Selçuk Bayraktar: Tam bağımsızlık tüm alanların birlikte işlemesiyle mümkün Türkiye Teknoloji Grubu Vakfı Mütevelli Heyeti Lideri Selçuk Bayraktar, Dünya Gazetesi’nin konuğu oldu. ‘Gündem Özel’ programında Gurur Oğuz, Hakan Güldağ ve Vahap Munyar’ın sorularını yanıtlayan Bayraktar, “Tam bağımsızlık, müreffeh ve gelişmiş bir toplum lakin tüm alanların birlikte ilerlemesi ile mümkün olabilir. Yüzseneler evvel kurucu medeniyet iken bilim ve teknoloji ile olan bağımızı koparmışız. Artık evvela bu kültürel dönüşümü sağlamalıyız. Türkiye Teknoloji Kadrosu olarak teknoloji geliştiren bir Türkiye gayesi ile yola çıktık” dedi. Bayraktar, Teknofest’teki müsabakalara müracaatların bu yıl 200 bini aştığını vurgulayıp ekledi: “T3 Vakfı’nı kurduğumuzdan beri yaptığımız çalışmalarda gördük ki Türk gençliği bilime ve mühendisliğe fazlaca büyük bir ilgi duyuyor.”
Türkiye Teknoloji Grubu Vakfı Mütevelli Heyeti Lideri Selçuk Bayraktar programda şu sorulara cevap verdi:
TOPLUMSAL SEFERBERLİK GEREKİYOR
Siz ve arkadaşlarınız Türkiye Teknoloji Takımı’nı kurarken Türkiye’yi teknolojide nerede görüyordunuz? Sizi bu kadrosu kurmaya götüren etkenler nelerdi? Türkiye Teknoloji Kadrosu ismiyle yola çıkarken önünüze nasıl bir amaç koydunuz?
T3 Vakfı’nı kurarken arkadaşlarımızla yaptığımız istişareler kararında Türkiye’yi teknolojiye meraklı, hatta teknolojiyi kullanma ve gündelik ömür ile entegrasyonda üst düzeyde fakat yüksek teknoloji geliştirme çalışmalarının uzağında görüyorduk. Genç nüfusu bu kadar yüksek, dünya ile bağlantısı kuvvetli bir ülke ve toplum için bu fazlaca gerçekçi ve anlaşılabilir bir durum değildi. Toplumsal dönüşüme bilgi ve deneyimimizin olduğu bir alanda katkı sunmaya çabalıyoruz. Aslında sorun yalnızca teknoloji geliştirmekle de hudutlu değil. Bizim yaklaşık 20 yıllık bir İHA geliştirme maceramız var. Bu maceranın her kademesinde ıstıraplar ile karşılaştık. Örneğin teknoloji geliştireceksin lakin buna inanan insanın yok. Devamlı yapamazsın diyenler etrafında dolanıyor. Bin bir zorlukla geliştiriyorsun fakat denemek için yer verilmiyor. Bunun yanında bu süreçlerin takipçisi olacak toplum da probleme tam olarak vakıf değil. Hedeflenen ilerlemeyi yalnızca İHA’lar ile gerçekleştirmek de mümkün değil. Tam bağımsızlık, müreffeh ve gelişmiş bir toplum fakat tüm alanların bir arada ilerlemesi ile mümkün olabilir. Yüzseneler evvel kurucu medeniyet iken bilim ile teknoloji ile olan bağımızı koparmışız. Artık evvela bu kültürel dönüşümü sağlamalıyız. Toplumun bu problemlere olan inancını artırmalıyız. ötürüsıyla biz kendi maceramızdan, bu kültürel dönüşümü fakat topluma mal ederek ve toplumsal seferberlik ile gerçekleştirilmesi gerektiğini öğrendik. Tam da bu niçinle, bu dönüşüme katkı sunabilmek için teknoloji geliştiren bir Türkiye gayesi ile yola çıktık. Yürütmekte olduğumuz proje ve çalışmalarla bilim ve teknoloji alanında dünyayla rekabet eden gençler yetiştirerek Ulusal Teknoloji Hamlesi’nin her alanda hayata geçmesine katkı vermek istiyoruz. bu biçimdelikle teknolojiyi kendi imkânlarıyla ulusal olarak geliştiren ve teknoloji alanında önder olan bir Türkiye hedefliyoruz.
GENÇLİK BİLİME İLGİ DUYUYOR
Türkiye, teknolojide nerede? Dünyada bir lig belirleyecek olsak ya da sıralama yapsak: Teknoloji merakında neredeyiz? Teknoloji kullanmasında neredeyiz? Teknoloji üretiminde neredeyiz?
Ülkemiz bilhassa yüksek genç nüfusunun da büyük tesiriyle teknoloji kullanmasında sahiden epeyce etkin diyebilirim. Bilhassa ferdî bağlantı teknolojilerden konuşacak olursak, dünyadaki biroldukca milleti açık orta geçtiğimizi de söyleyebilirim. Tabi ki bunun epey güzel bir şey olup olmadığı tartışma konusu olabilir ve olmalıdır da. Teknolojide fazlaca âlâ bir tüketici olmak tabi ki her vakit övünülecek bir konu değil. Bir oda büyüklüğündeki bilgisayarları bugün akıllı telefonlarımızda neredeyse cebimize sığdırır olduk. Dünyanın öbür ucundaki beşerden haber almak için saniyeler bize kâfi oldu. Toplumsal medya araçları farkındalığımızı büyük ölçüde artırdı. Fakat ferdî teknoloji kullanmasında hayli etkin olup da teknoloji üretmek de ve teknolojiye olan merakta sınıfta kalırsak bu biçimde büyük bir sorunla karşı karşıyayız demektir. Türk gençliği dünyaya kıyasla baktığımızda günümüz teknolojilerini fazlaca düzgün halde takip ediyor ve gördüğüm kadarıyla pek da düzgün kullanıyor.
Fakat gençlerimizin teknolojik eserleri en güzel biçimde kullanmalarının yanı sıra bunları geliştirmeye istekli olmaları da bizim için kıymetli. İşte T3 Vakfı ile yürüttüğümüz Deneyap Teknoloji Atölyeleri ve Teknofest tam olarak da bu meseleye tahlil dayanağı üretmek için var. Daha küçük yaşlarda çocuklarımızı ve gençlerimizi teknolojiyi yalnızca tüketen değil üreten hatta dünyaya sunan bir ülke olmamıza katkı sunmaları için motive etmeye çalışıyoruz. Bizler olağan olarak bu hususla alakalı çaba gösteriyoruz, emek veriyoruz lakin şayet gençlerimizde buna bir karşılık bulamasaydık yaptıklarımızın olağan olarak hiç bir manası olmayacaktı.
MÜRACAAT SAYISI 3 YILDA 10 KATINA ÇIKTI
Türkiye Teknoloji Ekibi Vakfı’nı (T3 Vakfı) kurduğumuzdan beri gerçekleştirdiğimiz çalışmalarda gördük ki Türk gençliği bilime ve mühendisliğe fazlaca büyük bir ilgi duyuyor. Ve her geçen gün bu ilginin çığ üzere büyüdüğünü Teknofest’teki yarışlarımıza yapılan müracaat sayılarının katlanarak artmasından anlayabiliyoruz. Bu yıl Teknofest’e 200 binden çok yarışmacı başvurdu. Bu sayı Teknofest’in birinci yılı olan 2018’de sadece 20 bindi.
YARININ OYUN KURUCULARI BUGÜNDEN ÇALIŞANLAR OLACAK
Türkiye’nin teknoloji geliştiren, üreten bir ülke olması için size göre atılması gerekilk öncelikli adımlar nelerdir?
En değerli konu gençlere yanlışsız yolu göstermek. Her alanda yapacağımız çalışmaların en değerli noktası ise hepsinin temelinin adalet, ahlak ve etiğe oturmasıdır. Bir başka değerli faktör her alanda teşebbüs ekosisteminin kurulması ve büyümesi için takviye verilmesidir. Devlet büyük Ar-Ge çalışmalarına takviye verebilir. Akademik kurumları, enstitüleri, araştırma merkezleri ile yüksek teknoloji geliştirme çalışmalarına yönlendirebilir. Lakin KİT (Kamu İktisadi Teşekkülü) gibisi büyük kurumların hantal ve atıl yapısı ile bu alanda ilerlemek fazlaca gerçekçi değil. Devlet tüm bu uğraşın asıl olarak düzenleyici ve regüle edici tarafında olmalı. Büyük teknoloji monopolleri girdikleri her pazarı yok ediyor, talan ediyor.
değişen teknolojinin globalleşmesiyle birlikte gelir dağılımının daha adaletli bir hale geleceği ümit ediliyordu. örneğin Hindistan’daki bir çiftçinin çocuğunun dünyanın diğer yerindeki bir yaşıtıyla tıpkı imkânlara sahip olacağını düşünüyorduk. Fakat o denli olmadı. Dev monopollerin oyun kurucu olmasıyla bir arada gelir adaletsizliği giderek derinleşti. Dünya üstündeki hayli büyük bir nüfus topluluğunun hayat standartları her geçen gün düşüyor.
Ayrıyeten mevcut büyük sermayenin değil de garaj şirketleri gibisi yapıları kuran, kuluçka merkezlerinde projeler üreten genç teknoloji girişimcilerinin her alanda faal olarak yer almasını sağlamalıyız. Asıl tahlil teknoloji teşebbüslerinin önünü açmaktan geçiyor. Her şeyi yapmamıza yani her teknolojiyi geliştiren olmamıza gerek yok. En değerli ögelerden biri geleceğin trendlerine odaklanmak. Bitmiş yahut devam eden yarışları kazanmamız mümkün değil. Lakin yeni başlayan yahut başlayacağı öngörülen alanlarda yapacağımız çalışmalar Türkiye’yi öne çıkaracaktır. Otomotiv dalı 4. ihtilalini yaşıyor. Fosil yakıtlı araçlar bitti. Şu anda elektrikli otomobiller var, akıllı otomobiller geliyor. Bundan daha sonraki adım otonom uçan, akıllı araçlar olacak. Biz de tam bu niçinle Cezeri uçan otomobil projesini yürütüyoruz. Zira yarının oyun kurucuları bugünden çalışanlar olacak. Başkaları ise fakat taşeron yahut distribütör olabilecek. Öte yandan kimi alanlarda kıymetli bilgi birikimi ve derinliğe sahip ülkeler ile stratejik paydaşlık kurulabilir. Bu stratejik paydaşlıklar yardımıyla farklı alanlarda yüksek teknolojiler geliştirebiliriz.
HİÇ KREDİ ALMADIK, ÖZKAYNAKLARIMIZLA YÜRÜYORUZ
Siz Baykar’da geliştirdiğiniz İHA ve SİHA’larla hem ülkemizde, hem dünyada öne çıktınız. Sizi bu muvaffakiyete taşıyan strateji, yol haritası neydi? İHA, SİHA seyahatinizde sizi, yani kurumunuzu pes etme noktasına getiren şeyler yaşandı mı? Kamunun alım gücü, İHA ve SİHA’ların ülkemizde gelişmesinde nasıl bir rol oynadı?
Bayraktar TB2 SİHA’ların dünya çapında yankı uyandırmasına ve harp doktrinlerini adeta değiştirdiğinin tabir edilmesinin gerisinde birden çok sebep var. Öncelikle bu başarıdaki büyük bir hissenin kullanıcı olan silahlı kuvvetlerimize ilişkin olduğunu söyleyebilirim. Silahlı kuvvetlerimiz insansız sistemlere dünyada en güzel ahenk sağlayan ve bu sistemleri muharebe ortamında en faal kullanan ordu oldu. Kullanıcının yanlışsız ve başarılı kullanması yardımıyla insansız hava araçlarımız isminden sıkça kelam ettiriyor. Bir teknolojiyi geliştirmeniz tek başına kâfi olmaz. O teknolojiyi muharebe ortamında en aktif biçimde kullanmak da çok değerlidir. Bizler takımca uzun yıllardır gerek Güneydoğu Anadolu bölgesindeki terörle uğraş alanlarında gerekse hudut ötesi operasyonlarda daima alanda Mehmetçik ile birliktedik. Zeytin Kolu Harekâtı ve Bahar Kalkanı Harekâtı’nda da kalabalık bir mühendis-teknisyen grubumuzla alandaydık. Muharebe ortamında ortaya çıkacak gereksinimlere anında yanıt verebilmek için harekât boyunca askerlerimizle birlikte çalıştık. Yerli ve ulusal bir eser geliştirirseniz bu başarıyı elde edebilirsiniz. Bu sistemler yabancı olsaydı muharebe alanında bu kadar bir takviye sağlanması asla mümkün olmayacaktı. Sistem sizin olduğu için her türlü müdahaleyi yapabiliyor ve muharebe anında dahi gerekli geliştirmeleri sağlayabiliyorsunuz. Bu durum başarıda büyük bir rol oynadı diyebilirim.
Bu işe giriştiğimiz anda bugüne bir ekip engelleme eforlarıyla karşılaşsak da hiç bir vakit inancımızı yitirmedik ve var gücümüzle uğraş ettik. çabucak hemen daha yolun başındayken bir bürokrat bana direkt vazgeçmemiz gerektiğini, yabancıların alıp başını gittiğini, benim ise güzel eğitimli bir genç olmam niçiniyle yabancılarla kendileri içinde tercümanlık yapabileceğimi söylemişti. İşte biz bu zihniyeti yıkmak için var gücümüzle çalıştık. Uçmak için pist bulamadığımız, mühimmat atışı için müsaade alamadığımız vakit içinder dahi oldu lakin siyasi iradenin de takviyesiyle bu engellemelerin üstesinden hakkıyla geldik. Çabamızı hiç bir vakit bırakmadık. Baykar’ın birinci günden bugüne gerçekleştirdiği tüm Ar-Ge faaliyetleri büsbütün kendi öz kaynaklarıyla yapılıyor. Kurulduğumuz günden beri ne bir kredi ne de bir hibe formunda hiç bir dayanak almadık. Şu anda da yatırımlarımızı kendi öz kaynağımızla yapıyoruz. Bayraktar TB2 SİHA’mız için 10’dan fazla ülkeyle ihracat ilgimiz var. yıllardır Baykar’ın gelirlerinin yüzde 70’inden çoksı ihracattan geliyor. Hatta bu yıl biraz daha artışla gelirlerimizin yüzde 80’inden çoksını ihracattan elde ettik.
DİJİTALLEŞME HAYATIN DEĞİŞMEZ MODÜLÜ OLDU, BİZ DE UÇAN OTOMOBİLE YOĞUNLAŞTIK
Teknolojide nasıl bir 10 yıl bizi bekliyor? COVID-19 süreci, dünyada ve ülkemizde teknoloji seyahati üzerinde nasıl bir tesir yaptı?
COVID-19 pandemisi dijitalleşmenin artık neredeyse ömrümüzün değişmez bir kesimi haline gelmesine niye oldu. Bilhassa uzun vakittir var bulunmasına karşın uygulanabilirliği sorgulanan uzaktan eğitim, uzaktan çalışma modelleri pandemi bitse dahi artık ömrümüzde var olmaya devam edecek. Zira pandemi gerek farklı iş kısımlarını gerekse eğitim ömrünü buna adapte olmaya zorladı ve dünya genelinde bu adaptasyon neredeyse sağlandı. Biz de Baykar olarak geleceğin yarışlarına bugünden hazırlanmak gayesiyle tahminen 15-20 yıl daha sonra ömrümüzde yerini alacak olan uçan otomobillerle alakalı çalışmalar yürütmekteyiz. Zira geleceğin yarışlarına bugünden hazırlanmayanlar kelam konusu teknolojilerin sırf tüketicisi olmaya mahkûm bir hale geliyor. Bu niçinle bugünden uçan otomobil teknolojilerine çalışıyoruz. Bu teknolojideki en değerli nokta epey gelişmiş yapay zekâ teknolojisine sahip olmak. Gelecekte uçan otomobillerin ömrümüze gireceğine inanıyoruz.
‘İCAT’ ÇIKARMAYA MERAKLI GENÇLERİN SAYISI ARTIYOR
Türkiye Teknoloji Kadrosu öncülüğünde “Teknofest” tertibi gündeme geldi. Birincisini İstanbul Havalimanı’nda yaptınız. İkincisi Atatürk Havalimanı’nda gerçekleşti. Gaziantep ile Teknofest heyecanını Anadolu’ya da taşıdınız. Bu yıl da bir daha Atatürk Havalimanı’nda tertip gerçekleşti. Teknofest, teknolojiyi ülkemiz gündemine taşımada nasıl bir rol oynadı ve oynuyor? Gençlerin teknolojiye “icat çıkarıcı” taraflarıyla ilgileri artıyor mu?
Teknofest’in kalbi yarışmalar… Teknofest sırf hava araçlarının sergilendiği ve akrobasi şovları yaptığı bir havacılık şenliği değil. Teknofest’in en kıymetli kısmını teknoloji yarışları oluşturuyor. Bu teknoloji müsabakaları geleceğin mucitlerinin, geleceğin bilim insanlarının yarıştığı ve gençlerimiz için büyük motivasyon kaynağı olduğuna inandığımız yarışlar. Türkiye Teknoloji Ekibi Vakfı olarak yola çıktığımızda Ulusal Teknoloji Atılımı vizyonunu 7’den 77’ye toplumun tüm kısımlarına aşılamayı hedefl iyorduk. Teknofest bu gaye doğrultusundaki en büyük adımlardan biri oldu. Teknofest’in düzenlendiği senelerdaki istatistiklerine ve ülkemizdeki teknoloji geliştirmeye olan ilginin artışına bakarsak aslında hakikat yolda olduğumuzu epeyce rahat bir biçimde söz edebiliriz. 2018 yılında Teknofest’i birinci defa düzenlediğimizde teknoloji yarışlarına 20 bin müracaat vardı. 2021’de hem yarış sayısı arttı tıpkı vakitte bu yarışlar başvuran genç sayısı 200 bini geçti. Yavaş yavaş burada kurulan ekiplerin teşebbüse döndüğünü, projelerin somut hale geldiğini görüyoruz. Teknofest’e katılan gençler biroldukça alanda yenilikçi projelere imza atıyor. Gençlerimiz icat çıkarmaya pek meraklı. Türkiye’den çıkan teşebbüsler dünya medyasının gündeminde yer alıyor. Türk teşebbüsleri dünyanın farklı ülkelerinde pazara girip değerli oyuncular haline geliyor. İşte bu gücün ana dinamiği icat çıkarmaya meraklı olan ve bu ilgisi de giderek artan Türk gençleridir.
ÇİP TASARIM MERKEZLERİ OLUŞTURMAK MANTIKLI OLUR
Otomotiv bölümü başta olmak üzere dünyada yaşanan “chip” krizinin tesirine fabrikaların durmasıyla yakından şahit olduk. Türkiye “chip” üretimine girmeli mi? Girebilir mi? Pandeminin birinci günlerinde ağır bakım teneffüs aygıtı üretimindeki güç birliği “chip” üzere kimi kritik mamüllerin ülkemizde üretilmesi konusunda gerçekleşebilir mi? Türkiye Teknoloji Takımı’nın bu istikamette çalışmaları olabilir mi?
Pandemi periyodunda akıllı elektronik aletlere olan ilginin büyümesi ve otomotiv fi rmalarının pandemi sebebiyle satışların düşeceği öngörüsüyle çip siparişlerini iptal etmesi bu durumun ortaya çıkmasına niye oldu. Pandemi periyodunda araba satışlarında beklendiği üzere bir düşüş yaşanmazken akıllı elektronik satışlarının artışıyla birlikte otomotiv dalı için kritik bir çip krizi meydana geldi. Dev şirketler talebe karşılık vermekte ve üretim planlamasında önemli problemler yaşıyor. Çip konusunda dışa bağımlı olmak geleceğin dünyasında teknoloji üretmek isteyen ülkeler için hayli da mantıklı bir durum değil. olağan olarak çip üretimi için epeyce büyük yatırımlar gerekiyor. Dev teknoloji fi rmaları yaşanan krizle birlikte bu yatırımları yapma sonucu aldı. Kelam konusu yatırımlar milyarlarca dolar olarak belirtiliyor. Samsung dünyanın en büyük çip üreticisi olma amacı yle 116 milyar dolarlık bütçe ile bu alanda yer almaya çalışıyor. Lakin çip üretiminde asıl asıl katma paha, üretimden çok çipleri tasarlamak. Bugün çip üretiminin merkez üssü Uzakdoğu. Oradaki üzere çip tasarım merkezleri oluşturmak mantıklı olabilir. Geride kalmış teknolojilere değil de yeni çıkacak, özel ve niş alanlara odaklanan teknolojilere yatırım yapılabilir.
BÜYÜK’LER HANTALLAŞIYOR, TEŞEBBÜSÇÜLER ‘YIKICI İNOVASYONA’A İMZA ATABİLİYOR
Bireyler tarafınca icat edilen teknolojiler azaldı. Şirketler Ar-Ge laboratuvarlarında yeni teknolojiler üretmek için maharetlerini geliştirdi. Şimdilerde ise Biontech-Pfi zer meselade görüldüğü üzere start-up’larla büyük şirketlerin birbirlerini tamamlayıcı işbirliklerinde teknoloji geliştirildiğini görüyoruz. Teknoloji üretmenin yeni formları neler olacak?
COVID aşısının bulunması biyoteknoloji teşebbüs ekosisteminin değerli bir başarısı. Son periyotlarda teşebbüslerin değeri büyük ölçüde arttı. Başarılı teşebbüsler epey süratli büyüyüp dünya devi şirketlere yahut dünyada isminden kelam ettirebilecek şirketlere dönüşebiliyorlar. Açıkçası ben bunda en hayli teşebbüs fi rmalarının risk alarak yeni bir alanda çalışmasının tesirli olduğunu düşünüyorum. Dev şirketler haliyle mevcut durumlarını koruyarak gelişim süreçlerini yürütmeyi amaçlarken teşebbüs fi rmalarının bu noktada daha büyük riskler aldığını ve başarılı olabilmek için daha yenilikçi davrandıklarını gözlemliyorum. Babam Özdemir Bayraktar’ın kurduğu ve büyüttüğü Baykar da insansız sistemler geliştirme macerasına bir teşebbüs fi rması olarak atıldı. bir daha yakın vakitte küçük bir teşebbüs olan Biosys tarafınca geliştirilen yerli ağır bakım teneffüs aygıtları pandemi devrinde Türkiye için büyük bir talih oldu. Dünya devi şirketler teneffüs aygıtı geliştirmenin ve üretmenin yollarını ararken -ki birçoğu başarısız oldu- Türkiye’de epeyce gelişmiş bir ağır bakım teneffüs aygıtı Baykar ve Aselsan’ın mühendislik takviyesi ve Arçelik’in seri üretim dayanağıyla epeyce süratli bir biçimde üretildi. Dünyada birfazlaca ülkeye ihraç dahi edildi. Baykar olarak alt yüklenicimiz olan küçük ölçekli şirketlerin sırf üretici olan değil yeni eserler geliştiren, Ar-Ge yapan şirketler olabilmeleri için onları teşvik ediyoruz ve destekliyoruz. İçimizden de teşebbüsler çıkıyor. Onlara da müşterileri olarak dayanak olmaya çalışıyoruz. Kendimizi geliştirirken bizimle birlikte ekosistemi de geliştirmek istiyoruz. Zira bugün küçük ölçekli olan bu şirketler ülkemiz için ileride kritik işlere imza atabilirler. Büyük fi rmalar vakit geçtikçe büyüyen yapıları sebebi ile hantallaşabiliyor. Lakin küçük teşebbüsler yıkıcı inovatif tahliller geliştirerek biroldukca alanda sürükleyici güç olarak karşımıza çıkıyor. Önümüzdeki devirde teşebbüsler ile büyük firma işbirliklerinin giderek daha da artacağını düşünüyorum.
OKULLARIN MÜFREDATLARINDA TEKNOLOJİ GELİŞTİRME DAHA ÇOK ÖNEMSENMELİ
Türkiye’nin teknoloji üreten bir ülke olmasında devlet nasıl bir rol oynamalı? Özel bölüm neler yapmalı? Üniversiteler bu oyunun neresinde olmalı?
Devlet kurumlarımız bu mevzuda önemli çalışmalar yapıyor ve teşebbüsleri destekliyorlar. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı genç girişimcilere önemli dayanaklar sağlıyor. Teknoloji üreten bir Türkiye için devlet kurumlarımız hiç olmadığı kadar daha organize ve istekli bir biçimde çalışıyor. Devlet kurumları bu noktada itici güç olmalı. Bilhassa eğitim hayatlarının çabucak hemen başında olan çocuklarımıza bilim ve teknoloji sadece ders kitapları aracılığıyla değil direkt karşılarına çıkarılmalı. Küçük yaşlarda bir hevesle çıkacakları bu yolda ilerde Türkiye’nin uzay programında çalışacak mühendisler bilim insanları olabilirler. İşte bu yüzden müfredatlarımızda teknoloji geliştirmenin değerine daha epeyce değinmeli ve her şeydilk evvel bu işi direkt atölyelerde deneyerek öğrenmeleri sağlanmalıdır. Bizim Teknofest’teki en büyük motivasyonlarımızdan biri çocukların bir uçağa dokunup ileride yapabilecekleri işlerin hayallerini kurması, ilham alması. Özel dalın de üzerine düşen büyük bir nazaranv var. Üniversitelerde eğitim goren gençlerimiz derslerde gördüklerini pratiğe dökecek alan bulmakta epeyce zorlanıyor. Gençlerimizin işi yerinde öğrenmeleri için özel dalın stajyer istihdamını artırması ve yeni mezun gençlere fırsat tanıması gerekiyor. Her daim yetişmiş eleman istihdam etmek isterseniz ilerisi için yetişmiş iş gücü bulamazsınız. Gençlere staj imkânları tanıyarak onların da alanlarında kendilerini ispat etmelerine fırsat tanımalısınız. Geleceğin teknolojilerini geliştirmek ve bu yarışlarda ön planda olmak istiyorsak gençlerin yenilikçi fi kirlerine ve yiğit bakış açılarına muhtaçlığımız var.
Biz Baykar’da epeyce geniş bir staj programı yürütüyoruz. Her yıl neredeyse işçi sayımız kadar stajyere kapılarımızı açıyoruz. Bu yıl yaptığımız imtihana 11 binden çok aday başvurdu. Bu arkadaşlarımızın yaklaşık 1200’ü Baykar’da 2 devir halinde staj yaptı. Onları evrak işlerinde dayanak verecek bireyler olarak görmüyor direkt işin içine sokuyoruz. Stajını tamamlayan arkadaşlarımızın değerli bir kısmı de staj bitimiyle birlikte çalışma arkadaşımız oluyor.
Üniversitelerimizin son senelerda bilhassa Teknofest kapsamındaki teknoloji müsabakalarında öğrencilerine verdiği takviyeler bizleri çok keyifli ediyor. Üniversitelerimiz geleceğin mühendislerinin ve bilim insanlarının yetiştiği kurumlar. Üniversiteler devlet kurumlarıyla birlikte bu işin tam merkezinde olmalı ve hâlihazırda pek aktifler.
Aslında birey olarak da yapmamız gerekenler var. Annelerin babaların hatta anneanneler, babaanneler ve dedelerin dahi üzerine düşen sorumluluklar var. 7’den 77’ye Ulusal Teknoloji Atağını yaymak istememizin niçini de bu. 77’sinde bir dedemiz de tıpkı heyecanı 7 yaşındaki torunuyla bir arada yaşayabiliyor.
KAYNAK: DÜNYA.COM
Türkiye Teknoloji Grubu Vakfı Mütevelli Heyeti Lideri Selçuk Bayraktar programda şu sorulara cevap verdi:
TOPLUMSAL SEFERBERLİK GEREKİYOR
Siz ve arkadaşlarınız Türkiye Teknoloji Takımı’nı kurarken Türkiye’yi teknolojide nerede görüyordunuz? Sizi bu kadrosu kurmaya götüren etkenler nelerdi? Türkiye Teknoloji Kadrosu ismiyle yola çıkarken önünüze nasıl bir amaç koydunuz?
T3 Vakfı’nı kurarken arkadaşlarımızla yaptığımız istişareler kararında Türkiye’yi teknolojiye meraklı, hatta teknolojiyi kullanma ve gündelik ömür ile entegrasyonda üst düzeyde fakat yüksek teknoloji geliştirme çalışmalarının uzağında görüyorduk. Genç nüfusu bu kadar yüksek, dünya ile bağlantısı kuvvetli bir ülke ve toplum için bu fazlaca gerçekçi ve anlaşılabilir bir durum değildi. Toplumsal dönüşüme bilgi ve deneyimimizin olduğu bir alanda katkı sunmaya çabalıyoruz. Aslında sorun yalnızca teknoloji geliştirmekle de hudutlu değil. Bizim yaklaşık 20 yıllık bir İHA geliştirme maceramız var. Bu maceranın her kademesinde ıstıraplar ile karşılaştık. Örneğin teknoloji geliştireceksin lakin buna inanan insanın yok. Devamlı yapamazsın diyenler etrafında dolanıyor. Bin bir zorlukla geliştiriyorsun fakat denemek için yer verilmiyor. Bunun yanında bu süreçlerin takipçisi olacak toplum da probleme tam olarak vakıf değil. Hedeflenen ilerlemeyi yalnızca İHA’lar ile gerçekleştirmek de mümkün değil. Tam bağımsızlık, müreffeh ve gelişmiş bir toplum fakat tüm alanların bir arada ilerlemesi ile mümkün olabilir. Yüzseneler evvel kurucu medeniyet iken bilim ile teknoloji ile olan bağımızı koparmışız. Artık evvela bu kültürel dönüşümü sağlamalıyız. Toplumun bu problemlere olan inancını artırmalıyız. ötürüsıyla biz kendi maceramızdan, bu kültürel dönüşümü fakat topluma mal ederek ve toplumsal seferberlik ile gerçekleştirilmesi gerektiğini öğrendik. Tam da bu niçinle, bu dönüşüme katkı sunabilmek için teknoloji geliştiren bir Türkiye gayesi ile yola çıktık. Yürütmekte olduğumuz proje ve çalışmalarla bilim ve teknoloji alanında dünyayla rekabet eden gençler yetiştirerek Ulusal Teknoloji Hamlesi’nin her alanda hayata geçmesine katkı vermek istiyoruz. bu biçimdelikle teknolojiyi kendi imkânlarıyla ulusal olarak geliştiren ve teknoloji alanında önder olan bir Türkiye hedefliyoruz.
GENÇLİK BİLİME İLGİ DUYUYOR
Türkiye, teknolojide nerede? Dünyada bir lig belirleyecek olsak ya da sıralama yapsak: Teknoloji merakında neredeyiz? Teknoloji kullanmasında neredeyiz? Teknoloji üretiminde neredeyiz?
Ülkemiz bilhassa yüksek genç nüfusunun da büyük tesiriyle teknoloji kullanmasında sahiden epeyce etkin diyebilirim. Bilhassa ferdî bağlantı teknolojilerden konuşacak olursak, dünyadaki biroldukca milleti açık orta geçtiğimizi de söyleyebilirim. Tabi ki bunun epey güzel bir şey olup olmadığı tartışma konusu olabilir ve olmalıdır da. Teknolojide fazlaca âlâ bir tüketici olmak tabi ki her vakit övünülecek bir konu değil. Bir oda büyüklüğündeki bilgisayarları bugün akıllı telefonlarımızda neredeyse cebimize sığdırır olduk. Dünyanın öbür ucundaki beşerden haber almak için saniyeler bize kâfi oldu. Toplumsal medya araçları farkındalığımızı büyük ölçüde artırdı. Fakat ferdî teknoloji kullanmasında hayli etkin olup da teknoloji üretmek de ve teknolojiye olan merakta sınıfta kalırsak bu biçimde büyük bir sorunla karşı karşıyayız demektir. Türk gençliği dünyaya kıyasla baktığımızda günümüz teknolojilerini fazlaca düzgün halde takip ediyor ve gördüğüm kadarıyla pek da düzgün kullanıyor.
Fakat gençlerimizin teknolojik eserleri en güzel biçimde kullanmalarının yanı sıra bunları geliştirmeye istekli olmaları da bizim için kıymetli. İşte T3 Vakfı ile yürüttüğümüz Deneyap Teknoloji Atölyeleri ve Teknofest tam olarak da bu meseleye tahlil dayanağı üretmek için var. Daha küçük yaşlarda çocuklarımızı ve gençlerimizi teknolojiyi yalnızca tüketen değil üreten hatta dünyaya sunan bir ülke olmamıza katkı sunmaları için motive etmeye çalışıyoruz. Bizler olağan olarak bu hususla alakalı çaba gösteriyoruz, emek veriyoruz lakin şayet gençlerimizde buna bir karşılık bulamasaydık yaptıklarımızın olağan olarak hiç bir manası olmayacaktı.
MÜRACAAT SAYISI 3 YILDA 10 KATINA ÇIKTI
Türkiye Teknoloji Ekibi Vakfı’nı (T3 Vakfı) kurduğumuzdan beri gerçekleştirdiğimiz çalışmalarda gördük ki Türk gençliği bilime ve mühendisliğe fazlaca büyük bir ilgi duyuyor. Ve her geçen gün bu ilginin çığ üzere büyüdüğünü Teknofest’teki yarışlarımıza yapılan müracaat sayılarının katlanarak artmasından anlayabiliyoruz. Bu yıl Teknofest’e 200 binden çok yarışmacı başvurdu. Bu sayı Teknofest’in birinci yılı olan 2018’de sadece 20 bindi.
YARININ OYUN KURUCULARI BUGÜNDEN ÇALIŞANLAR OLACAK
Türkiye’nin teknoloji geliştiren, üreten bir ülke olması için size göre atılması gerekilk öncelikli adımlar nelerdir?
En değerli konu gençlere yanlışsız yolu göstermek. Her alanda yapacağımız çalışmaların en değerli noktası ise hepsinin temelinin adalet, ahlak ve etiğe oturmasıdır. Bir başka değerli faktör her alanda teşebbüs ekosisteminin kurulması ve büyümesi için takviye verilmesidir. Devlet büyük Ar-Ge çalışmalarına takviye verebilir. Akademik kurumları, enstitüleri, araştırma merkezleri ile yüksek teknoloji geliştirme çalışmalarına yönlendirebilir. Lakin KİT (Kamu İktisadi Teşekkülü) gibisi büyük kurumların hantal ve atıl yapısı ile bu alanda ilerlemek fazlaca gerçekçi değil. Devlet tüm bu uğraşın asıl olarak düzenleyici ve regüle edici tarafında olmalı. Büyük teknoloji monopolleri girdikleri her pazarı yok ediyor, talan ediyor.
değişen teknolojinin globalleşmesiyle birlikte gelir dağılımının daha adaletli bir hale geleceği ümit ediliyordu. örneğin Hindistan’daki bir çiftçinin çocuğunun dünyanın diğer yerindeki bir yaşıtıyla tıpkı imkânlara sahip olacağını düşünüyorduk. Fakat o denli olmadı. Dev monopollerin oyun kurucu olmasıyla bir arada gelir adaletsizliği giderek derinleşti. Dünya üstündeki hayli büyük bir nüfus topluluğunun hayat standartları her geçen gün düşüyor.
Ayrıyeten mevcut büyük sermayenin değil de garaj şirketleri gibisi yapıları kuran, kuluçka merkezlerinde projeler üreten genç teknoloji girişimcilerinin her alanda faal olarak yer almasını sağlamalıyız. Asıl tahlil teknoloji teşebbüslerinin önünü açmaktan geçiyor. Her şeyi yapmamıza yani her teknolojiyi geliştiren olmamıza gerek yok. En değerli ögelerden biri geleceğin trendlerine odaklanmak. Bitmiş yahut devam eden yarışları kazanmamız mümkün değil. Lakin yeni başlayan yahut başlayacağı öngörülen alanlarda yapacağımız çalışmalar Türkiye’yi öne çıkaracaktır. Otomotiv dalı 4. ihtilalini yaşıyor. Fosil yakıtlı araçlar bitti. Şu anda elektrikli otomobiller var, akıllı otomobiller geliyor. Bundan daha sonraki adım otonom uçan, akıllı araçlar olacak. Biz de tam bu niçinle Cezeri uçan otomobil projesini yürütüyoruz. Zira yarının oyun kurucuları bugünden çalışanlar olacak. Başkaları ise fakat taşeron yahut distribütör olabilecek. Öte yandan kimi alanlarda kıymetli bilgi birikimi ve derinliğe sahip ülkeler ile stratejik paydaşlık kurulabilir. Bu stratejik paydaşlıklar yardımıyla farklı alanlarda yüksek teknolojiler geliştirebiliriz.
HİÇ KREDİ ALMADIK, ÖZKAYNAKLARIMIZLA YÜRÜYORUZ
Siz Baykar’da geliştirdiğiniz İHA ve SİHA’larla hem ülkemizde, hem dünyada öne çıktınız. Sizi bu muvaffakiyete taşıyan strateji, yol haritası neydi? İHA, SİHA seyahatinizde sizi, yani kurumunuzu pes etme noktasına getiren şeyler yaşandı mı? Kamunun alım gücü, İHA ve SİHA’ların ülkemizde gelişmesinde nasıl bir rol oynadı?
Bayraktar TB2 SİHA’ların dünya çapında yankı uyandırmasına ve harp doktrinlerini adeta değiştirdiğinin tabir edilmesinin gerisinde birden çok sebep var. Öncelikle bu başarıdaki büyük bir hissenin kullanıcı olan silahlı kuvvetlerimize ilişkin olduğunu söyleyebilirim. Silahlı kuvvetlerimiz insansız sistemlere dünyada en güzel ahenk sağlayan ve bu sistemleri muharebe ortamında en faal kullanan ordu oldu. Kullanıcının yanlışsız ve başarılı kullanması yardımıyla insansız hava araçlarımız isminden sıkça kelam ettiriyor. Bir teknolojiyi geliştirmeniz tek başına kâfi olmaz. O teknolojiyi muharebe ortamında en aktif biçimde kullanmak da çok değerlidir. Bizler takımca uzun yıllardır gerek Güneydoğu Anadolu bölgesindeki terörle uğraş alanlarında gerekse hudut ötesi operasyonlarda daima alanda Mehmetçik ile birliktedik. Zeytin Kolu Harekâtı ve Bahar Kalkanı Harekâtı’nda da kalabalık bir mühendis-teknisyen grubumuzla alandaydık. Muharebe ortamında ortaya çıkacak gereksinimlere anında yanıt verebilmek için harekât boyunca askerlerimizle birlikte çalıştık. Yerli ve ulusal bir eser geliştirirseniz bu başarıyı elde edebilirsiniz. Bu sistemler yabancı olsaydı muharebe alanında bu kadar bir takviye sağlanması asla mümkün olmayacaktı. Sistem sizin olduğu için her türlü müdahaleyi yapabiliyor ve muharebe anında dahi gerekli geliştirmeleri sağlayabiliyorsunuz. Bu durum başarıda büyük bir rol oynadı diyebilirim.
Bu işe giriştiğimiz anda bugüne bir ekip engelleme eforlarıyla karşılaşsak da hiç bir vakit inancımızı yitirmedik ve var gücümüzle uğraş ettik. çabucak hemen daha yolun başındayken bir bürokrat bana direkt vazgeçmemiz gerektiğini, yabancıların alıp başını gittiğini, benim ise güzel eğitimli bir genç olmam niçiniyle yabancılarla kendileri içinde tercümanlık yapabileceğimi söylemişti. İşte biz bu zihniyeti yıkmak için var gücümüzle çalıştık. Uçmak için pist bulamadığımız, mühimmat atışı için müsaade alamadığımız vakit içinder dahi oldu lakin siyasi iradenin de takviyesiyle bu engellemelerin üstesinden hakkıyla geldik. Çabamızı hiç bir vakit bırakmadık. Baykar’ın birinci günden bugüne gerçekleştirdiği tüm Ar-Ge faaliyetleri büsbütün kendi öz kaynaklarıyla yapılıyor. Kurulduğumuz günden beri ne bir kredi ne de bir hibe formunda hiç bir dayanak almadık. Şu anda da yatırımlarımızı kendi öz kaynağımızla yapıyoruz. Bayraktar TB2 SİHA’mız için 10’dan fazla ülkeyle ihracat ilgimiz var. yıllardır Baykar’ın gelirlerinin yüzde 70’inden çoksı ihracattan geliyor. Hatta bu yıl biraz daha artışla gelirlerimizin yüzde 80’inden çoksını ihracattan elde ettik.
DİJİTALLEŞME HAYATIN DEĞİŞMEZ MODÜLÜ OLDU, BİZ DE UÇAN OTOMOBİLE YOĞUNLAŞTIK
Teknolojide nasıl bir 10 yıl bizi bekliyor? COVID-19 süreci, dünyada ve ülkemizde teknoloji seyahati üzerinde nasıl bir tesir yaptı?
COVID-19 pandemisi dijitalleşmenin artık neredeyse ömrümüzün değişmez bir kesimi haline gelmesine niye oldu. Bilhassa uzun vakittir var bulunmasına karşın uygulanabilirliği sorgulanan uzaktan eğitim, uzaktan çalışma modelleri pandemi bitse dahi artık ömrümüzde var olmaya devam edecek. Zira pandemi gerek farklı iş kısımlarını gerekse eğitim ömrünü buna adapte olmaya zorladı ve dünya genelinde bu adaptasyon neredeyse sağlandı. Biz de Baykar olarak geleceğin yarışlarına bugünden hazırlanmak gayesiyle tahminen 15-20 yıl daha sonra ömrümüzde yerini alacak olan uçan otomobillerle alakalı çalışmalar yürütmekteyiz. Zira geleceğin yarışlarına bugünden hazırlanmayanlar kelam konusu teknolojilerin sırf tüketicisi olmaya mahkûm bir hale geliyor. Bu niçinle bugünden uçan otomobil teknolojilerine çalışıyoruz. Bu teknolojideki en değerli nokta epey gelişmiş yapay zekâ teknolojisine sahip olmak. Gelecekte uçan otomobillerin ömrümüze gireceğine inanıyoruz.
‘İCAT’ ÇIKARMAYA MERAKLI GENÇLERİN SAYISI ARTIYOR
Türkiye Teknoloji Kadrosu öncülüğünde “Teknofest” tertibi gündeme geldi. Birincisini İstanbul Havalimanı’nda yaptınız. İkincisi Atatürk Havalimanı’nda gerçekleşti. Gaziantep ile Teknofest heyecanını Anadolu’ya da taşıdınız. Bu yıl da bir daha Atatürk Havalimanı’nda tertip gerçekleşti. Teknofest, teknolojiyi ülkemiz gündemine taşımada nasıl bir rol oynadı ve oynuyor? Gençlerin teknolojiye “icat çıkarıcı” taraflarıyla ilgileri artıyor mu?
Teknofest’in kalbi yarışmalar… Teknofest sırf hava araçlarının sergilendiği ve akrobasi şovları yaptığı bir havacılık şenliği değil. Teknofest’in en kıymetli kısmını teknoloji yarışları oluşturuyor. Bu teknoloji müsabakaları geleceğin mucitlerinin, geleceğin bilim insanlarının yarıştığı ve gençlerimiz için büyük motivasyon kaynağı olduğuna inandığımız yarışlar. Türkiye Teknoloji Ekibi Vakfı olarak yola çıktığımızda Ulusal Teknoloji Atılımı vizyonunu 7’den 77’ye toplumun tüm kısımlarına aşılamayı hedefl iyorduk. Teknofest bu gaye doğrultusundaki en büyük adımlardan biri oldu. Teknofest’in düzenlendiği senelerdaki istatistiklerine ve ülkemizdeki teknoloji geliştirmeye olan ilginin artışına bakarsak aslında hakikat yolda olduğumuzu epeyce rahat bir biçimde söz edebiliriz. 2018 yılında Teknofest’i birinci defa düzenlediğimizde teknoloji yarışlarına 20 bin müracaat vardı. 2021’de hem yarış sayısı arttı tıpkı vakitte bu yarışlar başvuran genç sayısı 200 bini geçti. Yavaş yavaş burada kurulan ekiplerin teşebbüse döndüğünü, projelerin somut hale geldiğini görüyoruz. Teknofest’e katılan gençler biroldukça alanda yenilikçi projelere imza atıyor. Gençlerimiz icat çıkarmaya pek meraklı. Türkiye’den çıkan teşebbüsler dünya medyasının gündeminde yer alıyor. Türk teşebbüsleri dünyanın farklı ülkelerinde pazara girip değerli oyuncular haline geliyor. İşte bu gücün ana dinamiği icat çıkarmaya meraklı olan ve bu ilgisi de giderek artan Türk gençleridir.
ÇİP TASARIM MERKEZLERİ OLUŞTURMAK MANTIKLI OLUR
Otomotiv bölümü başta olmak üzere dünyada yaşanan “chip” krizinin tesirine fabrikaların durmasıyla yakından şahit olduk. Türkiye “chip” üretimine girmeli mi? Girebilir mi? Pandeminin birinci günlerinde ağır bakım teneffüs aygıtı üretimindeki güç birliği “chip” üzere kimi kritik mamüllerin ülkemizde üretilmesi konusunda gerçekleşebilir mi? Türkiye Teknoloji Takımı’nın bu istikamette çalışmaları olabilir mi?
Pandemi periyodunda akıllı elektronik aletlere olan ilginin büyümesi ve otomotiv fi rmalarının pandemi sebebiyle satışların düşeceği öngörüsüyle çip siparişlerini iptal etmesi bu durumun ortaya çıkmasına niye oldu. Pandemi periyodunda araba satışlarında beklendiği üzere bir düşüş yaşanmazken akıllı elektronik satışlarının artışıyla birlikte otomotiv dalı için kritik bir çip krizi meydana geldi. Dev şirketler talebe karşılık vermekte ve üretim planlamasında önemli problemler yaşıyor. Çip konusunda dışa bağımlı olmak geleceğin dünyasında teknoloji üretmek isteyen ülkeler için hayli da mantıklı bir durum değil. olağan olarak çip üretimi için epeyce büyük yatırımlar gerekiyor. Dev teknoloji fi rmaları yaşanan krizle birlikte bu yatırımları yapma sonucu aldı. Kelam konusu yatırımlar milyarlarca dolar olarak belirtiliyor. Samsung dünyanın en büyük çip üreticisi olma amacı yle 116 milyar dolarlık bütçe ile bu alanda yer almaya çalışıyor. Lakin çip üretiminde asıl asıl katma paha, üretimden çok çipleri tasarlamak. Bugün çip üretiminin merkez üssü Uzakdoğu. Oradaki üzere çip tasarım merkezleri oluşturmak mantıklı olabilir. Geride kalmış teknolojilere değil de yeni çıkacak, özel ve niş alanlara odaklanan teknolojilere yatırım yapılabilir.
BÜYÜK’LER HANTALLAŞIYOR, TEŞEBBÜSÇÜLER ‘YIKICI İNOVASYONA’A İMZA ATABİLİYOR
Bireyler tarafınca icat edilen teknolojiler azaldı. Şirketler Ar-Ge laboratuvarlarında yeni teknolojiler üretmek için maharetlerini geliştirdi. Şimdilerde ise Biontech-Pfi zer meselade görüldüğü üzere start-up’larla büyük şirketlerin birbirlerini tamamlayıcı işbirliklerinde teknoloji geliştirildiğini görüyoruz. Teknoloji üretmenin yeni formları neler olacak?
COVID aşısının bulunması biyoteknoloji teşebbüs ekosisteminin değerli bir başarısı. Son periyotlarda teşebbüslerin değeri büyük ölçüde arttı. Başarılı teşebbüsler epey süratli büyüyüp dünya devi şirketlere yahut dünyada isminden kelam ettirebilecek şirketlere dönüşebiliyorlar. Açıkçası ben bunda en hayli teşebbüs fi rmalarının risk alarak yeni bir alanda çalışmasının tesirli olduğunu düşünüyorum. Dev şirketler haliyle mevcut durumlarını koruyarak gelişim süreçlerini yürütmeyi amaçlarken teşebbüs fi rmalarının bu noktada daha büyük riskler aldığını ve başarılı olabilmek için daha yenilikçi davrandıklarını gözlemliyorum. Babam Özdemir Bayraktar’ın kurduğu ve büyüttüğü Baykar da insansız sistemler geliştirme macerasına bir teşebbüs fi rması olarak atıldı. bir daha yakın vakitte küçük bir teşebbüs olan Biosys tarafınca geliştirilen yerli ağır bakım teneffüs aygıtları pandemi devrinde Türkiye için büyük bir talih oldu. Dünya devi şirketler teneffüs aygıtı geliştirmenin ve üretmenin yollarını ararken -ki birçoğu başarısız oldu- Türkiye’de epeyce gelişmiş bir ağır bakım teneffüs aygıtı Baykar ve Aselsan’ın mühendislik takviyesi ve Arçelik’in seri üretim dayanağıyla epeyce süratli bir biçimde üretildi. Dünyada birfazlaca ülkeye ihraç dahi edildi. Baykar olarak alt yüklenicimiz olan küçük ölçekli şirketlerin sırf üretici olan değil yeni eserler geliştiren, Ar-Ge yapan şirketler olabilmeleri için onları teşvik ediyoruz ve destekliyoruz. İçimizden de teşebbüsler çıkıyor. Onlara da müşterileri olarak dayanak olmaya çalışıyoruz. Kendimizi geliştirirken bizimle birlikte ekosistemi de geliştirmek istiyoruz. Zira bugün küçük ölçekli olan bu şirketler ülkemiz için ileride kritik işlere imza atabilirler. Büyük fi rmalar vakit geçtikçe büyüyen yapıları sebebi ile hantallaşabiliyor. Lakin küçük teşebbüsler yıkıcı inovatif tahliller geliştirerek biroldukca alanda sürükleyici güç olarak karşımıza çıkıyor. Önümüzdeki devirde teşebbüsler ile büyük firma işbirliklerinin giderek daha da artacağını düşünüyorum.
OKULLARIN MÜFREDATLARINDA TEKNOLOJİ GELİŞTİRME DAHA ÇOK ÖNEMSENMELİ
Türkiye’nin teknoloji üreten bir ülke olmasında devlet nasıl bir rol oynamalı? Özel bölüm neler yapmalı? Üniversiteler bu oyunun neresinde olmalı?
Devlet kurumlarımız bu mevzuda önemli çalışmalar yapıyor ve teşebbüsleri destekliyorlar. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı genç girişimcilere önemli dayanaklar sağlıyor. Teknoloji üreten bir Türkiye için devlet kurumlarımız hiç olmadığı kadar daha organize ve istekli bir biçimde çalışıyor. Devlet kurumları bu noktada itici güç olmalı. Bilhassa eğitim hayatlarının çabucak hemen başında olan çocuklarımıza bilim ve teknoloji sadece ders kitapları aracılığıyla değil direkt karşılarına çıkarılmalı. Küçük yaşlarda bir hevesle çıkacakları bu yolda ilerde Türkiye’nin uzay programında çalışacak mühendisler bilim insanları olabilirler. İşte bu yüzden müfredatlarımızda teknoloji geliştirmenin değerine daha epeyce değinmeli ve her şeydilk evvel bu işi direkt atölyelerde deneyerek öğrenmeleri sağlanmalıdır. Bizim Teknofest’teki en büyük motivasyonlarımızdan biri çocukların bir uçağa dokunup ileride yapabilecekleri işlerin hayallerini kurması, ilham alması. Özel dalın de üzerine düşen büyük bir nazaranv var. Üniversitelerde eğitim goren gençlerimiz derslerde gördüklerini pratiğe dökecek alan bulmakta epeyce zorlanıyor. Gençlerimizin işi yerinde öğrenmeleri için özel dalın stajyer istihdamını artırması ve yeni mezun gençlere fırsat tanıması gerekiyor. Her daim yetişmiş eleman istihdam etmek isterseniz ilerisi için yetişmiş iş gücü bulamazsınız. Gençlere staj imkânları tanıyarak onların da alanlarında kendilerini ispat etmelerine fırsat tanımalısınız. Geleceğin teknolojilerini geliştirmek ve bu yarışlarda ön planda olmak istiyorsak gençlerin yenilikçi fi kirlerine ve yiğit bakış açılarına muhtaçlığımız var.
Biz Baykar’da epeyce geniş bir staj programı yürütüyoruz. Her yıl neredeyse işçi sayımız kadar stajyere kapılarımızı açıyoruz. Bu yıl yaptığımız imtihana 11 binden çok aday başvurdu. Bu arkadaşlarımızın yaklaşık 1200’ü Baykar’da 2 devir halinde staj yaptı. Onları evrak işlerinde dayanak verecek bireyler olarak görmüyor direkt işin içine sokuyoruz. Stajını tamamlayan arkadaşlarımızın değerli bir kısmı de staj bitimiyle birlikte çalışma arkadaşımız oluyor.
Üniversitelerimizin son senelerda bilhassa Teknofest kapsamındaki teknoloji müsabakalarında öğrencilerine verdiği takviyeler bizleri çok keyifli ediyor. Üniversitelerimiz geleceğin mühendislerinin ve bilim insanlarının yetiştiği kurumlar. Üniversiteler devlet kurumlarıyla birlikte bu işin tam merkezinde olmalı ve hâlihazırda pek aktifler.
Aslında birey olarak da yapmamız gerekenler var. Annelerin babaların hatta anneanneler, babaanneler ve dedelerin dahi üzerine düşen sorumluluklar var. 7’den 77’ye Ulusal Teknoloji Atağını yaymak istememizin niçini de bu. 77’sinde bir dedemiz de tıpkı heyecanı 7 yaşındaki torunuyla bir arada yaşayabiliyor.
KAYNAK: DÜNYA.COM