Fıtık

celikci

New member
Fıtık, karın duvarındaki yırtıktan çıkan iç organların cilt altında bir şişlik oluşturmasıdır. Şişlik vakit zaman oluşur ve kaybolur. Ayağa kalkınca, öksürünce, ıkınma ile şişlik ortaya çıkar, sırt üstü uzanınca kaybolur. Yatınca şişliğin kaybolma sebebi, fıtık kesesi arasındak organların karın içine geri dönmesidir. Karın duvarında şişliği yapan iç organlar çoğunlukla bağırsaklardır. Fıtığın ilerleyen periyodunda şişlik daima bir hal alır ve hasta rahatlamak için eli ile fıtığı içeri iter. Karın duvarı fıtıkları doğumsal yahut daha sonradan oluşan bir zayıf noktadan çıkar. Kasık fıtıkları, göbek fıtıkları ve göbek etrafı fıtıkları doğumsal olarak zayıf bir noktadan çıkan fıtıklara örnektir. daha sonradan oluşan zayıf noktalar ise, ameliyat yerleridir. Daha evvel ameliyat edilmiş yerde ortaya çıkan fıtıklara kesi yeri fıtıkları denir. Bu şahıslarda karın içi basıncı ani olarak artıran ağır kaldırma, kronik kabızlık, öksürük, ıkınma, idrar zorluğu üzere durumlar mevcut fıtığın oluşumunu ve ortaya çıkışını kolaylaştırır.

Fıtık yol açar

Karın duvarı fıtıklarının yaklaşık % 90’ı kasık fıtıklarıdır. Kasık fıtıkları daha hayli erkeklerde görülür. Kimi kasık fıtıkları doğum daha sonrası kapanması gereken kasık kanalının kapanmaması yahut hayatın ilerleyen periyodunda açılması kararı ortaya çıkar (indirek fıtıklar). Kimi kasık fıtıkları karın adalesinin zorlanma kararı yırtılması ile ortaya çıkarlar (direk fıtıklar). Göbek fıtıkları göbek çukuru ortasından çıkan fıtıklardır. Göbek çukuru da, kasık kanalı üzere, karın duvarının doğumsal zayıf bölgelerinden birisidir. Göbek fıtıkları daha epeyce bayanlarda görülür. Göbek etrafı fıtıkları nispeten az görülür ve göbek fıtıkları üzere düşünmek gerekir. Kesi yeri fıtıkları daha evvelde ameliyat olmuş şahıslarda, kesi yerinin üstünde olur. Bütün karın duvarı fıtıklarının tedavisi cerrahidir. Fıtıkların oluş biçimini araç lastiğinde görülen balonlaşmaya benzetebiliriz. Aracın sert dış lastiği karın duvarımızdaki kuvvetli adaleler; ince olan iç lastik de barsaklar üzeredir. Genel olarak dış lastik iç lastiği koruyacak ve içerde kalmasını sağlayacak güçtedir fakat bir zayıf nokta oluştuğunda, iç lastik dışa yanlışsız balonlaşır. Bu durum zayıf bir karın duvarında fıtık oluşumuna hayli benzeri.

Fıtık Tanısı

sıradan bir muayene ile her tabip karın duvarı fıtığını anlayabilir. Göbek ve kesi yeri fıtıklarının tanısı epey kolaydır. Hastaların da değerli bir kısmı kendilerinde fıtık geliştiğini fark ederler. Göbeğin ortasından çıkan fındık büyüklüğünde şişlik vakit zaman da ağrı yapabilir. Kesi yeri fıtıkları ise, daha evvel ameliyat geçiren şahıslarda, ameliyat izinin çabucak üstünde oryaya çıkar. Fıtığın oluşturduğu şişlik epeyce tipik ayağa kalkınca yahut karın içi basıncı arttıran hareketlerle belirginleşirken, sırt üstü yatmakla, kaybolur. Göbek ve kesi yeri fıtıkları, birtakım hastalarda karın ağrıları ve şişkinlik yapabilir. Yemeklerden daha sonra ortaya çıkan bu ağrılar kramp halinde fakat yavaşça şiddette olup kimi vakit de kabızlık yapabilir. Bütün bu yakınmalar barsakların fıtık kesesi ortasında vakit zaman süreksiz sıkışmasıyla ortaya çıkar. Daha epeyce atletlerde yahut atletik yapılı şahıslarda çabucak hemen başlangıç basamağındaki kasık fıtıkları, şişlik olmaksızın kronik ağrı ile ortaya çıkabilir: nokta fıtığı. Bu durumda hastaya kasık bölgesine ultrasonografi ile bakıp barsakların fıtık kanalına girip girmediği ve ağrıya niye olacak öbür bir patoloji olup olmadığı araştırılabilir. Atletlerde görülen adale yırtıkları da ağrılı nokta fıtıklarıdır lakin ultrasonografi burada kâfi olmaz, atlet fıtıklarının tanısı için MR tetkiki gerekir.

Kimlerde Görülür

Fıtıklar her yaştan bayan ve erkekte görülebilir. Yeni doğan çocuktan ileri yaşlarındaki bireylere kadar herkes de görülebilen bir hastalıktır fıtık. Tüm fıtıkların % 90’ı kasık fıtıklarıdır. Göbek ve kesi yeri fıtıkları geri kalan %10’luk kesiti oluşturur. Kasık fıtıkları erkeklerde, göbek fıtıkları bayanlarda daha sık görülür. Gebelik periyodu bayanlarda göbek fıtığının ortaya çıkmasını tetikler. Laparoskopik ameliyatlardan daha sonra görülen trokar yeri fıtıkları da bir çeşit kesi yeri fıtığıdır. Fıtık, idmanla, kilo vermekle yahut ilaç tedavisi ile yok olmaz. Fıtıklar kendi hallerine bırakılmakla düzelmez. Fıtık tanısı konduktan daha sonra en kısa müddette onarılması uygun olur.

Fıtık Riskleri

Tedavi edilmemiş fıtıklar, barsak düğümlenmesi ve daha sonraki kademede da barsak gangrenine niye olur. Boğulma sebebi, barsağın kendi etrafında dönüp fıtık kanalına sıkışmasıdır. Bunun fark edilmediği hallerde ise, kan dolanımı bozulan barsaklarda gangren olur ve sıradan bir fıtık hastalığı acil ameliyat gerektiren epey önemli sıhhat meselelerine yol açabilir. Ayrıyeten boğulmuş kasık fıtığı erkeklerde testislerin de ziyan görmesine niye olabilir. Fıtığın bilinen tek tedavi tekniği cerrahidir. Fıtığa niye olan karın duvarındaki fiziki bir durum olan yırtığın, bir daha fiziki olarak kapatılması tek dermanıdır. Kimi hastalar fıtık bağı yahut korse kullanmakla biraz rahatladıklarını hissedebilir lakin bunlar fıtığın tedavisine katkı sağlamaz, fıtığın oluşturduğu mümkün risklerden de korumaz.