TÜİK Lideri Dinçer’den enflasyon yanıtı: ‘Devlet sırrı değil’ diyerek deklare etti Son periyotta tenkitlerin odak noktasında olan TÜİK Lideri Dinçer, Dünya gazetesinden Maruf Buzcugil ve Alaattin Aktaş’a kıymetli açıklamalarda bulundu.
Enflasyon düşük açıklanıyor savlarına da karşılık veren Dinçer, “Benim 84 milyona karşı sorumluluğum var…” dedi.
İşte Alaattin AKTAŞ köşesinden aktardığı o toplantıdan öne çıkan açıklamalar…
84 MİLYON VURGUSU
TÜİK’le ilgili değişmesi hiç kolay olmayan, hatta tahminen de hiç bir vakit değişmeyecek bir yargı vardır:
“Bunlar var ya bunlar, enflasyonu bir daha düşük gösterecekler, aslına bakarsan daima o denli yapıyorlar; siyasetçi buyruk veriyor, bunlar da uyguluyor!”
Bu ne bugünün yargısıdır, ne de yarın değişecektir. Girişte belirttiğimiz üzere her insanın kendine nazaran bir enflasyon algısı vardır ve bundan dolayı kendi enflasyonuyla örtüşmediği sürece TÜİK’in deklare ettiğı orana herkes dudak büker.
TÜİK Lideri Sait Erdal Dinçer’e bu yaklaşımı sordum:
“Ben sokaktaki bir vatandaş olarak şunu sormak istiyorum. Enflasyon oranı hesaplandı önünüze geldi, oranı çok yüksek buldunuz, ‘Törpüleyin şunu biraz’ der misiniz?”
Lider tam cevap verecekti ki soruma devam ettim:
“Ya da oran size bakılırsa makul ancak daha üst makamlar düşük bir oran bekliyor. O durumda ‘Arkadaşlar bu oranı biraz aşağı çekmemiz gerekiyor’ diye çalışanlarınıza talimat verir misiniz?”
Gülümsedi Sait Erdal Dinçer… “Bakın Alaattin Bey” diye başladı:
“Diyelim ben ticaretle uğraşıyorum. Bu ticarette birine haksızlık yaptım. bir süre daha sonra o kişi bana birebir biçimde davrandı, bu sefer haksızlığa uğrayan ben oldum. Sonuçta bir ortaya gelir, el sıkışır helalleşiriz.
halbuki enflasyon hesabında ben 84 milyona karşı sorumluyum, bir yanlışa imza atarsam 84 milyonun hakkını yemiş olurum. Biliyorsunuz, milyonlarca çalışan bizim deklare ettiğımız enflasyona bakılırsa artırım alıyor. Artık o insanların adeta geliriyle oynamak, hakkını yemek… Bunu yapmam, bu biçimde bir sorumluluk altına girmem kelam konusu olabilir mi?”
TÜİK Lideri Dinçer’in dikkat çektiği bir taraf daha var: “Bu koltukta artık ben oturuyorum, yarın oburu oturur; yani liderin kim olduğunu boş verin. Siz sanıyor musunuz ki TÜİK’te enflasyon hesaplamasıyla ilgili ünitede çalışan yüzlerce arkadaşım ortaya koydukları orandan epeyce farklı bir açıklama yapılmasını sineye çeker, hiç sesini çıkarmaz…”
Lider Dinçer TÜİK’e güvenilmesini istiyor. Bunu istemek natürel ki en doğal hakkı.
Lakin senelerdan beri süregelen öylesine bir güvensizlik var ki, o denli bir bilgi kirliliği var ki, bırakın sokaktaki vatandaşı, hala ehemmiyet atfedilen birtakım bireyler bile enflasyonun zincirle, takozla, pinpon topuyla özdeşleşmiş halkın kullanmadığı eserlerle hesaplandığını düşünüyor, daha da ötesi bunu lisana getiriyor. Üstelik TÜİK hangi mal ve hizmetlerle hesaplama yaptığını, bunların endeksteki yükünün ne olduğunu, her ayki fiyatları ve değişim oranlarını deklare ettiğı biçimde. O yanlış ezber bir türlü bozulmuyor, kent efsanesini yıkmak mümkün olmuyor.
Bunlar sonuçta istatistiki bilgi, devlet sırrı değil!
senelerdan beri ileri sürülen şu:
“TÜİK enflasyonu aslında yüksek hesaplıyor lakin baskılar yüzünden düşük oran açıklanıyor.”
Pekala hiç düşünülmüyor mu, hesaplanan gerçek oran yıllar yılı nasıl oluyor da hiç sızmıyor?
TÜİK yıllardır enflasyonu hesaplanandan düşük açıklayacak lakin orada çalışan hiç kimse bunu eşine, dostuna, bir basın mensubuna söylemeyecek.
İstatistiki bilgilerden kelam ediyoruz; devlet sırlarının koruma edildiği bir kurumdan değil!
Bir hesaplamanın yanlış yapıldığını söylemek, ileri sürmek diğer bir şey; hesaplamanın yanlışsız yapılıp açıklanan oranın çarpıtıldığını söylemek öbür bir şey!
Birincisini ileri sürebiliriz, eleştirilecek istikametler bulabiliriz; muhtemelen vardır da.
Lakin ikinci; fazlaca tezli bir yaklaşım. Bunu da tez edebiliriz ancak ortada bir de düşünelim; “TÜİK nasıl bir kurum ki hesapladığı hakikat oranları hiç sızdırmadan yıllardır gizlemeyi başarıyor” diye…
Gelin 37 yıl evvel olanları hatırlayalım…
Bilgi su üzeredir, bir yol bulur sızar.
Engelleyemezsiniz! Hele TÜİK üzere binlerce kişinin çalıştığı bir kurumda, hele enflasyon üzere devlet sırrı olmayan bir mevzuda… Sızar! Diğer konularda yaşandığı üzere…
Artık sizi tam 37 yıl önceye götürmek istiyorum. Aşağıdaki satırları da tam 10 yıl evvel, 19 Ocak 2012’de bir daha bu köşede yazmışım. Biraz değiştirip tekrar etmekte fayda var.
Üstelik kimi civarlarda öylesine ileri gidiliyor ki, 24-25 yaştaki çocuksuz kaymakam ve eşine de dokuz, evet dokuz çocuk yazılıyor. Anne-baba, dokuz da çocuk! Sayım yapan nazaranvliler coşmuş bir defa, formda hiç eksik bırakılmıyor.
Bu mevzuyu bu biçimde çalıştığım Anka Ajansı’nda haber yapıyorum. DİE, evvel itiraz eder üzere oluyor, daha sonra dokümanlar ortaya dökülünce yöntemsiz yazım yapıldığı anlaşılan yerler incelemeye alınıyor. Nüfus, birinci yazıma göre değerli ölçüde aşağı çekiliyor ve bu sayım DİE’de birtakım bireylerin koltuklarını kaybetmesine yol açıyor.
ötürüsıyla bir kere daha söyleyelim; TÜİK yıllardır enflasyonu hesapladığından düşük açıklasaydı, bu şimdiye kadar katiyen ortaya çıkardı.
Enflasyon düşük açıklanıyor savlarına da karşılık veren Dinçer, “Benim 84 milyona karşı sorumluluğum var…” dedi.
İşte Alaattin AKTAŞ köşesinden aktardığı o toplantıdan öne çıkan açıklamalar…
84 MİLYON VURGUSU
TÜİK’le ilgili değişmesi hiç kolay olmayan, hatta tahminen de hiç bir vakit değişmeyecek bir yargı vardır:
“Bunlar var ya bunlar, enflasyonu bir daha düşük gösterecekler, aslına bakarsan daima o denli yapıyorlar; siyasetçi buyruk veriyor, bunlar da uyguluyor!”
Bu ne bugünün yargısıdır, ne de yarın değişecektir. Girişte belirttiğimiz üzere her insanın kendine nazaran bir enflasyon algısı vardır ve bundan dolayı kendi enflasyonuyla örtüşmediği sürece TÜİK’in deklare ettiğı orana herkes dudak büker.
TÜİK Lideri Sait Erdal Dinçer’e bu yaklaşımı sordum:
“Ben sokaktaki bir vatandaş olarak şunu sormak istiyorum. Enflasyon oranı hesaplandı önünüze geldi, oranı çok yüksek buldunuz, ‘Törpüleyin şunu biraz’ der misiniz?”
Lider tam cevap verecekti ki soruma devam ettim:
“Ya da oran size bakılırsa makul ancak daha üst makamlar düşük bir oran bekliyor. O durumda ‘Arkadaşlar bu oranı biraz aşağı çekmemiz gerekiyor’ diye çalışanlarınıza talimat verir misiniz?”
Gülümsedi Sait Erdal Dinçer… “Bakın Alaattin Bey” diye başladı:
“Diyelim ben ticaretle uğraşıyorum. Bu ticarette birine haksızlık yaptım. bir süre daha sonra o kişi bana birebir biçimde davrandı, bu sefer haksızlığa uğrayan ben oldum. Sonuçta bir ortaya gelir, el sıkışır helalleşiriz.
halbuki enflasyon hesabında ben 84 milyona karşı sorumluyum, bir yanlışa imza atarsam 84 milyonun hakkını yemiş olurum. Biliyorsunuz, milyonlarca çalışan bizim deklare ettiğımız enflasyona bakılırsa artırım alıyor. Artık o insanların adeta geliriyle oynamak, hakkını yemek… Bunu yapmam, bu biçimde bir sorumluluk altına girmem kelam konusu olabilir mi?”
TÜİK Lideri Dinçer’in dikkat çektiği bir taraf daha var: “Bu koltukta artık ben oturuyorum, yarın oburu oturur; yani liderin kim olduğunu boş verin. Siz sanıyor musunuz ki TÜİK’te enflasyon hesaplamasıyla ilgili ünitede çalışan yüzlerce arkadaşım ortaya koydukları orandan epeyce farklı bir açıklama yapılmasını sineye çeker, hiç sesini çıkarmaz…”
Lider Dinçer TÜİK’e güvenilmesini istiyor. Bunu istemek natürel ki en doğal hakkı.
Lakin senelerdan beri süregelen öylesine bir güvensizlik var ki, o denli bir bilgi kirliliği var ki, bırakın sokaktaki vatandaşı, hala ehemmiyet atfedilen birtakım bireyler bile enflasyonun zincirle, takozla, pinpon topuyla özdeşleşmiş halkın kullanmadığı eserlerle hesaplandığını düşünüyor, daha da ötesi bunu lisana getiriyor. Üstelik TÜİK hangi mal ve hizmetlerle hesaplama yaptığını, bunların endeksteki yükünün ne olduğunu, her ayki fiyatları ve değişim oranlarını deklare ettiğı biçimde. O yanlış ezber bir türlü bozulmuyor, kent efsanesini yıkmak mümkün olmuyor.
Bunlar sonuçta istatistiki bilgi, devlet sırrı değil!
senelerdan beri ileri sürülen şu:
“TÜİK enflasyonu aslında yüksek hesaplıyor lakin baskılar yüzünden düşük oran açıklanıyor.”
Pekala hiç düşünülmüyor mu, hesaplanan gerçek oran yıllar yılı nasıl oluyor da hiç sızmıyor?
TÜİK yıllardır enflasyonu hesaplanandan düşük açıklayacak lakin orada çalışan hiç kimse bunu eşine, dostuna, bir basın mensubuna söylemeyecek.
İstatistiki bilgilerden kelam ediyoruz; devlet sırlarının koruma edildiği bir kurumdan değil!
Bir hesaplamanın yanlış yapıldığını söylemek, ileri sürmek diğer bir şey; hesaplamanın yanlışsız yapılıp açıklanan oranın çarpıtıldığını söylemek öbür bir şey!
Birincisini ileri sürebiliriz, eleştirilecek istikametler bulabiliriz; muhtemelen vardır da.
Lakin ikinci; fazlaca tezli bir yaklaşım. Bunu da tez edebiliriz ancak ortada bir de düşünelim; “TÜİK nasıl bir kurum ki hesapladığı hakikat oranları hiç sızdırmadan yıllardır gizlemeyi başarıyor” diye…
Gelin 37 yıl evvel olanları hatırlayalım…
Bilgi su üzeredir, bir yol bulur sızar.
Engelleyemezsiniz! Hele TÜİK üzere binlerce kişinin çalıştığı bir kurumda, hele enflasyon üzere devlet sırrı olmayan bir mevzuda… Sızar! Diğer konularda yaşandığı üzere…
Artık sizi tam 37 yıl önceye götürmek istiyorum. Aşağıdaki satırları da tam 10 yıl evvel, 19 Ocak 2012’de bir daha bu köşede yazmışım. Biraz değiştirip tekrar etmekte fayda var.
Üstelik kimi civarlarda öylesine ileri gidiliyor ki, 24-25 yaştaki çocuksuz kaymakam ve eşine de dokuz, evet dokuz çocuk yazılıyor. Anne-baba, dokuz da çocuk! Sayım yapan nazaranvliler coşmuş bir defa, formda hiç eksik bırakılmıyor.
Bu mevzuyu bu biçimde çalıştığım Anka Ajansı’nda haber yapıyorum. DİE, evvel itiraz eder üzere oluyor, daha sonra dokümanlar ortaya dökülünce yöntemsiz yazım yapıldığı anlaşılan yerler incelemeye alınıyor. Nüfus, birinci yazıma göre değerli ölçüde aşağı çekiliyor ve bu sayım DİE’de birtakım bireylerin koltuklarını kaybetmesine yol açıyor.
ötürüsıyla bir kere daha söyleyelim; TÜİK yıllardır enflasyonu hesapladığından düşük açıklasaydı, bu şimdiye kadar katiyen ortaya çıkardı.