Tarihi mescitteki onarım çalışmalarında Roma devrine ilişkin mozaik bulundu Muratpaşa ilçesinde tarihi Kaleiçi ve kentin en değerli simgelerinden olan Osmanlı yapıtı Monopolü Mehmet Paşa Camii’nde 2018 yılında başlatılan onarım çalışmaları kapsamında, son devirlerde yapıldığı belirtilen avluda tuvalet yeri için hafriyat yapılırken Roma devrine ilişkin geometrik motiflerden oluşan mozaik ortaya çıkarıldı. Avluda 2 sarnıç, 2 tandır ve 3 mezar bulundu.
‘İki sarnıcı işler vaziyette tuttuk’
Monopolü Mehmet Paşa Camii’nin 1600’lü yılların başında inşa edildiğini belirten Vakıflar Bölge Müdürü Hüseyin Coşar, Evliya Çelebi’nin de Seyahatnamesi’nde geçtiğini ve çok süslü, ziynetli bir cami olduğunu, avlusunun ise olmadığından bahsedildiğini söylemiş oldu. Caminin bugüne kadar 6 sefer tamirattan geçtiğini, 2018’de başlatılan en kapsamlı onarım daha sonrası kapatılan biroldukça özgün yapıta rastlandığını anlatan Coşar, “Avluda Roma devrine ait mozaikler çıktı. Avluda düzenleme yaptık, burada 1977’de yapılan devasa betonarme şadırvan vardı. Statik sıkıntıları vardı ve onu kaldırdık. Onu kaldırınca altından sarnıç çıktı. esasen daha evvel de bir tane vardı. Bu iki sarnıcı işler vaziyette tuttuk ve avluyu bu türlü düzenledik. Daha evvelki senelerda avluda cenaze namazı kılınamıyordu, yaptığımız düzenlemeden daha sonra istenildiğinde cenaze namazı da kılınabilecek” dedi.
Tuvalet için kazılmıştı
Onarım başladıktan daha sonra burada önemli tuvalet muhtaçlığı oluştuğunu, uygun alan belirlemek için hafriyat yapıldığını anlatan Hüseyin Coşar, “Kazı kararında bu alanda mozaikler çıkınca kazıyı devam ettirdik. Avlunun tamamını kazdık. Bu kısımda mozaikler çıkınca çabucak projelendirdik ve Müdafaa Şurası’ndan da geçti. Burayı müdafaaya aldık, artık konservasyonları yapılıyor. Cam panel formunda üstten gezilip görülebilecek hale dönüştüreceğiz” diye konuştu.
Roma devrine tarihlendiriliyor
Mozaiklerin Roma devrine tarihlendirildiğini kaydeden Coşar, “Tabi bu mescitten daha evvelki bir periyot ve mescitle ilgisi yok. Daha evvel demek ki burada yapı varmış. Bu yapının elimizde kalan kalıntılarını da bu türlü sergileyeceğiz, yaşatacağız. Mozaik süslemelerde dairesel, geometrik motifler var. Tıpkı alanda çabucak sonrasındaki periyotta tandır üzere bir şey de yapılmış. Bir adedini altında mozaik vardır diye kaldırdık fakat çıkmadı. Mozaik çıkan alan olağanda 80 metrekare civarı. Dış bordürleri üçgen, mozaiklerden kalan kısmı ise 10 metrekare civarında” dedi.
‘Mezarların hangi periyoda ilişkin olduğunu bilemiyoruz’
Avluda biri kapının sağ, ikisi sol tarafında pencere altında üç de mezar bulunduğunu aktaran Hüseyin Coşar, “Hatta cesetler ortasında duruyordu. Farklı bir biçimde buranın kıblesi olağandan biraz sola kaymış fakat cesetler tam kıbleye dönmüş vaziyette hafriyat kararı ortaya çıktı. Kime ya da hangi periyoda ilişkin olduğunu bilemiyoruz. Mezar taşı da kaybolmuş. esasen 70-80 yıl evvelki fotoğraflar var ve bu biçimde da mezarlar gözükmüyor. Uzun müddettir bu türlü, avlu her insanın ayak bastığı bir yerdi. Muhafaza altına alınacak ve sade bir mezar yapılacak. Boş bir mezar taşı konulacak, yalnızca mezar olduğu muhakkak olması için” diye konuştu.
‘İki sarnıcı işler vaziyette tuttuk’
Monopolü Mehmet Paşa Camii’nin 1600’lü yılların başında inşa edildiğini belirten Vakıflar Bölge Müdürü Hüseyin Coşar, Evliya Çelebi’nin de Seyahatnamesi’nde geçtiğini ve çok süslü, ziynetli bir cami olduğunu, avlusunun ise olmadığından bahsedildiğini söylemiş oldu. Caminin bugüne kadar 6 sefer tamirattan geçtiğini, 2018’de başlatılan en kapsamlı onarım daha sonrası kapatılan biroldukça özgün yapıta rastlandığını anlatan Coşar, “Avluda Roma devrine ait mozaikler çıktı. Avluda düzenleme yaptık, burada 1977’de yapılan devasa betonarme şadırvan vardı. Statik sıkıntıları vardı ve onu kaldırdık. Onu kaldırınca altından sarnıç çıktı. esasen daha evvel de bir tane vardı. Bu iki sarnıcı işler vaziyette tuttuk ve avluyu bu türlü düzenledik. Daha evvelki senelerda avluda cenaze namazı kılınamıyordu, yaptığımız düzenlemeden daha sonra istenildiğinde cenaze namazı da kılınabilecek” dedi.
Tuvalet için kazılmıştı
Onarım başladıktan daha sonra burada önemli tuvalet muhtaçlığı oluştuğunu, uygun alan belirlemek için hafriyat yapıldığını anlatan Hüseyin Coşar, “Kazı kararında bu alanda mozaikler çıkınca kazıyı devam ettirdik. Avlunun tamamını kazdık. Bu kısımda mozaikler çıkınca çabucak projelendirdik ve Müdafaa Şurası’ndan da geçti. Burayı müdafaaya aldık, artık konservasyonları yapılıyor. Cam panel formunda üstten gezilip görülebilecek hale dönüştüreceğiz” diye konuştu.
Roma devrine tarihlendiriliyor
Mozaiklerin Roma devrine tarihlendirildiğini kaydeden Coşar, “Tabi bu mescitten daha evvelki bir periyot ve mescitle ilgisi yok. Daha evvel demek ki burada yapı varmış. Bu yapının elimizde kalan kalıntılarını da bu türlü sergileyeceğiz, yaşatacağız. Mozaik süslemelerde dairesel, geometrik motifler var. Tıpkı alanda çabucak sonrasındaki periyotta tandır üzere bir şey de yapılmış. Bir adedini altında mozaik vardır diye kaldırdık fakat çıkmadı. Mozaik çıkan alan olağanda 80 metrekare civarı. Dış bordürleri üçgen, mozaiklerden kalan kısmı ise 10 metrekare civarında” dedi.
‘Mezarların hangi periyoda ilişkin olduğunu bilemiyoruz’
Avluda biri kapının sağ, ikisi sol tarafında pencere altında üç de mezar bulunduğunu aktaran Hüseyin Coşar, “Hatta cesetler ortasında duruyordu. Farklı bir biçimde buranın kıblesi olağandan biraz sola kaymış fakat cesetler tam kıbleye dönmüş vaziyette hafriyat kararı ortaya çıktı. Kime ya da hangi periyoda ilişkin olduğunu bilemiyoruz. Mezar taşı da kaybolmuş. esasen 70-80 yıl evvelki fotoğraflar var ve bu biçimde da mezarlar gözükmüyor. Uzun müddettir bu türlü, avlu her insanın ayak bastığı bir yerdi. Muhafaza altına alınacak ve sade bir mezar yapılacak. Boş bir mezar taşı konulacak, yalnızca mezar olduğu muhakkak olması için” diye konuştu.