Piyasalar için kritik tarih yaklaşıyor! Sonbahara dikkat Piyasalardaki gelişmeleri ve beklentileri kaleme alan HaberTürk müellifi Abdurrahman Yıldırım, Türkiye’ye dört haftadır gerisi gerisine nette olumlu sermaye girişi gerçekleştiğini ve TL’nin güçlendiğine dikkat çekti. Piyasalardaki bu havanın Ağustos’ta da devam etmesini beklediklerini söyleyen Yıldırım, bilhassa sonbahara dikkat çekti.
İşte Yıldırım’ın o yazısı;
DOLAR VE FAİZDE SÜRAT KESME
-Yaz aylarında finansal piyasalar açısından aşağı üst beklendiği üzere geçiyor. Global çapta borsalar zorlanarak da olsa yükselişlerine devam ediyor. Haziran toplantısında piyasaları aykırı köşeye yatıran Fed temmuz ayında yumuşadı ve piyasaları sakinleştirdi.
-Tahvil alımı azaltımını muhtemelen yılbaşı civarına attı.
Buna paralel dolardaki pahalanma durdu ve kısmen de geri geldi. Dünyanın temel faizi olarak kabul edilen ABD 10 yıllıklarında mayıs ve haziran ayındaki gevşeme temmuzda ivmelenerek sürdü.
-ABD 10 yıllıkların faizi 31 Mart 2021’de yüzde 1.776’dan 20 Temmuz’da yüzde 1.128’i gördü. Temmuzu ise yüzde 1.226’dan kapattı.
-ABD dolarındaki gevşeme ve faizinde gerileme global piyasaları rahatlattı. Risk alma iştahı kısmen geri geldi. Yılın ikinci yarısında sermaye hareketleri biraz canlandı. Türkiye’ye de dört haftadır arkası arkasına nette müspet sermaye girişi gerçekleşti.
AKSİNE HAREKET STİLİ
-Bunun bir kararınu döviz kurları üzerinde görüyoruz. Kurlardaki artış yerini düşüşe bırakırken, TL pahalanıyor. Bu hareketiyle de gelişmekte olan piyasa kurlarından müspet istikamette ayrışıyor. Lakin daha evvelki devirde de başka paralardan negatif ayrıştığını belirtmek gerekiyor.
-Gelişen kurların dolar karşısındaki kıymetini ölçen MSCI endeksi piyasaların taban yaptığı 23 Mart 2020’de 1547.33 iken 11 Haziran 2021’de 1758.95’e yükseldi. Gelişen ülke paraları risk alma iştahının yüksek olduğu bu zamanda dolara karşı yüzde 13.6 kıymetlendi.
-Dolar, Türk Lirası karşısında 23 Mart 2020’de 6.5403’ten 25 Haziran 2021’de 8.8061’e kadar yükseldi. Türk Lirası 0.1511 sentten 0.1135 sente düştü ve 15 aylık vakitte yüzde 24.9 kıymet kaybetti.
-25 Haziran daha sonrası pahalanma sürecine giren Türk Lirası 0.1183 sente yükseldi. Bir ayı aşkın vakitte yüzde 4.2 artış kaydetti.
-Gelişmekte olan ülke kurlarının 11 Haziran daha sonrası dolar karşısındaki performansı ise yüzde 1.6 kayıp istikametinde. TL tam olarak gelişmekte olan ülke paralarının bilakis bir hareket eğiliminde.
PAHALANDIRAN ETKENLER
-Normalde doların gelişmiş ülke kurlarına bakılırsa evvel kıymetlendiği, son 10 günde ise kıymet yitirmeye başladığı bir devirdeyiz. Dolar Endeksi 9 Haziran’dan 21 Temmuz’a kadar olan periyotta yüzde 3.7 yükseldi. 93.195’e çıkan Dolar Endeksi temmuzu 92.188’den tamamladı. 10 günlük kaybı ise yüzde 1’e vardı. Son devirde TL’nin kıymet kazanmasında doların yükseliş ivmesini kaybetmesi ve kısmen kıymet yitirmesi tesirli olan faktörlerden biri
-Türk Lirası’nın yılın ikinci yarısında kıymetlenmesine yol açan gelişmelerden bir oburu de, esasen çok paha kaybetmiş olması. Nitekim haziran enflasyonu ile hesaplanan Gerçek Efektif Döviz Kuru 60 kıymetinin altına inerek tarihinin en düşük düzeyine geriledi.
-TL’nin bedel artışına yol açan somut niçinlerden biri de döviz rezervlerinde artış periyoduna girilmesiydi. Çin ile yapılan 3.6 milyar dolarlık yeni swap mutabakatı brüt döviz rezervinin 25 Haziran’daki 100.1 milyar dolardan 19 Temmuz’da 104.4 milyar dolara çıkmasında tesirli oldu. Kimi ülkelerle swap görüşmeleri sürüyor.
-Ayrıca bu ay sonunda IMF kendi rezervlerinden üye ülkelere dağıtım yapılacak. Türkiye’nin hissesine 6.4 milyar dolar kadar bir rezerv düşüyor. Bu da döviz rezervlerini artırıcı tesirde bulunacak.
TURİZM VE CARİ AÇIK TESİRİ
-Temmuz ayından başlayarak turizm kesiminin hareketlenmesi döviz gelirlerini artırıcı tesir yapıyor. İthalat yüksek seyrediyor lakin ihracat artışı ithalatında önünde gidiyor. Merkez Bankası yılın ikinci yarısındaki gerçekleşmelerde cari açık beklemiyor. Gerçekleşmeler TCMB’nin beklediği kadar olmasa da, yılın tamamında açığın düşeceği anlaşılıyor.
-Son olarak geçen hafta TL mevduatlarında stopaj indirimlerinin iki ay da uzatılmasına ve eylül sonuna kadar uygulanmasına karar verilmesi de, TL’yi destekleyici tesir yaptı.
DÖNÜŞÜM MEVSİMİ SONBAHAR
-Temmuzda başlayan bu eğilimin olağanüstü bir durum meydana gelmezse ağustos ayında da devam edebileceğini kestirim ediyoruz.
-Tatil dönüşü ve sonbaharda ise durum değişebilir. bir daha işbaşı yapılmasından ve gelecek yıla yönelik beklentilerin oluşmaya başlamasından ötürü hemen her yıl sonbahar bir dönüşüm mevsimi üzeredir. Hem siyasette hem iktisatta tıpkı vakitte finansal piyasalarda.
-Bu açıdan ağustos rahat geçirilebilecek son ay olabilir.
İşte Yıldırım’ın o yazısı;
DOLAR VE FAİZDE SÜRAT KESME
-Yaz aylarında finansal piyasalar açısından aşağı üst beklendiği üzere geçiyor. Global çapta borsalar zorlanarak da olsa yükselişlerine devam ediyor. Haziran toplantısında piyasaları aykırı köşeye yatıran Fed temmuz ayında yumuşadı ve piyasaları sakinleştirdi.
-Tahvil alımı azaltımını muhtemelen yılbaşı civarına attı.
Buna paralel dolardaki pahalanma durdu ve kısmen de geri geldi. Dünyanın temel faizi olarak kabul edilen ABD 10 yıllıklarında mayıs ve haziran ayındaki gevşeme temmuzda ivmelenerek sürdü.
-ABD 10 yıllıkların faizi 31 Mart 2021’de yüzde 1.776’dan 20 Temmuz’da yüzde 1.128’i gördü. Temmuzu ise yüzde 1.226’dan kapattı.
-ABD dolarındaki gevşeme ve faizinde gerileme global piyasaları rahatlattı. Risk alma iştahı kısmen geri geldi. Yılın ikinci yarısında sermaye hareketleri biraz canlandı. Türkiye’ye de dört haftadır arkası arkasına nette müspet sermaye girişi gerçekleşti.
AKSİNE HAREKET STİLİ
-Bunun bir kararınu döviz kurları üzerinde görüyoruz. Kurlardaki artış yerini düşüşe bırakırken, TL pahalanıyor. Bu hareketiyle de gelişmekte olan piyasa kurlarından müspet istikamette ayrışıyor. Lakin daha evvelki devirde de başka paralardan negatif ayrıştığını belirtmek gerekiyor.
-Gelişen kurların dolar karşısındaki kıymetini ölçen MSCI endeksi piyasaların taban yaptığı 23 Mart 2020’de 1547.33 iken 11 Haziran 2021’de 1758.95’e yükseldi. Gelişen ülke paraları risk alma iştahının yüksek olduğu bu zamanda dolara karşı yüzde 13.6 kıymetlendi.
-Dolar, Türk Lirası karşısında 23 Mart 2020’de 6.5403’ten 25 Haziran 2021’de 8.8061’e kadar yükseldi. Türk Lirası 0.1511 sentten 0.1135 sente düştü ve 15 aylık vakitte yüzde 24.9 kıymet kaybetti.
-25 Haziran daha sonrası pahalanma sürecine giren Türk Lirası 0.1183 sente yükseldi. Bir ayı aşkın vakitte yüzde 4.2 artış kaydetti.
-Gelişmekte olan ülke kurlarının 11 Haziran daha sonrası dolar karşısındaki performansı ise yüzde 1.6 kayıp istikametinde. TL tam olarak gelişmekte olan ülke paralarının bilakis bir hareket eğiliminde.
PAHALANDIRAN ETKENLER
-Normalde doların gelişmiş ülke kurlarına bakılırsa evvel kıymetlendiği, son 10 günde ise kıymet yitirmeye başladığı bir devirdeyiz. Dolar Endeksi 9 Haziran’dan 21 Temmuz’a kadar olan periyotta yüzde 3.7 yükseldi. 93.195’e çıkan Dolar Endeksi temmuzu 92.188’den tamamladı. 10 günlük kaybı ise yüzde 1’e vardı. Son devirde TL’nin kıymet kazanmasında doların yükseliş ivmesini kaybetmesi ve kısmen kıymet yitirmesi tesirli olan faktörlerden biri
-Türk Lirası’nın yılın ikinci yarısında kıymetlenmesine yol açan gelişmelerden bir oburu de, esasen çok paha kaybetmiş olması. Nitekim haziran enflasyonu ile hesaplanan Gerçek Efektif Döviz Kuru 60 kıymetinin altına inerek tarihinin en düşük düzeyine geriledi.
-TL’nin bedel artışına yol açan somut niçinlerden biri de döviz rezervlerinde artış periyoduna girilmesiydi. Çin ile yapılan 3.6 milyar dolarlık yeni swap mutabakatı brüt döviz rezervinin 25 Haziran’daki 100.1 milyar dolardan 19 Temmuz’da 104.4 milyar dolara çıkmasında tesirli oldu. Kimi ülkelerle swap görüşmeleri sürüyor.
-Ayrıca bu ay sonunda IMF kendi rezervlerinden üye ülkelere dağıtım yapılacak. Türkiye’nin hissesine 6.4 milyar dolar kadar bir rezerv düşüyor. Bu da döviz rezervlerini artırıcı tesirde bulunacak.
TURİZM VE CARİ AÇIK TESİRİ
-Temmuz ayından başlayarak turizm kesiminin hareketlenmesi döviz gelirlerini artırıcı tesir yapıyor. İthalat yüksek seyrediyor lakin ihracat artışı ithalatında önünde gidiyor. Merkez Bankası yılın ikinci yarısındaki gerçekleşmelerde cari açık beklemiyor. Gerçekleşmeler TCMB’nin beklediği kadar olmasa da, yılın tamamında açığın düşeceği anlaşılıyor.
-Son olarak geçen hafta TL mevduatlarında stopaj indirimlerinin iki ay da uzatılmasına ve eylül sonuna kadar uygulanmasına karar verilmesi de, TL’yi destekleyici tesir yaptı.
DÖNÜŞÜM MEVSİMİ SONBAHAR
-Temmuzda başlayan bu eğilimin olağanüstü bir durum meydana gelmezse ağustos ayında da devam edebileceğini kestirim ediyoruz.
-Tatil dönüşü ve sonbaharda ise durum değişebilir. bir daha işbaşı yapılmasından ve gelecek yıla yönelik beklentilerin oluşmaya başlamasından ötürü hemen her yıl sonbahar bir dönüşüm mevsimi üzeredir. Hem siyasette hem iktisatta tıpkı vakitte finansal piyasalarda.
-Bu açıdan ağustos rahat geçirilebilecek son ay olabilir.