Sanayi, iş gücünde lokomotif oldu Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) haziran ayına ait işsizlik bilgilerini deklare etti. Buna nazaran, Türkiye’de işsizlik haziranda yüzde 13,1’den yüzde 10,6’ya geriledi. Tıpkı devirde işsiz sayısı 823 bin kişi azalırken, tarım dışı istihdam da 2,7 puan düşüşle yüzde 12,3’e indi.
Buna rağmen, iş gücüne iştirak oranı 0,5 puan azalışla yüzde 50,2’ye gerilerken, istihdam oranı 0,9 puan artışla yüzde 44,9’a yükseldi.
Analistler, işsizlik bilgilerinin alt kalemleri incelendiğinde bilhassa sanayi ve inşaat tarafının istihdama katkısının işsizlikteki gerilemede kıymetli rol oynadığını aktardı.
“GENİŞ TARİFLİ İŞSİZLİK ORANLARINDA DA BESBELLİ GÜZELLEŞMELER GÜRÜLDÜ”
AA Finans Analisti ve ekonomist Haluk Bürümcekçi, hususa ait değerlendirmesinde, Kovid-19 salgınının birinci dalgası sırasındaki istihdam kaybının tamamından fazlasının sanayi ve inşaat dalları yardımıyla geri kazanıldığını söylemiş oldu.
Haziran’da işsizlik oranının bariz biçimde gerilediğine dikkati çeken Bürümcekçi, “Tarım dışı istihdam, Kasım 2019 ve Mayıs 2020 devrinde 2 milyon 168 bin ile rekor seviyede gerilerken, o günden bugüne ise toplam 2 milyon 665 bin artış kaydedilerek bu kaybın tamamından fazlası geri kazanıldı.” tabirlerini kullandı.
Bürümcekçi, sektörel bazda sanayi kesiminin o devirdeki 586 bin kayba karşılık 978 bin yeni istihdam gerçekleştirdiğini, inşaat dalının de 57 binlik sonlu istihdam kaybını 384 bin artışla ziyadesiyle yerine koyduğunu lisana getirdi.
“SALGININ TESİRLERİNİ GERİDE BIRAKTIĞINI YANSITMIŞTIR”
Hizmetler dalının ise 1 milyon 525 bin olan kaybının 1 milyon 303 bin ile fakat yüzde 85’ini yerine koyabildiğini belirten Bürümcekçi, şunları kaydetti:
“Bilindiği üzere, Türkiye iktisadı büyümenin kuvvetli periyotlarında aylık ortalama 100 bin kişilik istihdam (mevsim ve takvim tesirinden arındırılmış) yaratırken, aktivitedeki yavaşlama periyotlarında ise bu 20-30 bin civarına gerilemekte, resesyonlarda ise yavaşça negatife dönmektedir. Kovid-19’un birinci dalgası sırasında nisanda bu kıymet 200 bin ortalama azalışa kadar yükselmişti. Haziran prestijiyle son 12 aylık ortalaması ise 167 bin artış olan istihdamla bir arada istihdam piyasasının hizmetler hariç Kovid-19 salgının tesirlerini geride bıraktığını yansıtmıştır.”
Haluk Bürümcekçi, geniş tarifli işsizlik oranlarında da bariz güzelleşmeler gözlendiğini belirterek, TÜİK’in bu yıldan itibaren geniş tarifli işsizlik oranlarını da hesaplamaya ve yayımlamaya başladığını anımsattı.
Buna nazaran, vakte bağlı eksik istihdam, potansiyel iş gücü ve işsizlerden oluşan atıl iş gücü oranının haziranda bundan evvelki aya bakılırsa 4,7 puan azalarak yüzde 22,4 olduğunu söz eden Bürümcekçi, şu değerlendirmelerde bulundu:
“Zamana bağlı eksik istihdam ve işsizlerin bütünleşik oranı da yüzde 14,6’ya ve potansiyel iş gücü ve işsizlerin bütünleşik oranı yüzde 18,8’e geriledi. Kelam konusu göstergeler içinde, ABD’de geniş tarifli oran olarak takip edilen U6 göstergesine (işsizler yanında iş bulma ümidini kaybeden işsizleri, iş aramayan lakin çalışmaya hazır olan işsizleri, mevsimlik ve vakte bağlı eksik çalışanları kapsayan alternatif işsizlik tanımı) en benzeri olan Atıl İş gücü Oranı’nın öne çıktığı söylenebilir. Kelam konusu gösterge oran olarak Mayıs 2020’de yüzde 29,4 ile açık orta tarihi tepesini görürken, yüksek ulusal gelir büyümesi ve kısıtlamaların kaldırılması ile son durumda yüzde 22,4 ile Şubat 2020’den beri en düşük düzeyine inmiştir.
Haziran ayında, işsiz sayısı 3,4 milyon görünürken, eksik istihdamda olanların 1,27 milyon, potansiyel iş gücünde olanların 3,22 milyon olduğunu hesaplıyoruz. Bunların toplamı olan atıl iş gücündeki kişi sayısı da 7,9 milyon olarak hesaplanıyor.”
Kovid-19 salgını niçiniyle uygulamada olan istihdam takviyelerinin kaldırılmasının muhtemel tesirlerinin gelecek aydan itibaren gözleneceğini aktaran Bürümcekçi, “Son data, istihdamda artış eğiliminin sanayi ve hizmetler istihdamında gözlenen besbelli artış ile güçlendiğine işaret ederken, iş gücüne iştirak oranında da düşüşün devam etmesi bu gelişimin işsizlik oranına daha besbelli yansımasını getirmiştir.” tabirlerini kullandı.
“HAZİRANDAKİ TOPARLANMA BEKLENTİLERDEN ÂLÂ GERÇEKLEŞTİ”
Tera Yatırım Başekonomisti Enver Erkan da, manşet bazda düzeltilmiş işsizlik oranındaki gelişmelerin pek âlâ göründüğünü, sektörel bazda bakıldığında da inşaat dışında şimdi bütün bölümlerde kuvvetli artış gözlendiğini bildirdi.
Haziran’daki istihdam artışının hem 2021’in birinci çeyreğindeki kuvvetli büyüme imajını, tıpkı vakitte mayıstaki kapanmaların akabinde gelen geri dönüş tesirini yansıttığını vurgulayan Erkan, “aynı vakitte, haziranda istihdam artışı ile işgücüne iştirak oranında düşüş birebir anda gerçekleşmiş görünüyor. İstihdam artışı, haziranda kapanma ardından faaliyet artışı ile açıklanabilir bir durum. Fakat büyüklük açısından oluşan bu tesir, haziranda sona eren fesih yasağının kalkmasından daha sonra temmuzda istihdam artışı tesirini sınırlayabilir.”
Erkan, işsizliğin geniş tarifli göstergelerinde de, belli oranda düzgünleşme olduğunu kaydederek, “Özellikle Kovid-19 salgını devrinde ehemmiyeti daha da artan ve fiilen iş başında olmayanları da kapsayan geniş tarifli işsizlikteki gelişmeler iktisatta toparlanmanın bir yansıması formunda okunabilir.” dedi.
Fakat, fesih yasağının kalkması ve işsizlik teşviklerinin kullanılmamasından kaynaklı iş gücünde oluşacak hareketlenmeleri de hesaba katmak gerektiğine dikkati çeken Erkan, “Mayıs ve haziran içindeki dalgalanmayı da kapanma ve açılma tesirine bağlamak yanlış olmaz, haziran toparlanması ve geri dönüşü beklenen doğrultuda olmakla birlikte, beklentiden daha süratli gerçekleşti.” değerlendirmelerinde bulundu.
KAYNAK: AA
Buna rağmen, iş gücüne iştirak oranı 0,5 puan azalışla yüzde 50,2’ye gerilerken, istihdam oranı 0,9 puan artışla yüzde 44,9’a yükseldi.
Analistler, işsizlik bilgilerinin alt kalemleri incelendiğinde bilhassa sanayi ve inşaat tarafının istihdama katkısının işsizlikteki gerilemede kıymetli rol oynadığını aktardı.
“GENİŞ TARİFLİ İŞSİZLİK ORANLARINDA DA BESBELLİ GÜZELLEŞMELER GÜRÜLDÜ”
AA Finans Analisti ve ekonomist Haluk Bürümcekçi, hususa ait değerlendirmesinde, Kovid-19 salgınının birinci dalgası sırasındaki istihdam kaybının tamamından fazlasının sanayi ve inşaat dalları yardımıyla geri kazanıldığını söylemiş oldu.
Haziran’da işsizlik oranının bariz biçimde gerilediğine dikkati çeken Bürümcekçi, “Tarım dışı istihdam, Kasım 2019 ve Mayıs 2020 devrinde 2 milyon 168 bin ile rekor seviyede gerilerken, o günden bugüne ise toplam 2 milyon 665 bin artış kaydedilerek bu kaybın tamamından fazlası geri kazanıldı.” tabirlerini kullandı.
Bürümcekçi, sektörel bazda sanayi kesiminin o devirdeki 586 bin kayba karşılık 978 bin yeni istihdam gerçekleştirdiğini, inşaat dalının de 57 binlik sonlu istihdam kaybını 384 bin artışla ziyadesiyle yerine koyduğunu lisana getirdi.
“SALGININ TESİRLERİNİ GERİDE BIRAKTIĞINI YANSITMIŞTIR”
Hizmetler dalının ise 1 milyon 525 bin olan kaybının 1 milyon 303 bin ile fakat yüzde 85’ini yerine koyabildiğini belirten Bürümcekçi, şunları kaydetti:
“Bilindiği üzere, Türkiye iktisadı büyümenin kuvvetli periyotlarında aylık ortalama 100 bin kişilik istihdam (mevsim ve takvim tesirinden arındırılmış) yaratırken, aktivitedeki yavaşlama periyotlarında ise bu 20-30 bin civarına gerilemekte, resesyonlarda ise yavaşça negatife dönmektedir. Kovid-19’un birinci dalgası sırasında nisanda bu kıymet 200 bin ortalama azalışa kadar yükselmişti. Haziran prestijiyle son 12 aylık ortalaması ise 167 bin artış olan istihdamla bir arada istihdam piyasasının hizmetler hariç Kovid-19 salgının tesirlerini geride bıraktığını yansıtmıştır.”
Haluk Bürümcekçi, geniş tarifli işsizlik oranlarında da bariz güzelleşmeler gözlendiğini belirterek, TÜİK’in bu yıldan itibaren geniş tarifli işsizlik oranlarını da hesaplamaya ve yayımlamaya başladığını anımsattı.
Buna nazaran, vakte bağlı eksik istihdam, potansiyel iş gücü ve işsizlerden oluşan atıl iş gücü oranının haziranda bundan evvelki aya bakılırsa 4,7 puan azalarak yüzde 22,4 olduğunu söz eden Bürümcekçi, şu değerlendirmelerde bulundu:
“Zamana bağlı eksik istihdam ve işsizlerin bütünleşik oranı da yüzde 14,6’ya ve potansiyel iş gücü ve işsizlerin bütünleşik oranı yüzde 18,8’e geriledi. Kelam konusu göstergeler içinde, ABD’de geniş tarifli oran olarak takip edilen U6 göstergesine (işsizler yanında iş bulma ümidini kaybeden işsizleri, iş aramayan lakin çalışmaya hazır olan işsizleri, mevsimlik ve vakte bağlı eksik çalışanları kapsayan alternatif işsizlik tanımı) en benzeri olan Atıl İş gücü Oranı’nın öne çıktığı söylenebilir. Kelam konusu gösterge oran olarak Mayıs 2020’de yüzde 29,4 ile açık orta tarihi tepesini görürken, yüksek ulusal gelir büyümesi ve kısıtlamaların kaldırılması ile son durumda yüzde 22,4 ile Şubat 2020’den beri en düşük düzeyine inmiştir.
Haziran ayında, işsiz sayısı 3,4 milyon görünürken, eksik istihdamda olanların 1,27 milyon, potansiyel iş gücünde olanların 3,22 milyon olduğunu hesaplıyoruz. Bunların toplamı olan atıl iş gücündeki kişi sayısı da 7,9 milyon olarak hesaplanıyor.”
Kovid-19 salgını niçiniyle uygulamada olan istihdam takviyelerinin kaldırılmasının muhtemel tesirlerinin gelecek aydan itibaren gözleneceğini aktaran Bürümcekçi, “Son data, istihdamda artış eğiliminin sanayi ve hizmetler istihdamında gözlenen besbelli artış ile güçlendiğine işaret ederken, iş gücüne iştirak oranında da düşüşün devam etmesi bu gelişimin işsizlik oranına daha besbelli yansımasını getirmiştir.” tabirlerini kullandı.
“HAZİRANDAKİ TOPARLANMA BEKLENTİLERDEN ÂLÂ GERÇEKLEŞTİ”
Tera Yatırım Başekonomisti Enver Erkan da, manşet bazda düzeltilmiş işsizlik oranındaki gelişmelerin pek âlâ göründüğünü, sektörel bazda bakıldığında da inşaat dışında şimdi bütün bölümlerde kuvvetli artış gözlendiğini bildirdi.
Haziran’daki istihdam artışının hem 2021’in birinci çeyreğindeki kuvvetli büyüme imajını, tıpkı vakitte mayıstaki kapanmaların akabinde gelen geri dönüş tesirini yansıttığını vurgulayan Erkan, “aynı vakitte, haziranda istihdam artışı ile işgücüne iştirak oranında düşüş birebir anda gerçekleşmiş görünüyor. İstihdam artışı, haziranda kapanma ardından faaliyet artışı ile açıklanabilir bir durum. Fakat büyüklük açısından oluşan bu tesir, haziranda sona eren fesih yasağının kalkmasından daha sonra temmuzda istihdam artışı tesirini sınırlayabilir.”
Erkan, işsizliğin geniş tarifli göstergelerinde de, belli oranda düzgünleşme olduğunu kaydederek, “Özellikle Kovid-19 salgını devrinde ehemmiyeti daha da artan ve fiilen iş başında olmayanları da kapsayan geniş tarifli işsizlikteki gelişmeler iktisatta toparlanmanın bir yansıması formunda okunabilir.” dedi.
Fakat, fesih yasağının kalkması ve işsizlik teşviklerinin kullanılmamasından kaynaklı iş gücünde oluşacak hareketlenmeleri de hesaba katmak gerektiğine dikkati çeken Erkan, “Mayıs ve haziran içindeki dalgalanmayı da kapanma ve açılma tesirine bağlamak yanlış olmaz, haziran toparlanması ve geri dönüşü beklenen doğrultuda olmakla birlikte, beklentiden daha süratli gerçekleşti.” değerlendirmelerinde bulundu.
KAYNAK: AA