‘Fiyat farkları 3 katı aştı’ Bayraktar, yazılı açıklamasında, ağustos ayı üretici ve market fiyatlarındaki değişimi kıymetlendirdi.
Geçen ay üretici ile market içindeki fiyat farklarının 3 katı aştığına dikkati çeken Bayraktar, şunları kaydetti:
“Marul ve sivri biber 3,3 kat, maydanoz 3,1, elma ve patlıcan 3, kabak 2,8 kat fazlaya tüketiciye satılmaktadır. Üreticide 1 lira 45 kuruş olan marul 4 lira 83 kuruşa, 1 lira 95 kuruş olan sivri biber 6 lira 44 kuruşa, 69 kuruş olan maydanoz 2 lira 16 kuruşa, 2 lira 20 kuruş olan elma 6 lira 65 kuruşa, 2 lira olan patlıcan 5 lira 99 kuruşa, 2 lira 20 kuruş olan kabak 6 lira 11 kuruşa tüketiciye satılmaktadır. Üretici ve market içindeki en çok fiyat farkı yüzde 233,10 ile marulda yaşandı. Marulu yüzde 230,26 ile sivri biber, yüzde 213,04 ile maydanoz, yüzde 202,27 ile elma ve 199,50 ile patlıcan izledi. Ağustos ayında markette 26, üreticide 18 eserde fiyat artışı, markette 15, üreticide 8 eserde fiyat düşüşü gerçekleşti. Üreticide 5 eserin fiyatı değişmedi. Markette fiyatı en çok artan eser yüzde 69,07 ile salatalık, en çok düşen eser ise yüzde 23,06 ile tavuk eti oldu.”
Bayraktar, üreticide en çok fiyat düşüşünün yüzde 41,88 ile kuru soğanda, en çok fiyat artışı ise yüzde 95,71 ile salatalıkta yaşandığını bildirdi.
Kuru soğanda fiyat düşüşünün Amasya Bölgesi’nde hasadın başlamasıyla artan arzdan kaynaklandığını belirten Bayraktar, sivri biber ve domateste arz fazlalığının fiyatların düşmesinde tesirli olduğunu kaydetti.
Bayraktar, salatalık, patlıcan, kabak, yeşil fasulye üzere eserlerde hasat edilen eser ölçüsündeki azalmanın fiyatı etkilediğine dikkati çekti.
Patateste geçen yıl eserin üreticinin elinde kalması sebebiyle bu yıl ekim alanındaki daralmanın fiyat artışına sebep olduğunu vurgulayan Bayraktar, limondaki fiyat artışına depolardaki mamüllerin azalması ve erkenci limon hasadına yeni müsaade verilmesinin sebep olduğunu belirtti.
“SERTİFİKALI TOHUMLUK, ÜRETİM ARZINI BELİRLEYEN KIYMETLİ UNSUR”
Bayraktar, ziraî üretimde başta sertifikalı tohumluk olmak üzere girdi kullanmasının, eser arzını belirleyen en kıymetli öge olduğunu belirtti.
Besin arzına olan muhtaçlığın daha da arttığı son günlerde tohumun değerinin de her geçen gün arttığına işaret eden Bayraktar, “Temel üretim girdisi olan kaliteli tohumluk, verimliliğe tesiri fazla olan girdilerin başında gelmektedir. Bu niçinle yüksek vasıflı tohumun vaktinde ve uygun fiyatla çiftçilere ulaştırılması üretimin artırılması için gereklidir.” tabirlerini kullandı.
Bu yıl yaşanan kuraklık niçiniyle çiftçilerin sıkıntı günler geçirdiğini belirten Bayraktar, şöyleki devam etti:
“Buğdayda 2021 rekolte varsayımımız 18 milyon tonun altında olup, ülkemiz iç tüketimi ise 19-20 milyon ton düzeylerindedir. Bu durum hem tarım birebir vakitte buğday ekim alanlarımızdaki azalmayla bir arada buğday ithalatımızda artışa sebep olacaktır. Son 15 yılda sertifikalı buğday tohum üretimimiz 212 bin tondan 501 bin tona çıkmıştır. Sertifikalı buğday tohumunun dağıtım ölçüsü 205 bin tondan 485 bin tona yükselmiştir. Toplam sertifikalı tohum üretim ölçümüz ve sertifikalı buğday tohum üretim miktarımızda gelişmelerin kararınu alabilmek için üreticilerimizin sertifikalı tohum kullanmasının daha da artırılması gerekir. Kuraklığın tesirini azaltmada tohumun değerinin şuuruyla üretim maliyetlerinin düşürülmesi, sertifikalı tohum kullanmasının artırılması ve tarımda sürdürülebilirliğin sağlanması için TİGEM’in deklare ettiğı 2021 yılı sertifikalı tohum fiyatları ekim periyodu başlamadan revize edilerek geçen yılla birebir düzeyde tutulmalıdır.”
Bayraktar, yer fıstığının ortasında bulunan yüzde 45-55 yağ, yüzde 20-25 protein, yüzde 16-18 karbonhidratın yanı sıra fosfor ve vitaminler açısından da varlıklı olması niçiniyle besin kıymeti pek yüksek bir yiyecek olduğunu vurguladı.
Yer fıstığının, Türkiye’de genel olarak kabuklu ya da iç halinde kavrularak tüketildiğine işaret eden Bayraktar, şunları kaydetti:
“2000-2010 yılları içinde kişi başına yer fıstığı tüketimi yılda ortalama 1 kilogramın altında iken 2010’dan itibaren artarak 2020 yılında 2 kilogramın üzerine çıkmıştır. 10 yıl evvelki dünya ortalaması 1,4 kilogramın altında olan kişi başına yer fıstığı tüketimi 2018’de 1,9 kilogramın olan dünya ortalamasının üstüne çıkarak 174 ülke içinde 46’ncı sıraya yükselmiştir. Ülkemizde 18 vilayetimizde yer fıstığı üretimi yapılmaktadır. Ülkemizde çerezlik olarak tüketilen yer fıstığında ihracat son senelerda artarak 2020 yılında 14 bin 538 tona ulaşmış ve 20 milyon dolar gelir elde edilmiştir. Odalarımızdan alınan bilgiler ışığında, 2021 yılı eser maliyeti kilogramda 7 lira 60 kuruştur. Genel olarak üreticinin fiyat beklentisi ise 10-12 lira olmakla bir arada kimi üreticiler geçen yılki fiyat olan 15 lirayı dikkate alarak, beklentilerini 16-17 lira olarak belirtmiştir.”
KAYNAK: AA
Geçen ay üretici ile market içindeki fiyat farklarının 3 katı aştığına dikkati çeken Bayraktar, şunları kaydetti:
“Marul ve sivri biber 3,3 kat, maydanoz 3,1, elma ve patlıcan 3, kabak 2,8 kat fazlaya tüketiciye satılmaktadır. Üreticide 1 lira 45 kuruş olan marul 4 lira 83 kuruşa, 1 lira 95 kuruş olan sivri biber 6 lira 44 kuruşa, 69 kuruş olan maydanoz 2 lira 16 kuruşa, 2 lira 20 kuruş olan elma 6 lira 65 kuruşa, 2 lira olan patlıcan 5 lira 99 kuruşa, 2 lira 20 kuruş olan kabak 6 lira 11 kuruşa tüketiciye satılmaktadır. Üretici ve market içindeki en çok fiyat farkı yüzde 233,10 ile marulda yaşandı. Marulu yüzde 230,26 ile sivri biber, yüzde 213,04 ile maydanoz, yüzde 202,27 ile elma ve 199,50 ile patlıcan izledi. Ağustos ayında markette 26, üreticide 18 eserde fiyat artışı, markette 15, üreticide 8 eserde fiyat düşüşü gerçekleşti. Üreticide 5 eserin fiyatı değişmedi. Markette fiyatı en çok artan eser yüzde 69,07 ile salatalık, en çok düşen eser ise yüzde 23,06 ile tavuk eti oldu.”
Bayraktar, üreticide en çok fiyat düşüşünün yüzde 41,88 ile kuru soğanda, en çok fiyat artışı ise yüzde 95,71 ile salatalıkta yaşandığını bildirdi.
Kuru soğanda fiyat düşüşünün Amasya Bölgesi’nde hasadın başlamasıyla artan arzdan kaynaklandığını belirten Bayraktar, sivri biber ve domateste arz fazlalığının fiyatların düşmesinde tesirli olduğunu kaydetti.
Bayraktar, salatalık, patlıcan, kabak, yeşil fasulye üzere eserlerde hasat edilen eser ölçüsündeki azalmanın fiyatı etkilediğine dikkati çekti.
Patateste geçen yıl eserin üreticinin elinde kalması sebebiyle bu yıl ekim alanındaki daralmanın fiyat artışına sebep olduğunu vurgulayan Bayraktar, limondaki fiyat artışına depolardaki mamüllerin azalması ve erkenci limon hasadına yeni müsaade verilmesinin sebep olduğunu belirtti.
“SERTİFİKALI TOHUMLUK, ÜRETİM ARZINI BELİRLEYEN KIYMETLİ UNSUR”
Bayraktar, ziraî üretimde başta sertifikalı tohumluk olmak üzere girdi kullanmasının, eser arzını belirleyen en kıymetli öge olduğunu belirtti.
Besin arzına olan muhtaçlığın daha da arttığı son günlerde tohumun değerinin de her geçen gün arttığına işaret eden Bayraktar, “Temel üretim girdisi olan kaliteli tohumluk, verimliliğe tesiri fazla olan girdilerin başında gelmektedir. Bu niçinle yüksek vasıflı tohumun vaktinde ve uygun fiyatla çiftçilere ulaştırılması üretimin artırılması için gereklidir.” tabirlerini kullandı.
Bu yıl yaşanan kuraklık niçiniyle çiftçilerin sıkıntı günler geçirdiğini belirten Bayraktar, şöyleki devam etti:
“Buğdayda 2021 rekolte varsayımımız 18 milyon tonun altında olup, ülkemiz iç tüketimi ise 19-20 milyon ton düzeylerindedir. Bu durum hem tarım birebir vakitte buğday ekim alanlarımızdaki azalmayla bir arada buğday ithalatımızda artışa sebep olacaktır. Son 15 yılda sertifikalı buğday tohum üretimimiz 212 bin tondan 501 bin tona çıkmıştır. Sertifikalı buğday tohumunun dağıtım ölçüsü 205 bin tondan 485 bin tona yükselmiştir. Toplam sertifikalı tohum üretim ölçümüz ve sertifikalı buğday tohum üretim miktarımızda gelişmelerin kararınu alabilmek için üreticilerimizin sertifikalı tohum kullanmasının daha da artırılması gerekir. Kuraklığın tesirini azaltmada tohumun değerinin şuuruyla üretim maliyetlerinin düşürülmesi, sertifikalı tohum kullanmasının artırılması ve tarımda sürdürülebilirliğin sağlanması için TİGEM’in deklare ettiğı 2021 yılı sertifikalı tohum fiyatları ekim periyodu başlamadan revize edilerek geçen yılla birebir düzeyde tutulmalıdır.”
Bayraktar, yer fıstığının ortasında bulunan yüzde 45-55 yağ, yüzde 20-25 protein, yüzde 16-18 karbonhidratın yanı sıra fosfor ve vitaminler açısından da varlıklı olması niçiniyle besin kıymeti pek yüksek bir yiyecek olduğunu vurguladı.
Yer fıstığının, Türkiye’de genel olarak kabuklu ya da iç halinde kavrularak tüketildiğine işaret eden Bayraktar, şunları kaydetti:
“2000-2010 yılları içinde kişi başına yer fıstığı tüketimi yılda ortalama 1 kilogramın altında iken 2010’dan itibaren artarak 2020 yılında 2 kilogramın üzerine çıkmıştır. 10 yıl evvelki dünya ortalaması 1,4 kilogramın altında olan kişi başına yer fıstığı tüketimi 2018’de 1,9 kilogramın olan dünya ortalamasının üstüne çıkarak 174 ülke içinde 46’ncı sıraya yükselmiştir. Ülkemizde 18 vilayetimizde yer fıstığı üretimi yapılmaktadır. Ülkemizde çerezlik olarak tüketilen yer fıstığında ihracat son senelerda artarak 2020 yılında 14 bin 538 tona ulaşmış ve 20 milyon dolar gelir elde edilmiştir. Odalarımızdan alınan bilgiler ışığında, 2021 yılı eser maliyeti kilogramda 7 lira 60 kuruştur. Genel olarak üreticinin fiyat beklentisi ise 10-12 lira olmakla bir arada kimi üreticiler geçen yılki fiyat olan 15 lirayı dikkate alarak, beklentilerini 16-17 lira olarak belirtmiştir.”
KAYNAK: AA