Karadeniz gazında sona gelindi! Yeni muştular yolda

kolluk

New member
Karadeniz gazında sona gelindi! Yeni muştular yolda Sakarya Gaz Sahası’ndaki gaz akış testiyle, Karadeniz gazı için yapılan tespit çalışmalarında da sona yaklaşıldı. Kadir Has Üniversitesi Güç ve Sürdürülebilir Kalkınma Merkezi (CESD) Yöneticisi Prof. Dr. Volkan S. Ediger, doğal gaz rezervlerinde biroldukca ögenin dikkate alındığını, yeraltı geometrisi ve basıncın kritik kıymette olduğunu belirterek, “Kanıtlanmış rezervin aşağı üst şu noktada muhakkak olması lazım” dedi.

Sakarya Alanı Gaz Yakma Merasimi, evvelki gün Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın iştirakiyle yapılmıştı. TPAO da, test edilen birinci rezervuar düzeyinden günde 0.75 milyon metreküp doğal gaz akışı sağlandığını bildirdi. Açıklamaya nazaran akış testi, üretilebilecek doğal gazın akış suratı ve basıncı konusunda bilgi sağlıyor.

KATILIĞINA NAZARAN REZERV

Prof. Dr. Ediger, Milliyet’e yaptığı açıklamada, rezervuarın ortasındaki rezerv ismi verilen kaynak ölçüsünün proved (kanıtlanmış), probable (muhtemel), possible (olanaklı) üzere derecelendirmelerle söz edildiğini belirtti. Ediger, “İspatlanan rezerv (proved) en güzelidir, yüzde 90 ihtimalle çıkarılabilir demektir” diye konuştu. Ediger, Sakarya alanındaki böyleki rezerv değerlendirmesinin çabucak hemen kamuoyuna açıklanmadığına işaret etti.

YERALTI GEOMETRİSİ

Gaz alanlarında yeraltı geometrisine dikkat edilmesi gerektiğini anlatan Ediger, birden çok kuyu açılmasının ehemmiyetini vurguladı. Ediger, “Diyelim ki birinci kuyuyu bulduk. Bunun eni, uzunluğu, yüksekliği var. Rezervin neresini deldik bilmiyoruz. Bu meçhullükten dolayı birinci sondaja wild cat (vahşi kedi) diyoruz” tabirini kullandı. Alanda 2, 3, 5 kuyu delip 3 boyutlu geometrisinin oluşturulması gerektiğini anlatan Ediger, sahanın hangi bölgelerde inceldiği, hangi bölgelerde yeraltına indiği tespitlerinin değerine dikkat çekti.

Ediger, bundan daha sonra da akışkanlık testinin devreye girdiğini kaydetti. Gaz akış testinde ise, yaklaşık 2 aylık mühletlerle gazın akışının incelendiğini söz eden Ediger, gazın kuyu açılıp rezervuara ulaştırılmasıyla yapılan bu testin üretimin planlanması açısından değerli olduğunu söylemiş oldu. Basıncın kıymetine dikkat çeken Ediger, artezyenleri örnek göstererek, “Su var lakin fışkırmıyorsa pompayla basınç veriyoruz” dedi.

Yeraltı geometrisi ve akışkanlık testinin, potansiyel günlük üretim hakkında bilgi vereceğini anlatan Ediger, “Kanıtlanmış rezervin aşağı üst şu noktada belirli olması lazım” dedi. Kuyu testleriyle yer altından çıkarılabilecek ölçünün, sahanın günlük üretim kapasitesinin netleşeceğini söz eden Ediger, bu iki öge haricinde bölgenin litolojik yapısı ile sismik özelliklerinin de değerli olduğunu lisana getirdi. Ediger, kanıtlanmış rezerv üzerinden fizibilite hesaplaması yapılabileceğini söylemiş oldu.

KAYNAK: MİLLİYET