celikci
New member
Fıtık tamiri en sık yapılan ameliyatlardan biridir. Karın duvarı fıtıkları, karın duvarındaki zayıf noktalardan karın zarı ile birlikte karın içi dokuların karın duvarının dışına hakikat yer değiştirmesidir. Karın duvarı fıtıklarının %75’ini kasık fıtıkları oluşturur. Bir erkekte (%27) ömür uzunluğu kasık fıtığı gelişme riski, bir bayandan (%3) 9 kat fazladır. Kasık fıtığı tamiratlarının %90’ı erkeklerde %10’u ise bayanlarda yapılmaktadır. Kasık fıtıkları haricindeki karın duvarı fıtıklarını; umblikal (göbek fıtığı), insizyonel (yara yeri fıtığı), femoral, epigastrik, spigelian ve lumbar herniler olarak tanımlayabiliriz.
Fıtık niçinleri nelerdir ?
Karın içi basıncın artması (obezite)
Karın duvarında halihazırda zayıf nokta bulunması
Dışkılama yahut işeme esnasında ıkınma gereksinimi
Kuvvetli aktiviteler
Gebelik
Uzun vadeli öksürük (sigara kullanmasına bağlı)
Geçirilmiş ameliyatlar
Risk faktörleri nelerdir ?
Erkek cinsiyet
Yaş (yaşlandıkça dokular zayıflar)
Beyaz cinsiyet
Aile hikayesi
Sigara içenler
Kabızlık
Gebelik
Prematüre doğum, düşük doğum tartısı (çocukluk çağı fıtıkları bu bireylerde daha sıktır)
Geçmişte fıtık tamiratı hikayesi olanlar
Fıtık gelişen hastada ne üzere şikayetler olur ?
Fıtıklarla ilgili genel şikayetler;
Fıtık bölgesinde şişlik yahut kabarıklık
Zorlama ile (öksürme, yük kaldırma, uzun müddet ayakta durma, spor ve başka fizikî aktiviteler) şişliğin ortaya çıkması yahut şişlikte belirginleşme
Fıtık bölgesinde yanma ve ağrı
Fıtığın boğulması (inkarserasyon yahut strangülasyon)
Fıtık boğulması nedir ?
Fıtık kesesi içerisindeki yapıların sıkışarak karın içerisine dönmediği durumlara fıtık boğulması (inkarserasyon) denir. Sıkışan yapılar içerisinde yalnızca karın içi yağlar var ise şiddetli ağrı gelişir. Lakin barsaklar da fıtık kesesinin içerisine girerek sıkışırsa; barsak içeriği bu alandan ileri geçemeyeceği için gerideki kısımda birikmeye başlar. Hastanın evvela karnı şişer, tuvalete çıkamaz. Tıkanıklık devam ederse kusma başlar. Barsakla birlikte barsağı besleyen kan damarları da sıkışacağı için bir süre daha sonra barsak kansız kalır ve çürümeye başlar. Bu duruma strangülasyon denir. Her iki durumda da acil operasyon gereklidir.
Fıtık oluşumu nasıl önlenir ?
Ülkü kiloda kalmak
Yüksek lifli besinler tüketmek (kabızlık)
Ağır objeleri kaldırmaktan kaçınmak yahut gerçek biçimde kaldırmak (yükü kavrarken dizlerin büsbütün bükülüp yere çömelerek tartının bel bölgesinde ağırlaşmasını önlemek)
Sigarayı bırakmak
Fıtık tanısı nasıl konur ?
Fıtık tanısı çoklukla fizik muayene esnasında konur. Teşhisin teyiti emeliyle yardımcı görüntüleme teknikleri (ultrason, bilgisayarlı tomografi, MR) kullanılabilir.
Fıtık tamiratı nasıl yapılır ?
Fıtık tamirinde hedef; fıtık kesesindeki içeriği karın içerisine alarak karın duvarındaki zayıf alanın onarılması ve bu alanın özel bir yama (mesh) ile tansiyonsuz olarak desteklenmesidir. Fıtıkların yamasız tamiratı (primer onarım) günümüzde özel durumlar dışında (acil operasyon, kirli alanda yapılan tamirler vb.) terkedilmiştir. Yama ile tamiratlarda ise farklı teknikler uygulanabilmektedir. Bu prosedürler kabaca ikiye ayrılabilir; açık (konvansiyonel) tamirat ve kapalı (minimal invaziv) tamirat.
Açık fıtık tamiri
Bu sistemde ciltten yapılan büyük bir kesiden fıtık bölgesine ulaşılarak gerekli tamirat yapılır.
Avantajları;
Genel anestezi gerekmez (lokal yahut spinal anestezi ile yapılabilir)
Süratli bir biçimde tamirat yapılır (ameliyat müddeti kısadır)
Özel ekipman gereksinimi yoktur. Operasyon maliyeti nispi olarak düşüktür.
Dezavantajları;
Büyük kesi
Yara yeri enfeksiyonu riski göreli olarak fazladır
Yama tansiyonu fazladır, hastada hareket anında bir süre çekme hissi olur
Operasyon bölgesinden geçen sonlarda hasara bağlı geçmeyen ağrı ve his kaybı olabilir
Kapalı (Minimal İnvaziv) Fıtık Tamiri
Bu sistemde ciltten yapılan küçük kesilerden yerleştirilen tüplerin içerisinden geçirilen özel ekipmanlar vasıtasıyla karın içerisi yahut karın zarı şişirilerek fıtık bölgesine içeriden ulaşılır ve fıtık kesesi serbestlendikten daha sonra bir daha özel ekipmanlarla evvelde hazırlanan yama bu alana yerleştirilerek tespit edilir.
Avantajları;
Küçük kesiler
Daha süratli güzelleşme, gündelik hayata ve işe daha süratli dönüş
Ameliyat daha sonrası daha az ağrı
Tansiyonsuz tamir, hareketle çekme hissi olmaması
Tıpkı kesilerden çift taraflı tamirat yapılma imkanı
Nüks (yenidenlamış) fıtıklarda daha başarılı tamir imkanı
Ameliyat bölgesinden geçen damar ve sonlarda daha az hasar ve ameliyat daha sonrası geçmeyen ağrı ve his kayıplarının daha az olması
Dezavantajları;
Genel anestezi muhtaçlığı
Özel ekipman gereksinimi (ameliyat maliyeti daha yüksektir)
nispi olarak daha uzun ameliyat müddeti
Cerrahın minimal invaziv süreçler hakkında tecrübesi muvaffakiyet talihini tesirler
Robotik fıtık tamiri
Kapalı (minimal invaziv) fıtık tamiratları robot dayanağı ile epeyce daha inançlı biçimde yapılabilmektedir.
Avantajları;
Robot kolları el titremesi ve kayma üzere hareketleri maskeleyerek fazlaca daha hassas süreçlerin yapılmasına imkan sağlar
Robota bağlı enstrümanlar kendi etrafında 360 derece hareket edebilirler. Bu sayede epey dar alanda konvansiyonel ekipmanlarla yapılamayan pek epeyce hareket robotla yapılabilir
Robota bağlı kamera 3 boyutlu manzara sağlayarak klâsik cerrahi kameralarda olmayan derinlik algısını da sağlar ve bu türlü cerrah açık ameliyat yapar üzere cerrahi alana hakim olur
Dezavantajları;
Robot ve ekipmanlarının maliyeti nazaranceli olarak yüksektir
Cerrahın robot konusunda deneyimli olması gerekir
Fıtık niçinleri nelerdir ?
Karın içi basıncın artması (obezite)
Karın duvarında halihazırda zayıf nokta bulunması
Dışkılama yahut işeme esnasında ıkınma gereksinimi
Kuvvetli aktiviteler
Gebelik
Uzun vadeli öksürük (sigara kullanmasına bağlı)
Geçirilmiş ameliyatlar
Risk faktörleri nelerdir ?
Erkek cinsiyet
Yaş (yaşlandıkça dokular zayıflar)
Beyaz cinsiyet
Aile hikayesi
Sigara içenler
Kabızlık
Gebelik
Prematüre doğum, düşük doğum tartısı (çocukluk çağı fıtıkları bu bireylerde daha sıktır)
Geçmişte fıtık tamiratı hikayesi olanlar
Fıtık gelişen hastada ne üzere şikayetler olur ?
Fıtıklarla ilgili genel şikayetler;
Fıtık bölgesinde şişlik yahut kabarıklık
Zorlama ile (öksürme, yük kaldırma, uzun müddet ayakta durma, spor ve başka fizikî aktiviteler) şişliğin ortaya çıkması yahut şişlikte belirginleşme
Fıtık bölgesinde yanma ve ağrı
Fıtığın boğulması (inkarserasyon yahut strangülasyon)
Fıtık boğulması nedir ?
Fıtık kesesi içerisindeki yapıların sıkışarak karın içerisine dönmediği durumlara fıtık boğulması (inkarserasyon) denir. Sıkışan yapılar içerisinde yalnızca karın içi yağlar var ise şiddetli ağrı gelişir. Lakin barsaklar da fıtık kesesinin içerisine girerek sıkışırsa; barsak içeriği bu alandan ileri geçemeyeceği için gerideki kısımda birikmeye başlar. Hastanın evvela karnı şişer, tuvalete çıkamaz. Tıkanıklık devam ederse kusma başlar. Barsakla birlikte barsağı besleyen kan damarları da sıkışacağı için bir süre daha sonra barsak kansız kalır ve çürümeye başlar. Bu duruma strangülasyon denir. Her iki durumda da acil operasyon gereklidir.
Fıtık oluşumu nasıl önlenir ?
Ülkü kiloda kalmak
Yüksek lifli besinler tüketmek (kabızlık)
Ağır objeleri kaldırmaktan kaçınmak yahut gerçek biçimde kaldırmak (yükü kavrarken dizlerin büsbütün bükülüp yere çömelerek tartının bel bölgesinde ağırlaşmasını önlemek)
Sigarayı bırakmak
Fıtık tanısı nasıl konur ?
Fıtık tanısı çoklukla fizik muayene esnasında konur. Teşhisin teyiti emeliyle yardımcı görüntüleme teknikleri (ultrason, bilgisayarlı tomografi, MR) kullanılabilir.
Fıtık tamiratı nasıl yapılır ?
Fıtık tamirinde hedef; fıtık kesesindeki içeriği karın içerisine alarak karın duvarındaki zayıf alanın onarılması ve bu alanın özel bir yama (mesh) ile tansiyonsuz olarak desteklenmesidir. Fıtıkların yamasız tamiratı (primer onarım) günümüzde özel durumlar dışında (acil operasyon, kirli alanda yapılan tamirler vb.) terkedilmiştir. Yama ile tamiratlarda ise farklı teknikler uygulanabilmektedir. Bu prosedürler kabaca ikiye ayrılabilir; açık (konvansiyonel) tamirat ve kapalı (minimal invaziv) tamirat.
Açık fıtık tamiri
Bu sistemde ciltten yapılan büyük bir kesiden fıtık bölgesine ulaşılarak gerekli tamirat yapılır.
Avantajları;
Genel anestezi gerekmez (lokal yahut spinal anestezi ile yapılabilir)
Süratli bir biçimde tamirat yapılır (ameliyat müddeti kısadır)
Özel ekipman gereksinimi yoktur. Operasyon maliyeti nispi olarak düşüktür.
Dezavantajları;
Büyük kesi
Yara yeri enfeksiyonu riski göreli olarak fazladır
Yama tansiyonu fazladır, hastada hareket anında bir süre çekme hissi olur
Operasyon bölgesinden geçen sonlarda hasara bağlı geçmeyen ağrı ve his kaybı olabilir
Kapalı (Minimal İnvaziv) Fıtık Tamiri
Bu sistemde ciltten yapılan küçük kesilerden yerleştirilen tüplerin içerisinden geçirilen özel ekipmanlar vasıtasıyla karın içerisi yahut karın zarı şişirilerek fıtık bölgesine içeriden ulaşılır ve fıtık kesesi serbestlendikten daha sonra bir daha özel ekipmanlarla evvelde hazırlanan yama bu alana yerleştirilerek tespit edilir.
Avantajları;
Küçük kesiler
Daha süratli güzelleşme, gündelik hayata ve işe daha süratli dönüş
Ameliyat daha sonrası daha az ağrı
Tansiyonsuz tamir, hareketle çekme hissi olmaması
Tıpkı kesilerden çift taraflı tamirat yapılma imkanı
Nüks (yenidenlamış) fıtıklarda daha başarılı tamir imkanı
Ameliyat bölgesinden geçen damar ve sonlarda daha az hasar ve ameliyat daha sonrası geçmeyen ağrı ve his kayıplarının daha az olması
Dezavantajları;
Genel anestezi muhtaçlığı
Özel ekipman gereksinimi (ameliyat maliyeti daha yüksektir)
nispi olarak daha uzun ameliyat müddeti
Cerrahın minimal invaziv süreçler hakkında tecrübesi muvaffakiyet talihini tesirler
Robotik fıtık tamiri
Kapalı (minimal invaziv) fıtık tamiratları robot dayanağı ile epeyce daha inançlı biçimde yapılabilmektedir.
Avantajları;
Robot kolları el titremesi ve kayma üzere hareketleri maskeleyerek fazlaca daha hassas süreçlerin yapılmasına imkan sağlar
Robota bağlı enstrümanlar kendi etrafında 360 derece hareket edebilirler. Bu sayede epey dar alanda konvansiyonel ekipmanlarla yapılamayan pek epeyce hareket robotla yapılabilir
Robota bağlı kamera 3 boyutlu manzara sağlayarak klâsik cerrahi kameralarda olmayan derinlik algısını da sağlar ve bu türlü cerrah açık ameliyat yapar üzere cerrahi alana hakim olur
Dezavantajları;
Robot ve ekipmanlarının maliyeti nazaranceli olarak yüksektir
Cerrahın robot konusunda deneyimli olması gerekir