Türk zırhlıları liderliğe oynuyor Ülkemizin en büyük savunma sanayii fuarı IDEF21 geride kalsa da bölüme ait yansımaları devam ediyor… Fuar alanında en epeyce dikkatimizi çeken konulardan biri de zırhlı kara araçları oldu.
Bu araçların teknik özelliklerine dair gereğince haber yapıldı. Biz geçtiğimiz aylarda yayımlanan ve güvenlik güçlerine yaklaşık 3 bin yeni zırhlı aracın tedarikini kapsayan ihale üzerinden mevzuyu ele almak istedik.
O haber dikkatinden kaçanlar için özetlemek gerekirse hatırlatalım, Kara Kuvvetleri Komutanlığı yeni jenerasyon yavaşça zırhlı araç gereksinimi kapsamında 52 tipte paletli ve tekerlekli 2 bin 962 adet araç alınacağını ilan etti.
Biz de tam bu noktadan yola çıktık ve işin uzmanından ihalede talep edilen özelliklerle fuarda gördüğümüz araçları ortak paydada anlatmasını istedik.
YENİ GELECEK ZIRHLI ARAÇLAR NE İŞE YARAYACAK?
Savunma Sanayii Araştırmacısı Fatih Mehmet Küçük, bilhassa zırhlı araçlar konusunda öne çıkan isimlerden biri. Fuar alanında yavaşça, orta ve ağır zırhlı araçların bulunduğu stantlar içinde yürürken konuşuyoruz kendisiyle.
Öncelikle tedarik programına atıfta bulunuyor. Küçük ve Yeni Jenerasyon yavaşça Zırhlı Araçlar (YNHZA) Projesi’nin Kara Kuvvetleri Komutanlığının gelecekteki muharebe ortamındaki en değerli gereksinim kalemlerinden birini oluşturduğunu söylüyor.
“Zırhlı birlikler, orduların çağdaş şartlarda savaşabilmesi için büyük değer taşıyor” dedikten daha sonra kelam konusu araçların ne işe yarayacağına da cevap veriyor. Bu araçların piyadeyi savaş bölgesine taşıyacağını anlatan Küçük, “Ayrıca hem piyadeye ateş dayanağı verecek tıpkı vakitte tanklara dayanak olacak. Bir yandan da keşif, atış dayanak vasıtalarının yönlendirilmesi, tanksavar üzere özel bakılırsavler icra edecek. Tüm bu saydıklarım projenin niye son derece değerli olduğunu gösteriyor” bilgisini paylaşıyor.
YERLİ KARA ARAÇLARI KENDİ ALANINDA EN GÜZELLERİNDEN BİRİ
Bir yandan Fatih Mehmet Küçük’ü dinliyor, bir yandan da araçların bulunduğu stantlardaki hareketliliğe dikkat kesiliyoruz. Gerek yerli gerek yabancı hayli sayıda kafilenin bizim röportajımız sırasında ilgili firmalarının yöneticilerinden bilgi aldığını gözlemliyoruz.
Bunun niçinini “Halihazırda Türk savunma sanayii kesiminin ürettiği kara araçları kendi alanında en güzellerden biri” diyerek açıklıyor Küçük. Firmalarımızın Orta Doğu ve Asya’da değerli başarılara imza atmasının ‘tesadüf’ olmadığını bir kere daha anlıyoruz.
Zırhlı kara araçlarının Afrika’daki satış sayılarının âlâ seyrettiğini biliyoruz. Avrupa ve Güney Amerika pazarında da varlık göstermek için adımlar atıldığını belirtiyor Küçük. Biz ihracat kısmına geçmedilk evvel ihalenin ‘yarışma usulü’ yapılacak olmasını biraz açmak istiyoruz. Zira bu durum pek aşina olduğumuz bir müddetç değil…
ALANDA TÜM HÜNERLERİNİ SERGİLEYİP ONA NAZARAN TALEP GÖRECEKLER
Muhtaçlık duyulan yaklaşık 3 bin aracın hangi firmadan yahut firmalardan satın alınacağı saha testlerinin akabinde belirli olacak. Geçmişte kağıt üzerinde yapılan bu seçimlerin bu sefer alanda yapılmasının ne manaya geldiğini soruyoruz:
“Kara araçları üzere birden çok savlı üreticimizin olduğu alanlarda katiyen hayli verimli olacak bir sistemden bahsediyoruz. Hem teklifler kağıt üstünde kalmadığı alana çıktığı için ihalelerin güvenilirliği artacak, tıpkı vakitte sonuçlar peşinen görülecek.
Bu durum birinci vakit içinderda 2018’deki Kara Araçları Semineri’nde açıklanmıştı. Seminerde kelam alan üreticilerimizden bir yetkili ‘Biz müsabaka metodundan mutluyuz. aslına bakarsan yurt haricindeki bütün ihalelerimizi bu türlü alıyoruz.’ diyerek hem memnuniyetini göstermişti, tıpkı vakitte kendilerine güvendiklerini belirtmişti.
Olağanda ihaleler kağıt üstünde olduğu ve biroldukça eser de ihalelere özel geliştirildiği için çıktılar isterleri büsbütün karşılayamayabiliyordu. Yani firma teklifi verirken yüksek gayeleri koyuyor mukavele imzalandıktan daha sonra kimi konular istenen seviyede olmayabiliyor. Yarış tarzı bu riskin minimize olmasında büyük etken olacak.”
YETERLİ OLAN KAZANACAK
BMC, FNSS ve Otokar’ın fuar alanındaki pozisyonları birbirine fazlaca yakın. Geniş bir açıdan hepsini gorebileceğimiz bir yere hakikat yürüyoruz Fatih Mehmet Küçük ile. Bu sırada müsabakaya ait kimi ayrıntılar aktarmaya devam ediyor.
Örneğin, ZMA konfigürasyonunda araç kulelerinin ASELSAN tarafınca geliştirilen 35 mm KORHAN kulesi olacağını öğreniyoruz. ötürüsıyla firmalar yalnızca platformları ile yarışacak. Yük ve boyutlar açısından bir birilerine misal olan bu araçların dayanımı, bakım tamirat masrafları, kullanıcı kolaylıkları üzere fazlaca sayıda faktör incelenecek.
Biz fuarda 8×8 tekerlekli adayları görüyoruz… BMC’nin Altuğ’u, FNSS’in PARS’ı ve Otokar’ın Arma’sı karşımızda… Üç modelin de son derece gelişmiş sistemler ile donatıldığı ve dünyadaki rakiplerinden geri kalmayan araçlar olduğunu söylüyor Küçük. Burada en kıymetli noktalardan birinin maliyet olduğunun altını çizerek, “Dünyada daha ağır ve daha farklı özelliklerde araçlar da var. Lakin astronomik maliyetleri yüzünden son derece kısıtlı sayılarda üretiliyorlar. Değerli olan optimum dizaynlar ile maliyet ve tesir istikrarını tutturabilmek. Bunu da bizim firmalarımız fazlaca âlâ yapıyor” diyor.
SAVUNMA SANAYİİ İHRACATININ EN KIYMETLİ KALEMLERİNDEN
Zırhlı araçların bulunduğu yer bir an olsun boş kalmıyor. Daima bir telaş ve koşturma oluyor. Zira gelen heyetler içinde diğer ülkelerin Genelkurmay Başkanları, Kara Kuvvetleri Kumandanları, Üst Seviye Askeri Danışmanlar oluyor. Biz bu haberi yaparken yalnızca gelen heyetler değil kimi stantlardaki Afrikalı çalışanlar da dikkatimizi çekiyor.
Az evvel yarıda bıraktığımız ihracat konusuna tam da bu heyetleri ve Türk firmaların standında çalışan Afrikalıları gördüğümüzde devam ediyoruz… Aklımızda tek bir soru var. ‘Milli zırhlı araçlar nitekim de önemli bir ihracat potansiyeli taşıyor mu?’ Fatih Mehmet Küçük yanıtlıyor:
“Türk savunma sanayiinin gorece uzun müddettir ihracat yaptığı bir alan zırhlı kara araçları… Dalında firmalarımız global rekabetteki büyük firmalarla direkt çaba ediyor. Keza FNSS’in Malezya ve Umman’daki, Otokar’ın Birleşik Arap Emirlikleri’ndeki ihracat muvaffakiyetleri burada kıymetli bir gösterge.
Bunlar projelerin mali büyüklükleri kadar bu pazarlardaki rakipler açısından da kritik. Örneğin Umman’daki ihale Alman Rheinmetall, ABD’li General Dynamics ve Fransız Nexter/Renault üzere dev firmalara karşı kazanıldı. Keza BAE’deki pazarda da Finlandiyalı Patria üzere büyük rakipler vardı. Türk kara aracı üreticileri gelişmiş araçları, müşterisini şad eden satış daha sonrası dayanak hizmetleri ve rekabetçi meblağları ile dünyada kuvvetli oyuncu pozisyonunda.
Tüm bunların ışığında ulusal zırhlı kara araçları konusunda Türkiye’nin en üst lige oynadığını ve her geçen gün kendini daha da geliştirdiğini rahatlıkla söyleyebiliriz. Türk ordusunun bu araçları faal olarak kullanımı, firmalarımızın mamüllerini kullanıcı isterlerine göre esnek biçimde konfigüre etmeleri, gelişmiş satış daha sonrası takviye hizmetleri bu ihracat faaliyetlerinin artmaya devam edeceğini gösteriyor. Umarım her geçen yıl hayli daha güzel ihracat sayılarına ulaşır ve bu sürecin de altından alnımızın akıyla çıkarız.”
KAYNAK: TRT HABER/SERTAN AKSAN
Bu araçların teknik özelliklerine dair gereğince haber yapıldı. Biz geçtiğimiz aylarda yayımlanan ve güvenlik güçlerine yaklaşık 3 bin yeni zırhlı aracın tedarikini kapsayan ihale üzerinden mevzuyu ele almak istedik.
O haber dikkatinden kaçanlar için özetlemek gerekirse hatırlatalım, Kara Kuvvetleri Komutanlığı yeni jenerasyon yavaşça zırhlı araç gereksinimi kapsamında 52 tipte paletli ve tekerlekli 2 bin 962 adet araç alınacağını ilan etti.
Biz de tam bu noktadan yola çıktık ve işin uzmanından ihalede talep edilen özelliklerle fuarda gördüğümüz araçları ortak paydada anlatmasını istedik.
YENİ GELECEK ZIRHLI ARAÇLAR NE İŞE YARAYACAK?
Savunma Sanayii Araştırmacısı Fatih Mehmet Küçük, bilhassa zırhlı araçlar konusunda öne çıkan isimlerden biri. Fuar alanında yavaşça, orta ve ağır zırhlı araçların bulunduğu stantlar içinde yürürken konuşuyoruz kendisiyle.
Öncelikle tedarik programına atıfta bulunuyor. Küçük ve Yeni Jenerasyon yavaşça Zırhlı Araçlar (YNHZA) Projesi’nin Kara Kuvvetleri Komutanlığının gelecekteki muharebe ortamındaki en değerli gereksinim kalemlerinden birini oluşturduğunu söylüyor.
“Zırhlı birlikler, orduların çağdaş şartlarda savaşabilmesi için büyük değer taşıyor” dedikten daha sonra kelam konusu araçların ne işe yarayacağına da cevap veriyor. Bu araçların piyadeyi savaş bölgesine taşıyacağını anlatan Küçük, “Ayrıca hem piyadeye ateş dayanağı verecek tıpkı vakitte tanklara dayanak olacak. Bir yandan da keşif, atış dayanak vasıtalarının yönlendirilmesi, tanksavar üzere özel bakılırsavler icra edecek. Tüm bu saydıklarım projenin niye son derece değerli olduğunu gösteriyor” bilgisini paylaşıyor.
YERLİ KARA ARAÇLARI KENDİ ALANINDA EN GÜZELLERİNDEN BİRİ
Bir yandan Fatih Mehmet Küçük’ü dinliyor, bir yandan da araçların bulunduğu stantlardaki hareketliliğe dikkat kesiliyoruz. Gerek yerli gerek yabancı hayli sayıda kafilenin bizim röportajımız sırasında ilgili firmalarının yöneticilerinden bilgi aldığını gözlemliyoruz.
Bunun niçinini “Halihazırda Türk savunma sanayii kesiminin ürettiği kara araçları kendi alanında en güzellerden biri” diyerek açıklıyor Küçük. Firmalarımızın Orta Doğu ve Asya’da değerli başarılara imza atmasının ‘tesadüf’ olmadığını bir kere daha anlıyoruz.
Zırhlı kara araçlarının Afrika’daki satış sayılarının âlâ seyrettiğini biliyoruz. Avrupa ve Güney Amerika pazarında da varlık göstermek için adımlar atıldığını belirtiyor Küçük. Biz ihracat kısmına geçmedilk evvel ihalenin ‘yarışma usulü’ yapılacak olmasını biraz açmak istiyoruz. Zira bu durum pek aşina olduğumuz bir müddetç değil…
ALANDA TÜM HÜNERLERİNİ SERGİLEYİP ONA NAZARAN TALEP GÖRECEKLER
Muhtaçlık duyulan yaklaşık 3 bin aracın hangi firmadan yahut firmalardan satın alınacağı saha testlerinin akabinde belirli olacak. Geçmişte kağıt üzerinde yapılan bu seçimlerin bu sefer alanda yapılmasının ne manaya geldiğini soruyoruz:
“Kara araçları üzere birden çok savlı üreticimizin olduğu alanlarda katiyen hayli verimli olacak bir sistemden bahsediyoruz. Hem teklifler kağıt üstünde kalmadığı alana çıktığı için ihalelerin güvenilirliği artacak, tıpkı vakitte sonuçlar peşinen görülecek.
Bu durum birinci vakit içinderda 2018’deki Kara Araçları Semineri’nde açıklanmıştı. Seminerde kelam alan üreticilerimizden bir yetkili ‘Biz müsabaka metodundan mutluyuz. aslına bakarsan yurt haricindeki bütün ihalelerimizi bu türlü alıyoruz.’ diyerek hem memnuniyetini göstermişti, tıpkı vakitte kendilerine güvendiklerini belirtmişti.
Olağanda ihaleler kağıt üstünde olduğu ve biroldukça eser de ihalelere özel geliştirildiği için çıktılar isterleri büsbütün karşılayamayabiliyordu. Yani firma teklifi verirken yüksek gayeleri koyuyor mukavele imzalandıktan daha sonra kimi konular istenen seviyede olmayabiliyor. Yarış tarzı bu riskin minimize olmasında büyük etken olacak.”
YETERLİ OLAN KAZANACAK
BMC, FNSS ve Otokar’ın fuar alanındaki pozisyonları birbirine fazlaca yakın. Geniş bir açıdan hepsini gorebileceğimiz bir yere hakikat yürüyoruz Fatih Mehmet Küçük ile. Bu sırada müsabakaya ait kimi ayrıntılar aktarmaya devam ediyor.
Örneğin, ZMA konfigürasyonunda araç kulelerinin ASELSAN tarafınca geliştirilen 35 mm KORHAN kulesi olacağını öğreniyoruz. ötürüsıyla firmalar yalnızca platformları ile yarışacak. Yük ve boyutlar açısından bir birilerine misal olan bu araçların dayanımı, bakım tamirat masrafları, kullanıcı kolaylıkları üzere fazlaca sayıda faktör incelenecek.
Biz fuarda 8×8 tekerlekli adayları görüyoruz… BMC’nin Altuğ’u, FNSS’in PARS’ı ve Otokar’ın Arma’sı karşımızda… Üç modelin de son derece gelişmiş sistemler ile donatıldığı ve dünyadaki rakiplerinden geri kalmayan araçlar olduğunu söylüyor Küçük. Burada en kıymetli noktalardan birinin maliyet olduğunun altını çizerek, “Dünyada daha ağır ve daha farklı özelliklerde araçlar da var. Lakin astronomik maliyetleri yüzünden son derece kısıtlı sayılarda üretiliyorlar. Değerli olan optimum dizaynlar ile maliyet ve tesir istikrarını tutturabilmek. Bunu da bizim firmalarımız fazlaca âlâ yapıyor” diyor.
SAVUNMA SANAYİİ İHRACATININ EN KIYMETLİ KALEMLERİNDEN
Zırhlı araçların bulunduğu yer bir an olsun boş kalmıyor. Daima bir telaş ve koşturma oluyor. Zira gelen heyetler içinde diğer ülkelerin Genelkurmay Başkanları, Kara Kuvvetleri Kumandanları, Üst Seviye Askeri Danışmanlar oluyor. Biz bu haberi yaparken yalnızca gelen heyetler değil kimi stantlardaki Afrikalı çalışanlar da dikkatimizi çekiyor.
Az evvel yarıda bıraktığımız ihracat konusuna tam da bu heyetleri ve Türk firmaların standında çalışan Afrikalıları gördüğümüzde devam ediyoruz… Aklımızda tek bir soru var. ‘Milli zırhlı araçlar nitekim de önemli bir ihracat potansiyeli taşıyor mu?’ Fatih Mehmet Küçük yanıtlıyor:
“Türk savunma sanayiinin gorece uzun müddettir ihracat yaptığı bir alan zırhlı kara araçları… Dalında firmalarımız global rekabetteki büyük firmalarla direkt çaba ediyor. Keza FNSS’in Malezya ve Umman’daki, Otokar’ın Birleşik Arap Emirlikleri’ndeki ihracat muvaffakiyetleri burada kıymetli bir gösterge.
Bunlar projelerin mali büyüklükleri kadar bu pazarlardaki rakipler açısından da kritik. Örneğin Umman’daki ihale Alman Rheinmetall, ABD’li General Dynamics ve Fransız Nexter/Renault üzere dev firmalara karşı kazanıldı. Keza BAE’deki pazarda da Finlandiyalı Patria üzere büyük rakipler vardı. Türk kara aracı üreticileri gelişmiş araçları, müşterisini şad eden satış daha sonrası dayanak hizmetleri ve rekabetçi meblağları ile dünyada kuvvetli oyuncu pozisyonunda.
Tüm bunların ışığında ulusal zırhlı kara araçları konusunda Türkiye’nin en üst lige oynadığını ve her geçen gün kendini daha da geliştirdiğini rahatlıkla söyleyebiliriz. Türk ordusunun bu araçları faal olarak kullanımı, firmalarımızın mamüllerini kullanıcı isterlerine göre esnek biçimde konfigüre etmeleri, gelişmiş satış daha sonrası takviye hizmetleri bu ihracat faaliyetlerinin artmaya devam edeceğini gösteriyor. Umarım her geçen yıl hayli daha güzel ihracat sayılarına ulaşır ve bu sürecin de altından alnımızın akıyla çıkarız.”
KAYNAK: TRT HABER/SERTAN AKSAN