Müteahhitlerden KDV indirimi talebi Tedarik zinciri kaynaklı sıkıntılara döviz kurundaki yükselişler eklenince inşaat materyallerinde fiyatlar son 6 ayda yüzde 150 oranında arttı. Artışlar hem kamuyla çalışan müteahhitler birebir vakitte özel dalda konut geliştiren şirketleri sert biçimde etkiledi. Leyla İlhan’ın Dünya’daki haberine bakılırsa inşaat bölümünün önde gelen üst örgütleri özel bölüm firmalarının alınabilir düzeyde konut üretebilmesi için materyalde KDV’nin yüzde 8’e indirilmesi, 150 metrekare altı konutlarda da tapu harcının kaldırılmasını talep etti. Kamuyla çalışan 30 bin müteahhitin hayli güç durumda olduğu ötürüsıyla acil olarak 8 ila 10 milyar lira içinde fiyat farkı ödemesi yapılması gerektiğine dikkat çekildi. Bu dayanaklar gelmediği takdirde İstanbul’da bir konutun satış fiyatının 3 milyon liraya çıkacağı tabir edilirken, kamuda acil olarak ödeme yapılmaması halinde devletin duran inşaatları bir daha başlatmak ismine uğrayacağı zararın 40 milyarı aşabileceğine vurgu yapıldı.
KONUT ÜRETİMİNDEKİ KÜLFET 2022’DE ARTACAK
Son 6 ayda materyal fiyatlarında yüzde 150 son 1.5 yılda ise yüzde 250 oranında artış yaşadığını tabir eden İnşaat Müteahhitleri Konfederasyonu (İMKON) Lideri Tahir Tellioğlu, artışın kamu ve özel dal firmalarını zorladığını söylemiş oldu. Yapı müteahhitleri sınıfl andırılması ile bölümdeki firmaların yüzde 70’nin elendiğini kaydederek, “Biz bu oranın yüzde 20 ile 30 içinde olmasını bekliyorduk. ötürüsıyla biroldukca firmanın bu türlü elenmesi de bir sorun oluşturdu. Bunun üzerine inşaat materyal fiyatları da gelince konut üretiminde ve vatandaşın gereksinimini karşılayacak fiyata konut üretiminde bir daralma yaşandı. Bu durum kiralara yansıdı. ötürüsıyla bu sorunun 2022’de daha da artacağını iddia ediyorum” değerlendirmesinde bulundu.
METREKARE FİYATLARI 30 BİN TL OLUR
Piyasada yaşanan istikrarsızlıktan dolayı epey fazla yeni konut inşaatının olmayacağını, öbür taraftan biriken bir talebin oluştuğunu aktaran Tahir Tellioğlu, “Halihazırda İstanbul’da yeni satışa çıkan konutlarda 16 bin TL’den başlayan fiyatlar, bir yılda 25 bin-30 bin TL’yi bulur. ötürüsıyla nitelikli bir konutun fiyatı mayıs üzere 3 milyon lirayı bulur. Buna karşın her yerde mesken bulmakta kolay olmayacak ” açıklamasını yaptı. Tellioğlu tahlil olarak özel kesim için üç teklif sundu: “ilk vakit içinderda yapı müteahhitleri sınıflandırılmasında düzenleme yapılması gerekiyor. Teminat mektubu, referans mektubu var ise ve işle ilgili hiç bir düşüncesi yoksa yalnızca üç yıllık devirde piyasa şartlarından dolayı fazlaca fazla iş yapmadığı için bilançosunda sorun yaşayan ancak bankada parası olan tecrübeli firmaların önünün açılması gerekir. İkincisi, TOKİ, Emlak Konut ve belediyeler arsa geliştirmeli. Alt yapı hizmetini getirmeli. Kat karşılığı da yüzde 30’lara düşürülmeli. Üçüncü olarak inşaat materyallerinde KDV yüzde 8’e düşürülür. Ayrıyeten konutta da KDV oranı da yüzde 8’e düşürülür. KDV dengelemesi ile en azından maliyette toplam yüzde 16’lık bir indirim olur. Ayrıyeten 150 metrekareyi geçmeyen konutlarda bir daireye mahsus tapu harcı da sıfırlanabilir ve bu cins alımlarda uygun oranlı konut kredi dayanağı verilerek orta ve alt kısmı devlet sübvanse edebilir.”
KAMUDA KÂR GİTTİ, ZİYAN KALDI
Kamu müteahhitlerinin ortalama yüzde 25 kar oranıyla iş aldığını aktaran Tellioğlu, “Ancak materyal fiyatları kısa müddette yüzde 150 oranında arttı. ötürüsıyla kar ziyana girdi. Burada bir kısım mukavelelerde fiyat farkı var. Lakin olanlarda ise resmi enfl asyon oranı baz alınıyor. Bu da kabul edilebilir bir şey değil. Şu an ortalık yangın yeri. ötürüsıyla 10 tane büyük müteahhidin karını biraz azaltarak, halihazırda güç durumda olan 30 bin müteahhite 8 ila 10 milyar liralık bir fiyat farkı verilirse, bu müteahhitleri rahatlatır” diye konuştu. Tellioğlu, 2018’de bundan daha yavaşça bir durum yaşandığını o periyot kamuyla çalışan müteahhitler için tasfiye ve periyot hakkı getirildiğini lakin maliyenin müsaadesine tabi tutulduğu için bunun pek işe yaramadığını söylemiş oldu. Makul olan gerçek enfl asyona bakılırsa bir fiyat farkı verilmesi gerektiğini aktaran Tahir Tellioğlu, “Bu enfl asyona göre fiyat farkı kurtarmıyorsa evre etme imkânı sunulmalı. Şayet bölümde kurtarmıyorsa tasfiye hakkı sunulmalı. Bu da Maliye Bakanlığı yerine bağlı bulunduğu kurum müsaadesiyle yapılmalı” dedi. Tellioğlu, bu takviyeler gelmediği takdirde kamu müteahhitlerinin kıymetli bir kısmının batacağını, kamunun uğrayacağın zararın artarak en az 30-40 milyarı bulacağını kaydederek, “2018’de bugün ki kadar derin bir kriz olmamasına karşın 3 milyarlık fiyat farkı verilmedi. Biroldukca müteahhit battı ve devletin uğradığı ziyan 8 milyarı geçti. Ayrıyeten bu biçimde külfete düşen müteahhit sayısı üçte bir iken artık bu oran yarısına kadar çıktı” değerlendirmesini yaptı.
FİYAT FARKI İÇİN ANKARA’YA GİDİLECEK
Konut imal bölümünde konut meblağlarını artırılması konut üreticileri için bir fırsat sunsa da bu seferde konutları satamama durumu oluşturduğunu kaydeden Türkiye Müteahhitler Birliği (TMB) Lideri Erdal Eren, “Ancak kamu dalında TOK; DSİ, Karayolları üzere kurumlarla çalışan müteahhitlerde en âlâ biçimde olanlarda bile TÜİK genel endeksine nazaran fiyat farkı ödeniyor. Genel endeks geçen yıldan bu yana yüzde 34 oranında artış sergilerken, demir çimento, PVC üzere eserlerde yüzde 120 artış var. Ayrıyeten son devirde akaryakıt ve kurda yaşanan hareketliliğinde yeni artışlar getireceği kesin” dedi. Haziran ayından bu yana Cumhurbaşkanı haricinde kamunun ilgili bütün kurumlarıyla konuştuklarını, hepsinin bir fiyat farkı kararnamesine muhtaçlık olduğunu kabul ettiğini anlatan Eren, “Çıkmaması halinde kamu yatırımlarında aksama olacağını söylüyorlar. Şu anda kamuyla çalışan binlerce sayıdaki meslektaşımızın durumu fazlaca zorda. Geçen hafta Ankara’ya 100 müteahhidi temsilen bir heyet Odalar Birliği’ne gelip bizimle görüştü. 100 firma batma tehlikesiyle karşı karşıya olduklarını dilekçeyi firma kaşeleriyle sundular. Diyarbakır Ticaret Odası aradı. Güneydoğu’da kamuyla iş yapan müteahhitlerin durumunun epeyce makus olduğunu söylemiş oldu. Fiyat farkı kararnamesiyle ilgili bir bilgi olup olmadığını soruyorlar” dedi. Fiyat farkının ivedilikle verilmesi gerektiğine dikkat çeken Eren, “Nakit badiresi yaşanıyor. Bölüme 2020 ödemeleri Eylül 2021’de yapıldı. Firmalar da işlerini tamamlamak için bankalardan kredi kullandılar. Şu anda hak ediş ve fiyat farkı verilmezse firmalar kendileri batacakları üzere tedarikçilerini de batırma riski oluşturuyorlar. ötürüsıyla bu ödemelerin bu yıl bitmeden verilmesi önemli” diye konuştu.
MÜTEAHHİTLER MESLEK ODASI İSTİYOR
Fiyat farkı konusunda aralık ayı ortasında Türkiye genelini kapsayan bir çalıştay yapacaklarını duyuran İMKON Lideri Tahir Tellioğlu, lokomotif bölüm pozisyonunda bulunmasına karşın Ankara ve İstanbul üzere ticaret ve sanayi odalarında temsil güçlerinin zayıf olduğunu aktararak, “ötürüsıyla se ktörün bağımsız bir odaya muhtaçlığımız var. Bu oda kurulursa profesyonel bir teknik yapısı olur ve hükümeti ona göre daha sağlıklı bilgi verir ve daha sağlıklı bir müddetç işler. İşlerin sorun haline gelmeden çözülmesi için müteahhitlerin meslek odası koşul oldu” açıklamasını yaptı.
KONUT ÜRETİMİNDEKİ KÜLFET 2022’DE ARTACAK
Son 6 ayda materyal fiyatlarında yüzde 150 son 1.5 yılda ise yüzde 250 oranında artış yaşadığını tabir eden İnşaat Müteahhitleri Konfederasyonu (İMKON) Lideri Tahir Tellioğlu, artışın kamu ve özel dal firmalarını zorladığını söylemiş oldu. Yapı müteahhitleri sınıfl andırılması ile bölümdeki firmaların yüzde 70’nin elendiğini kaydederek, “Biz bu oranın yüzde 20 ile 30 içinde olmasını bekliyorduk. ötürüsıyla biroldukca firmanın bu türlü elenmesi de bir sorun oluşturdu. Bunun üzerine inşaat materyal fiyatları da gelince konut üretiminde ve vatandaşın gereksinimini karşılayacak fiyata konut üretiminde bir daralma yaşandı. Bu durum kiralara yansıdı. ötürüsıyla bu sorunun 2022’de daha da artacağını iddia ediyorum” değerlendirmesinde bulundu.
METREKARE FİYATLARI 30 BİN TL OLUR
Piyasada yaşanan istikrarsızlıktan dolayı epey fazla yeni konut inşaatının olmayacağını, öbür taraftan biriken bir talebin oluştuğunu aktaran Tahir Tellioğlu, “Halihazırda İstanbul’da yeni satışa çıkan konutlarda 16 bin TL’den başlayan fiyatlar, bir yılda 25 bin-30 bin TL’yi bulur. ötürüsıyla nitelikli bir konutun fiyatı mayıs üzere 3 milyon lirayı bulur. Buna karşın her yerde mesken bulmakta kolay olmayacak ” açıklamasını yaptı. Tellioğlu tahlil olarak özel kesim için üç teklif sundu: “ilk vakit içinderda yapı müteahhitleri sınıflandırılmasında düzenleme yapılması gerekiyor. Teminat mektubu, referans mektubu var ise ve işle ilgili hiç bir düşüncesi yoksa yalnızca üç yıllık devirde piyasa şartlarından dolayı fazlaca fazla iş yapmadığı için bilançosunda sorun yaşayan ancak bankada parası olan tecrübeli firmaların önünün açılması gerekir. İkincisi, TOKİ, Emlak Konut ve belediyeler arsa geliştirmeli. Alt yapı hizmetini getirmeli. Kat karşılığı da yüzde 30’lara düşürülmeli. Üçüncü olarak inşaat materyallerinde KDV yüzde 8’e düşürülür. Ayrıyeten konutta da KDV oranı da yüzde 8’e düşürülür. KDV dengelemesi ile en azından maliyette toplam yüzde 16’lık bir indirim olur. Ayrıyeten 150 metrekareyi geçmeyen konutlarda bir daireye mahsus tapu harcı da sıfırlanabilir ve bu cins alımlarda uygun oranlı konut kredi dayanağı verilerek orta ve alt kısmı devlet sübvanse edebilir.”
KAMUDA KÂR GİTTİ, ZİYAN KALDI
Kamu müteahhitlerinin ortalama yüzde 25 kar oranıyla iş aldığını aktaran Tellioğlu, “Ancak materyal fiyatları kısa müddette yüzde 150 oranında arttı. ötürüsıyla kar ziyana girdi. Burada bir kısım mukavelelerde fiyat farkı var. Lakin olanlarda ise resmi enfl asyon oranı baz alınıyor. Bu da kabul edilebilir bir şey değil. Şu an ortalık yangın yeri. ötürüsıyla 10 tane büyük müteahhidin karını biraz azaltarak, halihazırda güç durumda olan 30 bin müteahhite 8 ila 10 milyar liralık bir fiyat farkı verilirse, bu müteahhitleri rahatlatır” diye konuştu. Tellioğlu, 2018’de bundan daha yavaşça bir durum yaşandığını o periyot kamuyla çalışan müteahhitler için tasfiye ve periyot hakkı getirildiğini lakin maliyenin müsaadesine tabi tutulduğu için bunun pek işe yaramadığını söylemiş oldu. Makul olan gerçek enfl asyona bakılırsa bir fiyat farkı verilmesi gerektiğini aktaran Tahir Tellioğlu, “Bu enfl asyona göre fiyat farkı kurtarmıyorsa evre etme imkânı sunulmalı. Şayet bölümde kurtarmıyorsa tasfiye hakkı sunulmalı. Bu da Maliye Bakanlığı yerine bağlı bulunduğu kurum müsaadesiyle yapılmalı” dedi. Tellioğlu, bu takviyeler gelmediği takdirde kamu müteahhitlerinin kıymetli bir kısmının batacağını, kamunun uğrayacağın zararın artarak en az 30-40 milyarı bulacağını kaydederek, “2018’de bugün ki kadar derin bir kriz olmamasına karşın 3 milyarlık fiyat farkı verilmedi. Biroldukca müteahhit battı ve devletin uğradığı ziyan 8 milyarı geçti. Ayrıyeten bu biçimde külfete düşen müteahhit sayısı üçte bir iken artık bu oran yarısına kadar çıktı” değerlendirmesini yaptı.
FİYAT FARKI İÇİN ANKARA’YA GİDİLECEK
Konut imal bölümünde konut meblağlarını artırılması konut üreticileri için bir fırsat sunsa da bu seferde konutları satamama durumu oluşturduğunu kaydeden Türkiye Müteahhitler Birliği (TMB) Lideri Erdal Eren, “Ancak kamu dalında TOK; DSİ, Karayolları üzere kurumlarla çalışan müteahhitlerde en âlâ biçimde olanlarda bile TÜİK genel endeksine nazaran fiyat farkı ödeniyor. Genel endeks geçen yıldan bu yana yüzde 34 oranında artış sergilerken, demir çimento, PVC üzere eserlerde yüzde 120 artış var. Ayrıyeten son devirde akaryakıt ve kurda yaşanan hareketliliğinde yeni artışlar getireceği kesin” dedi. Haziran ayından bu yana Cumhurbaşkanı haricinde kamunun ilgili bütün kurumlarıyla konuştuklarını, hepsinin bir fiyat farkı kararnamesine muhtaçlık olduğunu kabul ettiğini anlatan Eren, “Çıkmaması halinde kamu yatırımlarında aksama olacağını söylüyorlar. Şu anda kamuyla çalışan binlerce sayıdaki meslektaşımızın durumu fazlaca zorda. Geçen hafta Ankara’ya 100 müteahhidi temsilen bir heyet Odalar Birliği’ne gelip bizimle görüştü. 100 firma batma tehlikesiyle karşı karşıya olduklarını dilekçeyi firma kaşeleriyle sundular. Diyarbakır Ticaret Odası aradı. Güneydoğu’da kamuyla iş yapan müteahhitlerin durumunun epeyce makus olduğunu söylemiş oldu. Fiyat farkı kararnamesiyle ilgili bir bilgi olup olmadığını soruyorlar” dedi. Fiyat farkının ivedilikle verilmesi gerektiğine dikkat çeken Eren, “Nakit badiresi yaşanıyor. Bölüme 2020 ödemeleri Eylül 2021’de yapıldı. Firmalar da işlerini tamamlamak için bankalardan kredi kullandılar. Şu anda hak ediş ve fiyat farkı verilmezse firmalar kendileri batacakları üzere tedarikçilerini de batırma riski oluşturuyorlar. ötürüsıyla bu ödemelerin bu yıl bitmeden verilmesi önemli” diye konuştu.
MÜTEAHHİTLER MESLEK ODASI İSTİYOR
Fiyat farkı konusunda aralık ayı ortasında Türkiye genelini kapsayan bir çalıştay yapacaklarını duyuran İMKON Lideri Tahir Tellioğlu, lokomotif bölüm pozisyonunda bulunmasına karşın Ankara ve İstanbul üzere ticaret ve sanayi odalarında temsil güçlerinin zayıf olduğunu aktararak, “ötürüsıyla se ktörün bağımsız bir odaya muhtaçlığımız var. Bu oda kurulursa profesyonel bir teknik yapısı olur ve hükümeti ona göre daha sağlıklı bilgi verir ve daha sağlıklı bir müddetç işler. İşlerin sorun haline gelmeden çözülmesi için müteahhitlerin meslek odası koşul oldu” açıklamasını yaptı.