Türkiye’deki çalkantı KKTC’yi de vurdu: Akaryakıt krizi yaşanıyor

kolluk

New member
Türkiye’deki çalkantı KKTC’yi de vurdu: Akaryakıt krizi yaşanıyor Türkiye iktisadında son periyotta derinleşen ekonomik krizin artçı sarsıntıları Kıbrıs’ta da hissediliyor. Türk lirasındaki paha kaybı, Kıbrıslı Türklerin de gündelik hayatını derinden sarsıyor. Çalkantı halindeki iktisat KKTC’deki akaryakıt piyasasında önemli bir krizi tetikledi.

Kıbrıs’ın kuzebir daha Türkiye’den satın alınan akaryakıt tedarik eden müteşebbisler, Türk lirasının yabancı para üniteleri karşısındaki bedel kaybı niçiniyle geçtiğimiz günlerde kurulan Ulusal Birlik Partisi (UBP) – Demokrat Parti (DP) seçim hükümetinden daha süratli bir biçimde artırım yapmasını talep ediyor. Tedarikçiler, talepleri dikkate alınana dek KKTC piyasasına yönelik akaryakıt tedarikinde azaltışa da gitmeye başladı. Hafta sonunda hem akaryakıt stokunun tükenmesi, birebir vakitte akaryakıt taşıyan gemilerin berbat hava şartları niçiniyle gecikmesi kararında birfazlaca eserin piyasaya arzı aksadı; biroldukça araç sahibi yakıtsız kaldı.

‘RUMLARA KISITLI SATIŞ YAPIN’

KKTC Başbakanı Faiz Sucuoğlu ise tedarik zincirindeki sorun konusunda cumartesi yaptığı açıklamada, akaryakıt istasyonlarına “Rum plakalı araçlara akaryakıt satmayın” davetinde bulundu. Sucuoğlu, kısıtlı akaryakıt stokunun Güney’den gelen çok talebe karşılık verebilecek durumda olmadığını söylemiş oldu. Akaryakıt külfetinin bir süre daha devam edeceğini kaydeden Başbakan, “Benim vatandaşım akaryakıt alamadıktan daha sonra manası yok. Birkaç gün daha dikkat etmeliyiz, ki tarladaki çiftçimizin mazotu eksilmesin. Bizim için kıymetli olan vatandaşımızdır. Kendi vatandaşımızı soruna sokmamaktır” diyerek Kıbrıslı Rumlara kısıtlı ölçüde akaryakıt satılmasını istedi.

KKTC’de akaryakıt meblağları belli vakit aralıklarında hükümetin öncülüğünde belirleniyor ve tüm istasyonlarda belirlenen fiyatlar üzerinden satış gerçekleştiriliyor. En son fiyat artışından daha sonra KKTC’de kurşunsuz 98 akaryakıt 9.30, kurşunsuz 95 benzinse 9.14 TL’den satılıyor.

Kıbrıs’ın güneyindeyse kurşunsuz 95 akaryakıtın fiyatı bugün prestijiyle 1.35 Euro. Bu niçinle biroldukça Kıbrıslı Rum adanın kuzebir daha geçerek akaryakıt gereksinimlerini Kıbrıslı Türk akaryakıt istasyonlarından karşılıyor. Kıbrıslı Rumlar ayrıyeten Türk lirasındaki önemli paha kaybını da fırsata çevirmiş durumda. Rumlar biroldukça temel muhtaçlıklarını adanın kuzeyinden daha cazip fiyatlarla karşılıyor.

TATAR’DAN ÇELİŞEN AÇIKLAMA

Öte yandan, Sucuoğlu’nun “Rumlara akaryakıt satmayın” iletisini verdiği ve Kıbrıs Cumhuriyeti plakalı araçların hudut kapılarında denetleneceği ikazında bulunduğu esnada, KKTC Cumhurbaşkanı Ersin Tatar bu iletiyle çelişen bir açıklama yaptı. Tatar, Rum liderliğinin hudut kapılarında kuzeyden akaryakıt alan araç sahiplerine zorluklar çıkardığını savunarak, “Dünyayı tesirine alan ve ülkelerin ekonomilerini olumsuz etkileyen pandemi sürecine karşın, Rum İdaresi KKTC’de Rum tarafına göre daha ucuz olan eserleri satın alan kendi vatandaşlarına para cezaları uygularken, KKTC’den satın alınan çeşitli eserlere de hudut kapılarında el konulmaktadır” dedi.

Tatar ayrıyeten “Rum taksicilerin KKTC’ye geçişleri ve geri dönüşlerinde akaryakıt depoları denetim ediliyor, KKTC’den akaryakıt satın aldıkları tespit edilen taksicilere de ağır para cezaları uygulanıyor. Rum İdaresi’nin kendi vatandaşlarına yönelik bu tıp uygulamalarının ana amacı ise KKTC iktisadını, çarşısını ve esnafını çökertmeye yöneliktir. Rum İdaresi’nin bu tıp uygulamalarına yönelik olarak da gereken teşebbüslerde bulunacağım” bildirisini verdi.

KRİZİN ART PLANI

Akaryakıt istasyonu sahipleriyse, Kıbrıs’ın kuzeyinde iktidarın birbiriyle çelişen iletilerine aralıklı yaklaşıyor. Kimi akaryakıt istasyonları cumartesi akşamından bu yana Rum müşterilere hizmet vermeye devam edeceklerini açıklıyor.

Bu gelişmeler adanın güneyinde de geniş yankı buldu. Rum medyası, kuzeyden akaryakıt tedarik eden Rumların para cezalarıyla karşı karşıya kalabileceği ikazında bulundu.

Kıbrıs Türk basınının deneyimli isimlerinden Ali Baturay ise akaryakıt krizini hayli boyutlu bir biçimde ele alan bir yazı kaleme aldı. Baturay, Haber Kıbrıs sitesinde yayımlanan yazısında, “Rumlara akaryakıt satmayın’ demek bir perdedir” iletisini verdi. Baturay’a göre hükümet, yaklaşan seçimler öncesinde akaryakıt fiyatlarında önemli bir artırım yapmak istemiyor; bu biçimde bir fiyat artışının aile bütçelerini sarsmakla kalmayıp enflasyon, işsizlik dataları ve temel muhtaçlık hususlarının fiyatlarını da etkileyeceğini düşünüyor.

“Hükümet, şirketlerin dövizden kaynaklanan kaybının akaryakıta yansımasını istemiyor, zira hükümetin bunu sübvanse edecek maddi gücü yok, Fiyat İstikrar Fonu (FİF) kasası bomboş” bildirisini veren Baturay, derinleşen ekonomik buhran niçiniyle hükümetin ilgili tüzüğün gerekliliklerini yerine getirmediğinin de altını çiziyor.