güç politiği manasında epeyce önemli bir ‘küresel atak’ manasına geliyor.
Karadeniz’de bir yıl ortasında, bugünkü fiyatlarla bedeli 100 milyar doların üstünde olan 540 milyar metreküp net rezerv belirtildi.
Karadeniz’in derinlikleri yeni geliştirilen algoritmalarla daha güzel tanınır hale geldikçe, aşağıdaki gazın ölçüsünün hayli daha fazla olduğu tarafında kuvvetli varsayımlar yapılır oldu.
ötürüsıyla bu biçimde bir periyotta bir yandan o gazı oradan çıkarıp konutlardaki ocaklara getirme çalışmaları yürütülürken, eş vakitli olarak, tıpkı yerin altından kıymetli bir madeni çıkarmakta olan bir adamın gösterdiği dikkat üzere, sık sık başları kaldırıp sağa sola bakarak sağdan soldan gelebilecek sabotaj ve müdahale teşebbüslerine karşı da müteyakkız olmak gerekiyor.
Bakan Dönmez soruma Akdeniz üzerinden bir yanıt verdi:
“Özellikle Akdeniz’deki faaliyetlerimizde evvel bilinmeyen, daha sonra artık açıktan açığa söylenen, dillendirilen bir kadro yaptırımlarla, tehditlerle karşı karşıya kaldık. Fakat taviz vermeden, (sayın Cumhurbaşkanımız da burada gerçekten ardımızda durdu sonuna kadar) o çalışmaları yaptık. Bundan daha sonra da bir daha planladığımız biçimde devam edecek.”
“DERENİN AKIŞINI ÜST YANLIŞSIZ VEREMEZSİNİZ”
Akdeniz demişken, biraz buradan ilerleyelim.
2020 yılının birinci günlerinde Atina’da Yunanistan, Kıbrıs Rum Kesiti ve İsrailli başkanların iştirakiyle bir kontrat imzalandı.
Eastmed Boru Çizgisi (Doğu Akdeniz Boru Hattı) olarak bilenen, İsrail gazını Türkiye’yi bypass ederek Kıbrıs Rum Bölümü ve Yunanistan üzerinden İtalya’ya boru çizgileriyle taşıma projesi içindi bu imzalar.
Görünüşe göre, bütün bu ülkeler bu sinirle ilgili bütün tereddütleri giderip bu mevzuda kesin sonucu vermiş durumdalar.
Fakat, benim bu işler için mesai harcayan çevrelerden aldığım diğer bir izlenim daha var.
Deniyor ki:
“DERENİN AKIŞINI ÜST YANLIŞSIZ VEREMEZSİNİZ”
Bu ne demek oluyor?
bu biçimde projelerde her daim belirleyici faktör iktisattır.
Mevcut kontrata göre, İsrail’den alınacak gazın İtalya’ya yani, Avrupa pazarlarına ulaştırılabilmesi için 1900 kilometrelik boru sınırı döşenmesi gerekiyor.
meğer, bu boru sınırının Türkiye üzerinden geçmesi halinde, o ara kat be kat azalıyor.
Bu da, gazın Avrupa pazarlarına fazlaca daha az maliyetle ulaşması, gaz sahipleri açısından da fazlaca daha kârlı olması manasına geliyor.
Türkiye, 27 Kasım 2019’da Libya ile yaptığı Deniz Sonlarını Yetkilendirme Mutabakatı doğrultusunda, Eastmed Boru Sınırı Projesi’nin geçtiği güzergâhı denetim etmeye başladı.
Bu durum, “Benim onayım olmadan buradan bir boru sınırı geçiremezsiniz” iletisini kendi ortasında barındırıyor.
Lakin, yol olarak ‘ikna etme’ hedefli uğraşların son aylarda daha fazla öne çıktığı da bir diğer gerçek.
Ankara, Batıyla, yani ne ABD ile ne de Avrupa ile ambargo tehditlerinin gölgesi altında tansiyonlu bir bağ istemiyor.
İLERLEYEN YILLARDA YER ALTI ZENGİNLİKLERİ BAKIMINDAN KARADENİZ AKDENİZ’E ÜSTÜNLÜK SAĞLAYABİLİR
Akdeniz’den oldukça kelam ettik lakin bu yazının asıl odaklanması bir daha Karadeniz’le ilgili olacak.
niye derseniz, bu işler için mesai harcayan çevrelerden dinlediklerimiz, Avrupa pazarları açısından Karadeniz’deki potansiyelin giderek epey daha heyecan verici hale geleceğine işaret ediyor.
Avrupa’da yıllık 500 milyar metreküp civarında doğalgaz kullanılıyor.
Yani bizim kullandığımızın on katı civarında.
Karadeniz’de önümüzdeki yıllar içerisinde yapılacak keşiflerle, trilyonlu sayıların söylem edilmesi ihtimali önemli manada artmış durumda.
Başka yandan da Karadeniz’deki gazı, Avrupa pazarlarına ulaştırmak için Akdeniz’de olduğu üzere yüzlerce mil deniz altından boru çizgisi döşemenize gerek kalmıyor.
Doğalgazı çıkarma maliyeti de pazarlara ulaştırma maliyeti de doğal olarak pazardaki ülkelerin satın alma maliyeti de Karadeniz’de, Akdeniz’e nazaran fazlaca daha ucuz olacak.
Bütün bunlar, önümüzdeki yıllar içerisinde yer altı zenginliklerinin kullanması manasında Karadeniz’in Akdeniz’e üstünlük sağlayacağı iddiasını birlikteinde getiriyor.
Karadeniz’le ilgili yetki paylaşımı, kıyıdaş ülkeler içinde yapılan mutabakatlarla 1980’lerde tamamlanmış.
Bu Türkiye için düzgün, birebir vakitte fazlaca âlâ bir haber.
Hazar’da olduğu üzere bir yetki karmaşası olmadığı için, şimdiye kadar “Buna hakkınız yok” demeye cüret eden kimse çıkmadı.
Fakat, güç oyununun epeyce büyük bir oyun olduğunu, büyük yeraltı zenginliğine sahip bulunmasına karşın yer üstünde bir türlü huzuru bulamamış epey sayıda ülke olduğunu, üstelik de bunların bir kısmının kendi etrafımızda bulunduğunu akıldan çıkarmadan hareket etmek büyük değer taşıyor.
İstikrarın, bilhassa siyasi istikrarın ne kadar değerli olduğunu kendi doğalgazımızı kendi konutlarımıza getirene kadar epeyce daha fazla hatırlamamız gerekecek.
‘Teşbihte yanılgı olmaz, ‘Gömü’ bulmuş adamın o gömüyü çıkarırken gösterdiği dikkati göstermek lazım.
KAYNAK: YENİ ŞAFAK/MEHMET ACET
İşte Mehmet Acet’in o yazısı:
Perşembe günü Karadeniz açıklarında misyon yürüten Fatih Sondaj Gemisi’nden yaptığımız yayında, Güç Bakanı Fatih Dönmez’e, Türkiye’nin derin denizlerde yürüttüğü doğalgaz arama faaliyetlerine dönük engelleme teşebbüslerine dikkat çeken bir soru yönelttim.
Hiç kuşkusuz, son 5 yılda Ankara’nın güç alanında attığı adımlar ve yakaladığı ivme, bölgesel de değil, güç politiği manasında epeyce önemli bir ‘küresel atak’ manasına geliyor.
Karadeniz’de bir yıl ortasında, bugünkü fiyatlarla bedeli 100 milyar doların üstünde olan 540 milyar metreküp net rezerv belirtildi.
Karadeniz’in derinlikleri yeni geliştirilen algoritmalarla daha güzel tanınır hale geldikçe, aşağıdaki gazın ölçüsünün hayli daha fazla olduğu tarafında kuvvetli varsayımlar yapılır oldu.
ötürüsıyla bu biçimde bir periyotta bir yandan o gazı oradan çıkarıp konutlardaki ocaklara getirme çalışmaları yürütülürken, eş vakitli olarak, tıpkı yerin altından kıymetli bir madeni çıkarmakta olan bir adamın gösterdiği dikkat üzere, sık sık başları kaldırıp sağa sola bakarak sağdan soldan gelebilecek sabotaj ve müdahale teşebbüslerine karşı da müteyakkız olmak gerekiyor.
Bakan Dönmez soruma Akdeniz üzerinden bir yanıt verdi:
“Özellikle Akdeniz’deki faaliyetlerimizde evvel bilinmeyen, daha sonra artık açıktan açığa söylenen, dillendirilen bir kadro yaptırımlarla, tehditlerle karşı karşıya kaldık. Fakat taviz vermeden, (sayın Cumhurbaşkanımız da burada gerçekten ardımızda durdu sonuna kadar) o çalışmaları yaptık. Bundan daha sonra da bir daha planladığımız biçimde devam edecek.”
“DERENİN AKIŞINI ÜST YANLIŞSIZ VEREMEZSİNİZ”
Akdeniz demişken, biraz buradan ilerleyelim.
2020 yılının birinci günlerinde Atina’da Yunanistan, Kıbrıs Rum Kesiti ve İsrailli başkanların iştirakiyle bir kontrat imzalandı.
Eastmed Boru Çizgisi (Doğu Akdeniz Boru Hattı) olarak bilenen, İsrail gazını Türkiye’yi bypass ederek Kıbrıs Rum Bölümü ve Yunanistan üzerinden İtalya’ya boru çizgileriyle taşıma projesi içindi bu imzalar.
Görünüşe göre, bütün bu ülkeler bu sinirle ilgili bütün tereddütleri giderip bu mevzuda kesin sonucu vermiş durumdalar.
Fakat, benim bu işler için mesai harcayan çevrelerden aldığım diğer bir izlenim daha var.
Deniyor ki:
“DERENİN AKIŞINI ÜST YANLIŞSIZ VEREMEZSİNİZ”
Bu ne demek oluyor?
bu biçimde projelerde her daim belirleyici faktör iktisattır.
Mevcut kontrata göre, İsrail’den alınacak gazın İtalya’ya yani, Avrupa pazarlarına ulaştırılabilmesi için 1900 kilometrelik boru sınırı döşenmesi gerekiyor.
meğer, bu boru sınırının Türkiye üzerinden geçmesi halinde, o ara kat be kat azalıyor.
Bu da, gazın Avrupa pazarlarına fazlaca daha az maliyetle ulaşması, gaz sahipleri açısından da fazlaca daha kârlı olması manasına geliyor.
Türkiye, 27 Kasım 2019’da Libya ile yaptığı Deniz Sonlarını Yetkilendirme Mutabakatı doğrultusunda, Eastmed Boru Sınırı Projesi’nin geçtiği güzergâhı denetim etmeye başladı.
Bu durum, “Benim onayım olmadan buradan bir boru sınırı geçiremezsiniz” iletisini kendi ortasında barındırıyor.
Lakin, yol olarak ‘ikna etme’ hedefli uğraşların son aylarda daha fazla öne çıktığı da bir diğer gerçek.
Ankara, Batıyla, yani ne ABD ile ne de Avrupa ile ambargo tehditlerinin gölgesi altında tansiyonlu bir bağ istemiyor.
İLERLEYEN YILLARDA YER ALTI ZENGİNLİKLERİ BAKIMINDAN KARADENİZ AKDENİZ’E ÜSTÜNLÜK SAĞLAYABİLİR
Akdeniz’den oldukça kelam ettik lakin bu yazının asıl odaklanması bir daha Karadeniz’le ilgili olacak.
niye derseniz, bu işler için mesai harcayan çevrelerden dinlediklerimiz, Avrupa pazarları açısından Karadeniz’deki potansiyelin giderek epey daha heyecan verici hale geleceğine işaret ediyor.
Avrupa’da yıllık 500 milyar metreküp civarında doğalgaz kullanılıyor.
Yani bizim kullandığımızın on katı civarında.
Karadeniz’de önümüzdeki yıllar içerisinde yapılacak keşiflerle, trilyonlu sayıların söylem edilmesi ihtimali önemli manada artmış durumda.
Başka yandan da Karadeniz’deki gazı, Avrupa pazarlarına ulaştırmak için Akdeniz’de olduğu üzere yüzlerce mil deniz altından boru çizgisi döşemenize gerek kalmıyor.
Doğalgazı çıkarma maliyeti de pazarlara ulaştırma maliyeti de doğal olarak pazardaki ülkelerin satın alma maliyeti de Karadeniz’de, Akdeniz’e nazaran fazlaca daha ucuz olacak.
Bütün bunlar, önümüzdeki yıllar içerisinde yer altı zenginliklerinin kullanması manasında Karadeniz’in Akdeniz’e üstünlük sağlayacağı iddiasını birlikteinde getiriyor.
Karadeniz’le ilgili yetki paylaşımı, kıyıdaş ülkeler içinde yapılan mutabakatlarla 1980’lerde tamamlanmış.
Bu Türkiye için düzgün, birebir vakitte fazlaca âlâ bir haber.
Hazar’da olduğu üzere bir yetki karmaşası olmadığı için, şimdiye kadar “Buna hakkınız yok” demeye cüret eden kimse çıkmadı.
Fakat, güç oyununun epeyce büyük bir oyun olduğunu, büyük yeraltı zenginliğine sahip bulunmasına karşın yer üstünde bir türlü huzuru bulamamış epey sayıda ülke olduğunu, üstelik de bunların bir kısmının kendi etrafımızda bulunduğunu akıldan çıkarmadan hareket etmek büyük değer taşıyor.
İstikrarın, bilhassa siyasi istikrarın ne kadar değerli olduğunu kendi doğalgazımızı kendi konutlarımıza getirene kadar epeyce daha fazla hatırlamamız gerekecek.
‘Teşbihte yanılgı olmaz, ‘Gömü’ bulmuş adamın o gömüyü çıkarırken gösterdiği dikkati göstermek lazım.
KAYNAK: YENİ ŞAFAK/MEHMET ACET