Milyonlarca çalışanı ilgilendiren oyun! Emeklilik maaşı ve tazminatı etkiliyor Çalışanın fiyatını Vergi Dairesi ve Toplumsal Güvenlik Kurumu’na düşük bildiren patronlar mercek altına alındı. SGK bildirgesi kayıtlarının sorgulanmasıyla yapılan incelemelerde birtakım işletmelerin düşük bordro düzenlediği, minimum fiyatı vermemek için adapsız uygulamalara gittiği belirlendi. Fazla mesai alacaklarını taban fiyatın içine katan, minimum fiyattaki artış meblağını elden alanlara para cezasının yanı sıra 5 yıla kadar mahpus cezası istemiyle dava açılıyor. Bordrosu adapsız biçimde düşük gösterilen emekçi de haklı fesih hakkını kullanarak tazminat talep edebilir.
PRİM KAÇIRILIYOR
Toplumsal Güvenlik Kurumu, bordro üzerinden prim kaçırılmasını kayıt dışılığın bir alt başlığı olarak tanımlıyor. Bir ay çalışan bir personelin bordroda 15 gün çalışmış gösterilmesi, fiyatın düşük gösterilerek prim kaçırılması üzere kayıt dışı uygulamalara göz açtırılmıyor. Emekli aylıkları prime temel hasılatlar üzerinden hesaplanıyor.
Birtakım çalışanların maaşları yüksek de olsa düşük prim ödemek için bordrolar düşük gösteriliyor. Emekli aylığının düşük olmaması için alınan maaşla bordronun tıpkı olması büyük kıymet taşıyor. Prim gün sayısı kâfi olmayanların doğum, askerlik borçlanmasında yüksek prim ödemesi de emekli aylığını artırıyor. Birden çok yerde çalışmada çıkar toplamı temel alınıyor. Patronun bordroda fiyatı düşük gösterip ortadaki farkı elden ödemesi durumunda çalışan düşük emekli aylığı almak zorunda kalıyor.
HAKLI FESİH niçinİ
Geçtiğimiz günlerde Yargıtay bu bahiste değerli bir karara imza attı. Gelirin bordroda düşük gösterilmesinin çalışan için haklı fesih niçini oluşturacağına karar verdi. Haklı fesih yapan personel kıdem tazminatını alarak ayrılabilir. Yargıtay bir diğer sonucunda da gerçek fiyat üzerinden yatırılmayan, eksik ödenen SGK primleri niçiniyle açılan davalarda imzalı fiyat bordrosunun emekçiyi bağlayacağını belirtiyor.
Yargıtay, imzalı fiyat bordrolarında fazla çalışma saatlerinin gösterildiği, karşılığının hesaplandığı devirlerin daha sonradan dava yoluyla istenebilmesi için bordroda yazılı olandan daha fazla çalışıldığının yazılı olarak kanıtlanmasını istiyor.
5 YILA KADAR MAHPUS CEZASI
Edinilen son dakika bilgisine bakılırsa Fiyat bordrosu hukuken emekçinin çalışması karşılığı ödenmesi gereken fiyat ve buna bağlı hakların yer aldığı evraktır. Kimi patronlar bordroda çalışanın gerçek fiyatını göstermiyor. Fiyatın yalnızca taban fiyat kısmını bordroda göstererek üstünü emekçiye elden veriyor. Bordroda fiyatın düşük gösterilmesi hem de vergi kaçırılması manasına geliyor. Bilhassa şikâyet, ihbar yoluyla SGK bildirgesi kayıtlarında yapılan sorgulamalarda birtakım işletmelerin yöntemsiz uygulamalara yöneldiği belirlendi.
ÜÇ TEMEL BAŞLIKTA SUNULUR
Prime temel çıkar olarak bedellendirilen ödemeler fiyat, prim ve ikramiye olarak üç temel başlık altında sunulur. Prime temel çıkar olarak fiyatlar başlığı altında patronun çalışmasının karşılığı olarak çalışana yaptığı aylık fiyat, yıllık müsaade fiyatı, bayram fiyatı, ek nazaranv fiyatı üzere ödemeler yer alır. Primler, prime temel kar olarak prim, patronun çalışanların muvaffakiyetlerini artırması için yaptığı ek ödemeleri söz ediyor. Çalışana verilen bedeli göstermek ve motivasyonu artırmak için bayram, yılbaşı üzere özel günlerde verilen ikramiyeler de prime temel kar olarak bedellendiriliyor.
EMEKLİ MAAŞINI VE TAZMİNATI ETKİLİYOR
Brüt çıkar olarak tanımlanan prime temel yarar, çalışanın aylık fiyatı, primi, ikramiyesi ve bu nitelikteki ödemelerinden oluşur. Çalışanların prime temel yararı emekli maaşlarının, kıdem tazminatlarının ve iş goremezlik ödeneklerinin hesaplanmasında temel alınır.
Çalışanın aylık fiyatına ek olarak ikramiye, prim, fazla mesai, yol parası üzere belli ödemeler prime temel çıkar olarak kıymetlendirilir. Birebir yardımlar, evlenme yardımı, kıdem ve kasa tazminatı üzere ödemeler ise prime temel kara dâhil değil.
KAYNAK: SABAH/HAZAL ATEŞ
PRİM KAÇIRILIYOR
Toplumsal Güvenlik Kurumu, bordro üzerinden prim kaçırılmasını kayıt dışılığın bir alt başlığı olarak tanımlıyor. Bir ay çalışan bir personelin bordroda 15 gün çalışmış gösterilmesi, fiyatın düşük gösterilerek prim kaçırılması üzere kayıt dışı uygulamalara göz açtırılmıyor. Emekli aylıkları prime temel hasılatlar üzerinden hesaplanıyor.
Birtakım çalışanların maaşları yüksek de olsa düşük prim ödemek için bordrolar düşük gösteriliyor. Emekli aylığının düşük olmaması için alınan maaşla bordronun tıpkı olması büyük kıymet taşıyor. Prim gün sayısı kâfi olmayanların doğum, askerlik borçlanmasında yüksek prim ödemesi de emekli aylığını artırıyor. Birden çok yerde çalışmada çıkar toplamı temel alınıyor. Patronun bordroda fiyatı düşük gösterip ortadaki farkı elden ödemesi durumunda çalışan düşük emekli aylığı almak zorunda kalıyor.
HAKLI FESİH niçinİ
Geçtiğimiz günlerde Yargıtay bu bahiste değerli bir karara imza attı. Gelirin bordroda düşük gösterilmesinin çalışan için haklı fesih niçini oluşturacağına karar verdi. Haklı fesih yapan personel kıdem tazminatını alarak ayrılabilir. Yargıtay bir diğer sonucunda da gerçek fiyat üzerinden yatırılmayan, eksik ödenen SGK primleri niçiniyle açılan davalarda imzalı fiyat bordrosunun emekçiyi bağlayacağını belirtiyor.
Yargıtay, imzalı fiyat bordrolarında fazla çalışma saatlerinin gösterildiği, karşılığının hesaplandığı devirlerin daha sonradan dava yoluyla istenebilmesi için bordroda yazılı olandan daha fazla çalışıldığının yazılı olarak kanıtlanmasını istiyor.
5 YILA KADAR MAHPUS CEZASI
Edinilen son dakika bilgisine bakılırsa Fiyat bordrosu hukuken emekçinin çalışması karşılığı ödenmesi gereken fiyat ve buna bağlı hakların yer aldığı evraktır. Kimi patronlar bordroda çalışanın gerçek fiyatını göstermiyor. Fiyatın yalnızca taban fiyat kısmını bordroda göstererek üstünü emekçiye elden veriyor. Bordroda fiyatın düşük gösterilmesi hem de vergi kaçırılması manasına geliyor. Bilhassa şikâyet, ihbar yoluyla SGK bildirgesi kayıtlarında yapılan sorgulamalarda birtakım işletmelerin yöntemsiz uygulamalara yöneldiği belirlendi.
ÜÇ TEMEL BAŞLIKTA SUNULUR
Prime temel çıkar olarak bedellendirilen ödemeler fiyat, prim ve ikramiye olarak üç temel başlık altında sunulur. Prime temel çıkar olarak fiyatlar başlığı altında patronun çalışmasının karşılığı olarak çalışana yaptığı aylık fiyat, yıllık müsaade fiyatı, bayram fiyatı, ek nazaranv fiyatı üzere ödemeler yer alır. Primler, prime temel kar olarak prim, patronun çalışanların muvaffakiyetlerini artırması için yaptığı ek ödemeleri söz ediyor. Çalışana verilen bedeli göstermek ve motivasyonu artırmak için bayram, yılbaşı üzere özel günlerde verilen ikramiyeler de prime temel kar olarak bedellendiriliyor.
EMEKLİ MAAŞINI VE TAZMİNATI ETKİLİYOR
Brüt çıkar olarak tanımlanan prime temel yarar, çalışanın aylık fiyatı, primi, ikramiyesi ve bu nitelikteki ödemelerinden oluşur. Çalışanların prime temel yararı emekli maaşlarının, kıdem tazminatlarının ve iş goremezlik ödeneklerinin hesaplanmasında temel alınır.
Çalışanın aylık fiyatına ek olarak ikramiye, prim, fazla mesai, yol parası üzere belli ödemeler prime temel çıkar olarak kıymetlendirilir. Birebir yardımlar, evlenme yardımı, kıdem ve kasa tazminatı üzere ödemeler ise prime temel kara dâhil değil.
KAYNAK: SABAH/HAZAL ATEŞ