Kuruyan Akşehir Gölü’nün ortasında araçla gezilebiliyor Konya’da Akşehir Gölü, bilinçsiz ziraî sulama ve global iklim değişikliği niçiniyle büsbütün kurudu. Konya Teknik Üniversitesi Mühendislik ve Tabiat Bilimleri Fakültesi Jeoloji Mühendisliği Kısım Öğretim Üyesi Prof. Dr. Tahir Nalbantçılar “Şu an bizler Konya Gölü üzerinde konutlarımızı yapıp oturmaktayız. Misal bir fotoğrafı, bugün Akşehir Gölü için de düşünmemiz mümkün olacaktır” dedi.
Konya ve Afyonkarahisar hudutları ortasında yer alan, geçmiş senelerda onlarca balık tipine sahip, etrafındaki köylerdeki insanların geçim kaynağı olan Akşehir Gölü, bilinçsiz ziraî sulama ve global iklim değişikliği niçiniyle büsbütün kurudu. Kuruyan gölde arabayla uçtan uca gezilebilirken, köylülerin kimileri büyükbaş hayvanlarını otlatıyor.
‘Arabayla geçilebilecek durumla karşı karşıyayız’
Prof. Dr. Tahir Nalbantçılar, Akşehir Gölü’nün İç Anadolu ve Türkiye’nin en değerli su kaynaklarından biri olduğunu söylemiş oldu. Lakin daha evvel 5-6 metre su düzeyi bulunan gölün ortasında çatlamış toprak örtüsünün bulunduğunu belirten Nalbantçılar, “Bir vakit içinder burada 5-6 metre su düzeyine sahip Akşehir Gölü’nün orta noktasında bugün yaya olarak dolaşabilecek, otomobille geçilebilecek durumla karşı karşıyayız. Akşehir Gölü, yaklaşık 500 kilometrekarelik alana sahip. Etrafa hem biyosistem açısından, hem ticari manada, tıpkı vakitte ekosistem, iklim, meyvecilik, balıkçılık ve öteki biroldukça hayvan ve bitki cinsine takviye veren su kültesiydi. Bu su kütlesi, maalesef en derin noktasında, çatlamış toprakların üzerinde dolaşır hala gelmiş ve bugün prestijiyle da yüzlerce balıkçı işsiz kalmış ve yalnızca gölün makul noktalarından çıkan otları yiyen hayvanlarla bugün bir fotoğrafla karşı karşıyayız” dedi.
‘Başka bir kaynağı kelam konusu değil’
Akşehir Gölü’nden geçmiş senelerda da bu derece kuruyup yine su düzeyinin yükseldiğini hatırlatan Nalbantçılar, “Ancak ortasında bulunduğumuz iklim değişikliği, global ısınmanın bir izini bugün Akşehir Gölü’nde de tespit etmiş bulunmaktayız. Sonuç prestijiyle bu göl, yüzeysel suların takviyesiyle yağışla beslenmekte ve suyu bu etraftan alabilmekte. Öbür bir kaynağı kelam konusu değil. Bunun yanı sıra bu gölü yalnızca iklimsel değişim etkilememiş. Sulama hedefle yapılan göletlerin, değerli derelerin önüne kurulan setlerin, ziraî faaliyetleri dayanak hedefiyle yapılan bu yapılarının bu göle gelen kılcal damarları da kuruttuğu ortada. Bunun yanında insanoğlunun hırslı yapısından kaynaklı olarak, ziraî faaliyetin gelişen teknolojiyle bir arada artan su muhtaçlığı ve suya bağlı eser artışlarını da gözeterek civardan son derece derin kuyularla su dayanağı alarak bu gölün, bu hale gelmesine tesiri kelam konusu olmuştur” diye konuştu.
‘Bize veda eder durumda’
Nalbantçılar, kelamlarına şöyleki devam etti:
“Çalışma yaptığımız devirlerde gölün etrafındaki tarlalarda derin sondajların yapıldığı, yıllar öncesi yaptığımız çalışmalarda derinliklerin giderek arttığını, o günlerde 20 metreden alınan suların bugün artık 100’lü, 150 metrelere değişik bölgelerde yer altı suyunu çeker hale gelmişiz. ötürüsıyla ortasında bulunduğumuz Akşehir Gölü üzere göl havzaları yer altı sularının da röntgenini ortaya koymaktadır. Zira yer altından takviye alarak bu su kültesi yüzeyde durabiliyor ve direnebiliyor. Yer altından takviye alamadığı takdirde de bu su kültesi kendini git gide yerin altına, yere yanlışsız bir yok oluşa hakikat gitmektedir. Akşehir Gölü geniş alanıyla bir arada buharlaşmayla tetiklemiş durumdadır. Bu yıl için köylülerimizin sözüne bakılırsa, Mayıs ayına kadar 1-2 parmaklık su düzeyinin olduğunu, onun da Haziran ayı başından itibaren bugün bir başına öteki başına istediğinizden noktadan araçla gezilebilir hala geldiğini görmekteyiz. Biz mevcut su kullanım rejimimizi değiştirmediğimiz takdirde, mevcut global iklim değişikliğine bağlı olarak ortaya çıkan yağış sıkıntısını aşamayacağımıza nazaran, bu gölün artık bundan daha sonra git gide bize veda eder durumda olduğunu ve bize el salladığını şimdiden düşünmemiz gerekiyor.”
‘Benzer bir fotoğraf Akşehir Gölü için olacak’
Jeolojik tarihte Konya Gölü’nde olduğu üzere Akşehir Gölü’nün bulunduğu alana da binalar yapılabileceğini söz eden Nalbantçılar “Jeolojik tarihe baktığımızda Konya’nın bulunduğu yerin Konya Gölü olarak söz edildiğini hepimiz hatırlarız. Şu an bizler Konya Gölü üzerinde meskenlerimizi yapıp oturmaktayız. Emsal bir fotoğrafı, bugün Akşehir Gölü ortasında düşünmemiz mümkün olacaktır. Bugün gitti geldi, diyerek kendimizi bir manada tatmin ettiğimiz bu göl için yarın bizim oturduğumuz binanın altında göl varmış ve beşerler balık tutup satarmış diyeceğiz herbiçimde” dedi.
Gölün kurtulması için tedbirler alınması gerektiğini belirten Nalbantçılar “Bu gölün kurtuluşu açısından baktığımızda, birincisi yırtıcı olarak yer altından temin ettiğimiz suyu, bugün prestijiyle sonlandırdığımız takdirde bile tahminen onlarca yıl daha sonra yararını goreceğimiz bir durum ortaya çıkacaktır. Yüzey suların bu kadar önünün tıkandığı ortamdan, onları artık gölü besler hala getirmeliyiz. Global iklimsel değişimlerin bilakis dönerek buraların yağışlı rejime dönmesini temenni etmekten öbür dermanımız yok görünüyor” diye konuştu.
Konya ve Afyonkarahisar hudutları ortasında yer alan, geçmiş senelerda onlarca balık tipine sahip, etrafındaki köylerdeki insanların geçim kaynağı olan Akşehir Gölü, bilinçsiz ziraî sulama ve global iklim değişikliği niçiniyle büsbütün kurudu. Kuruyan gölde arabayla uçtan uca gezilebilirken, köylülerin kimileri büyükbaş hayvanlarını otlatıyor.
‘Arabayla geçilebilecek durumla karşı karşıyayız’
Prof. Dr. Tahir Nalbantçılar, Akşehir Gölü’nün İç Anadolu ve Türkiye’nin en değerli su kaynaklarından biri olduğunu söylemiş oldu. Lakin daha evvel 5-6 metre su düzeyi bulunan gölün ortasında çatlamış toprak örtüsünün bulunduğunu belirten Nalbantçılar, “Bir vakit içinder burada 5-6 metre su düzeyine sahip Akşehir Gölü’nün orta noktasında bugün yaya olarak dolaşabilecek, otomobille geçilebilecek durumla karşı karşıyayız. Akşehir Gölü, yaklaşık 500 kilometrekarelik alana sahip. Etrafa hem biyosistem açısından, hem ticari manada, tıpkı vakitte ekosistem, iklim, meyvecilik, balıkçılık ve öteki biroldukça hayvan ve bitki cinsine takviye veren su kültesiydi. Bu su kütlesi, maalesef en derin noktasında, çatlamış toprakların üzerinde dolaşır hala gelmiş ve bugün prestijiyle da yüzlerce balıkçı işsiz kalmış ve yalnızca gölün makul noktalarından çıkan otları yiyen hayvanlarla bugün bir fotoğrafla karşı karşıyayız” dedi.
‘Başka bir kaynağı kelam konusu değil’
Akşehir Gölü’nden geçmiş senelerda da bu derece kuruyup yine su düzeyinin yükseldiğini hatırlatan Nalbantçılar, “Ancak ortasında bulunduğumuz iklim değişikliği, global ısınmanın bir izini bugün Akşehir Gölü’nde de tespit etmiş bulunmaktayız. Sonuç prestijiyle bu göl, yüzeysel suların takviyesiyle yağışla beslenmekte ve suyu bu etraftan alabilmekte. Öbür bir kaynağı kelam konusu değil. Bunun yanı sıra bu gölü yalnızca iklimsel değişim etkilememiş. Sulama hedefle yapılan göletlerin, değerli derelerin önüne kurulan setlerin, ziraî faaliyetleri dayanak hedefiyle yapılan bu yapılarının bu göle gelen kılcal damarları da kuruttuğu ortada. Bunun yanında insanoğlunun hırslı yapısından kaynaklı olarak, ziraî faaliyetin gelişen teknolojiyle bir arada artan su muhtaçlığı ve suya bağlı eser artışlarını da gözeterek civardan son derece derin kuyularla su dayanağı alarak bu gölün, bu hale gelmesine tesiri kelam konusu olmuştur” diye konuştu.
‘Bize veda eder durumda’
Nalbantçılar, kelamlarına şöyleki devam etti:
“Çalışma yaptığımız devirlerde gölün etrafındaki tarlalarda derin sondajların yapıldığı, yıllar öncesi yaptığımız çalışmalarda derinliklerin giderek arttığını, o günlerde 20 metreden alınan suların bugün artık 100’lü, 150 metrelere değişik bölgelerde yer altı suyunu çeker hale gelmişiz. ötürüsıyla ortasında bulunduğumuz Akşehir Gölü üzere göl havzaları yer altı sularının da röntgenini ortaya koymaktadır. Zira yer altından takviye alarak bu su kültesi yüzeyde durabiliyor ve direnebiliyor. Yer altından takviye alamadığı takdirde de bu su kültesi kendini git gide yerin altına, yere yanlışsız bir yok oluşa hakikat gitmektedir. Akşehir Gölü geniş alanıyla bir arada buharlaşmayla tetiklemiş durumdadır. Bu yıl için köylülerimizin sözüne bakılırsa, Mayıs ayına kadar 1-2 parmaklık su düzeyinin olduğunu, onun da Haziran ayı başından itibaren bugün bir başına öteki başına istediğinizden noktadan araçla gezilebilir hala geldiğini görmekteyiz. Biz mevcut su kullanım rejimimizi değiştirmediğimiz takdirde, mevcut global iklim değişikliğine bağlı olarak ortaya çıkan yağış sıkıntısını aşamayacağımıza nazaran, bu gölün artık bundan daha sonra git gide bize veda eder durumda olduğunu ve bize el salladığını şimdiden düşünmemiz gerekiyor.”
‘Benzer bir fotoğraf Akşehir Gölü için olacak’
Jeolojik tarihte Konya Gölü’nde olduğu üzere Akşehir Gölü’nün bulunduğu alana da binalar yapılabileceğini söz eden Nalbantçılar “Jeolojik tarihe baktığımızda Konya’nın bulunduğu yerin Konya Gölü olarak söz edildiğini hepimiz hatırlarız. Şu an bizler Konya Gölü üzerinde meskenlerimizi yapıp oturmaktayız. Emsal bir fotoğrafı, bugün Akşehir Gölü ortasında düşünmemiz mümkün olacaktır. Bugün gitti geldi, diyerek kendimizi bir manada tatmin ettiğimiz bu göl için yarın bizim oturduğumuz binanın altında göl varmış ve beşerler balık tutup satarmış diyeceğiz herbiçimde” dedi.
Gölün kurtulması için tedbirler alınması gerektiğini belirten Nalbantçılar “Bu gölün kurtuluşu açısından baktığımızda, birincisi yırtıcı olarak yer altından temin ettiğimiz suyu, bugün prestijiyle sonlandırdığımız takdirde bile tahminen onlarca yıl daha sonra yararını goreceğimiz bir durum ortaya çıkacaktır. Yüzey suların bu kadar önünün tıkandığı ortamdan, onları artık gölü besler hala getirmeliyiz. Global iklimsel değişimlerin bilakis dönerek buraların yağışlı rejime dönmesini temenni etmekten öbür dermanımız yok görünüyor” diye konuştu.