Sigortasız çalıştığını belgele, tazminatını al Çalışanların, “ücreti, sigorta primi, hafta tatil ve yıllık izni” İş Kanunu’yla müdafaa altında bulunuyor. Sigorta primlerinin eksik yatırılması, fiyatların tam ve vaktinde ödenmemesi durumunda çalışan iş akdini haklı olarak feshedebilir. Sigortası 30 günden az ve düşük kar üzerinden bildirilen patrondan kıdem tazminatını isteyebilir, işten ayrılma durumunda işsizlik sigortasından faydalanabilir. Emeklilik, askerlik niçiniyle işten ayrılan çalışan ihbar mühletine uyma zaruriliği bulunmuyor.
İşyerinde sigara içerek iş güvenliğini tehlikeye düşüren tazminatsız işten çıkarılabilir. Yargıtay kararlarına bakılırsa yazılı bildirime rağmen sigara içerek iş güvenliğini tehlikeye düşüren emekçi tazminatsız işten çıkarılabilir. Sigortasız çalıştığını dokümanlarla kanıtlayanın çalışmaları tespit edildiğinde kıdem tazminatı alma hakkı doğar. Yalnızca sigortalı olduğu mühletlere ilişkin değil, sigortasız çalıştığı mühletler de dâhil tüm çalışma müddetine ilişkin olarak kıdem tazminatını alabilir. Çalışanın hafta tatilinin günü değişse de kullandırılması, yedi gün ortasında kesintisiz 24 saat dinlendirilmesi zaruriliği bulunuyor. Merak edilen birtakım soruların karşılıkları şu biçimde:
Sigortası düşük fiyattan yahut eksik yatırılan emekçi işten ayrılıp tazminat alabilir mi?
Sigortası 30 günden az bildirilen ya da çıkarı düşük bildirilen çalışan iş akdini haklı olarak feshederek kıdem tazminatı isteyebilir. Fiyatın yasal kararlar, kontrat koşullarına uygun ödenmemesi haklı fesih sebebi olduğu üzere, işten ayrılan ihbar müddetine de uymak zorunda değil. Yargıtay, sigortanın eksik yatmasını da haklı fesih niçini sayıyor.
Emeklilik, askerlik, evlilik durumunda işten ayrılan ihbar müddetine uymak zorunda mı?
İhbar müddeti personel yahut patronun iş kontratını feshetmedilk evvel karşı tarafa haber vermesi gereken mühlete deniyor. Buna uymadan iş akdini bitiren taraf ihbar tazminatı ödemek zorundadır. Bayan çalışan evlendikten daha sonra bir yıl ortasında işten ayrılması, erkek de mecburî askerlik niçiniyle işi bırakması durumunda kıdem tazminatını alabilir. Emeklilik, askerlik, evlilik üzere durumunda iş mukavelesinin feshi halinde tarafların ihbar talep hakkı bulunmuyor.
İşyerinde sigara içen tazminatsız işten çıkarılabilir mi?
Yasa, ahlak ve uygun niyet kurallarına uymayan hallerde patrona haklı fesih yetkisi veriyor. Sigara içilmesi konusu fiili olarak maddede yer almıyor. Lakin iş güvenliğini tehlikeye düşüren emekçi işten çıkarılabilir. Sigara içmenin yasak olduğunun yazılı olarak bildirim edilmesine rağmen iş güvenliği açısında tehlike oluşturması durumunda tazminatsız işten çıkarma kelam konusu olabilir.
Sigortasız çalışan kıdem tazminatı alabilir mi?
Sigortasız çalışmaların evraklarla kanıtlanması durumunda geriye dönük olarak sigortalılık sağlanacağı üzere kıdem tazminatı alma hakkı da doğar. Dokümanla kanıtlama imkânı olmayanların hizmetlerinin geçtiği yılın sonunda başlayarak 5 yıl ortasında iş mahkemesine başvurarak hizmet tespit davası açması gerekiyor.
Yıllık müsaade müddetine hafta sonu dâhil mi, müsaade 10 günden az olabilir mi?
Ferdi, toplu iş mukavelesiyle cumartesi, pazar hafta tatili belirlendiyse her iki gün yıllık müsaade müddetinden sayılmaz. Çalışan isterse yıllık müsaadesinin bir kısmını 10 günden aşağı olmamak üzere kullanabilir.
Kamu çalışanları yıllık müsaadesi kesim modül alabilir mi?
Yıllık müsaadelerin tek modül halinde kullanılması temel olsa da tarafların karşılıklı mutabakatı ile bölünerek kullanılabilir. Kamu çalışanlarının da yıllık müsaadesini en az ya da hayli kaç gün kullanabileceğine ait bir engelleyici karar bulunmuyor. Bu niçinle modüller halinde kullanabilir.
21 gün müsaade hakkı nasıl kazanılır?
Birebir patrona bağlı çalışma müddeti 1 yıldan 5 yıla kadar olan çalışanların (5 yıl dâhil), 14 günlük yıllık fiyatlı müsaade hakkı bulunuyor. Rastgele bir çalışanın 20 günlük yıllık fiyatlı müsaade hakkı elde edebilmesi için; tıpkı patrona bağlı çalışma müddetinin 6 yıl olması gerekiyor.
Yıllık müsaade fiyatı hangi durumda ödenir?
İş kontratı rastgele bir niçinle sona ermesi halinde personelin haz kazanıp kullanmadığı yıllık müsaade mühletlerine ilişkin fiyatı, mukavelenin bitmiş olduği tarihteki fiyatı üzerinden ödenir. Kullanılmayan yıllık müsaade fiyatları lakin iş akdinin feshi durumunda ödenir.
Kullanılmayan yıllık müsaadeler yanıyor mu?
Emekçinin kullanılmayan yıllık müsaadelerinin yanacağına ait maddede bir karar bulunmuyor.
İşyerinde 10 yıl müsaade kullandırılmayan çalışan ne yapabilir?
Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanlığı’na dilekçe ile yazılı olarak ya da Alo 170’i arayarak yasal haklarının korunmasını talep edebilir. Çalışanın onayı olsa bile tatil, yıllık izinlerden vazgeçilemez.
KAYNAK: SABAH/HAZAL ATEŞ
İşyerinde sigara içerek iş güvenliğini tehlikeye düşüren tazminatsız işten çıkarılabilir. Yargıtay kararlarına bakılırsa yazılı bildirime rağmen sigara içerek iş güvenliğini tehlikeye düşüren emekçi tazminatsız işten çıkarılabilir. Sigortasız çalıştığını dokümanlarla kanıtlayanın çalışmaları tespit edildiğinde kıdem tazminatı alma hakkı doğar. Yalnızca sigortalı olduğu mühletlere ilişkin değil, sigortasız çalıştığı mühletler de dâhil tüm çalışma müddetine ilişkin olarak kıdem tazminatını alabilir. Çalışanın hafta tatilinin günü değişse de kullandırılması, yedi gün ortasında kesintisiz 24 saat dinlendirilmesi zaruriliği bulunuyor. Merak edilen birtakım soruların karşılıkları şu biçimde:
Sigortası düşük fiyattan yahut eksik yatırılan emekçi işten ayrılıp tazminat alabilir mi?
Sigortası 30 günden az bildirilen ya da çıkarı düşük bildirilen çalışan iş akdini haklı olarak feshederek kıdem tazminatı isteyebilir. Fiyatın yasal kararlar, kontrat koşullarına uygun ödenmemesi haklı fesih sebebi olduğu üzere, işten ayrılan ihbar müddetine de uymak zorunda değil. Yargıtay, sigortanın eksik yatmasını da haklı fesih niçini sayıyor.
Emeklilik, askerlik, evlilik durumunda işten ayrılan ihbar müddetine uymak zorunda mı?
İhbar müddeti personel yahut patronun iş kontratını feshetmedilk evvel karşı tarafa haber vermesi gereken mühlete deniyor. Buna uymadan iş akdini bitiren taraf ihbar tazminatı ödemek zorundadır. Bayan çalışan evlendikten daha sonra bir yıl ortasında işten ayrılması, erkek de mecburî askerlik niçiniyle işi bırakması durumunda kıdem tazminatını alabilir. Emeklilik, askerlik, evlilik üzere durumunda iş mukavelesinin feshi halinde tarafların ihbar talep hakkı bulunmuyor.
İşyerinde sigara içen tazminatsız işten çıkarılabilir mi?
Yasa, ahlak ve uygun niyet kurallarına uymayan hallerde patrona haklı fesih yetkisi veriyor. Sigara içilmesi konusu fiili olarak maddede yer almıyor. Lakin iş güvenliğini tehlikeye düşüren emekçi işten çıkarılabilir. Sigara içmenin yasak olduğunun yazılı olarak bildirim edilmesine rağmen iş güvenliği açısında tehlike oluşturması durumunda tazminatsız işten çıkarma kelam konusu olabilir.
Sigortasız çalışan kıdem tazminatı alabilir mi?
Sigortasız çalışmaların evraklarla kanıtlanması durumunda geriye dönük olarak sigortalılık sağlanacağı üzere kıdem tazminatı alma hakkı da doğar. Dokümanla kanıtlama imkânı olmayanların hizmetlerinin geçtiği yılın sonunda başlayarak 5 yıl ortasında iş mahkemesine başvurarak hizmet tespit davası açması gerekiyor.
Yıllık müsaade müddetine hafta sonu dâhil mi, müsaade 10 günden az olabilir mi?
Ferdi, toplu iş mukavelesiyle cumartesi, pazar hafta tatili belirlendiyse her iki gün yıllık müsaade müddetinden sayılmaz. Çalışan isterse yıllık müsaadesinin bir kısmını 10 günden aşağı olmamak üzere kullanabilir.
Kamu çalışanları yıllık müsaadesi kesim modül alabilir mi?
Yıllık müsaadelerin tek modül halinde kullanılması temel olsa da tarafların karşılıklı mutabakatı ile bölünerek kullanılabilir. Kamu çalışanlarının da yıllık müsaadesini en az ya da hayli kaç gün kullanabileceğine ait bir engelleyici karar bulunmuyor. Bu niçinle modüller halinde kullanabilir.
21 gün müsaade hakkı nasıl kazanılır?
Birebir patrona bağlı çalışma müddeti 1 yıldan 5 yıla kadar olan çalışanların (5 yıl dâhil), 14 günlük yıllık fiyatlı müsaade hakkı bulunuyor. Rastgele bir çalışanın 20 günlük yıllık fiyatlı müsaade hakkı elde edebilmesi için; tıpkı patrona bağlı çalışma müddetinin 6 yıl olması gerekiyor.
Yıllık müsaade fiyatı hangi durumda ödenir?
İş kontratı rastgele bir niçinle sona ermesi halinde personelin haz kazanıp kullanmadığı yıllık müsaade mühletlerine ilişkin fiyatı, mukavelenin bitmiş olduği tarihteki fiyatı üzerinden ödenir. Kullanılmayan yıllık müsaade fiyatları lakin iş akdinin feshi durumunda ödenir.
Kullanılmayan yıllık müsaadeler yanıyor mu?
Emekçinin kullanılmayan yıllık müsaadelerinin yanacağına ait maddede bir karar bulunmuyor.
İşyerinde 10 yıl müsaade kullandırılmayan çalışan ne yapabilir?
Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanlığı’na dilekçe ile yazılı olarak ya da Alo 170’i arayarak yasal haklarının korunmasını talep edebilir. Çalışanın onayı olsa bile tatil, yıllık izinlerden vazgeçilemez.
KAYNAK: SABAH/HAZAL ATEŞ