EYT tahlili için yol haritası netleşti! Emeklilik için 6 husus sıralandı Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanı Vedat Alım, Kabine toplantısı daha sonrasında gazetecilere yaptığı açıklamalarda emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) konusuna değinmişti. Alım, bakanlık bünyesinde kapsam ve maliyet çalışması yapıldığını bildirmişti. Çalışma bitince bakanlıklar, kurumlar ve sendikalarla sonuçların paylaşılacağını belirten Alım karar basamağında da kamuoyunun dikkatine sunulacağını söylemişti.
YOL HARİTASI AŞİKÂR OLDU
Bu açıklamalardan daha sonra EYT’liler hususla ilgili yapılacak çalışmanın nasıl yürütüleceğini merak ediyor. Sabah’ın haberine bakılırsa; EYT’lilerle ilgili yapılan çalışmada yol haritası belirli oldu.
İşte EYT’liye emeklilik yolunu açacak 6 kıymetli kademe;
Kapsam: Komisyonun birinci vakit içinderda ele aldığı bahis kapsam oldu. bu biçimdece evvela EYT yasasının kapsamı içine girecek sigortalıların tespiti sağlanacak. bu biçimdece emeklilik hakkı kazanacakların sayısı da ortaya çıkacak. Bu sayının belirlenmesi ile bir arada maliyet hesapları daha kolay yapılabilecek. Lakin genel çerçeveye bakıldığında EYT’li kümesi 9 Eylül 1999 öncesinde birinci defa sigortalı olarak çalışmaya başlamış, yıl ve prim koşulunu tamamlamasına karşın yaş koşulu getirildiği için emekli olamamış sigortalılar oluşturuyor.
Bu tarihtilk evvel sigortalı olanlar için yaş haricinde erkeklerde 25 bayanlarda ise 20 yıl sigortalılık mühleti koşulu var. bu müddette çalışıyor olmak ya da sigortalı olmak gerekmiyor. Birinci sigorta olunan tarihten bu güne kadar erkekler için 25 bayanlar için ise 20 yılın geçmesi gerekiyor. Bu kurala bakıldığında 9 Eylül 1999 tarihi itibariyle bayanlar için 20 yıllık mühlet 2019 yılının 9 Eylül tarihinde dolmuş durumda. Erkekler için ise 2021 yılına nazaran 1996 yılı ve öncesinde sigortalı olanlar için 25 yıl tamamlanmış durumda. ondan sonrasında sigortalı olanlar için de 25 yılın geçmesi gerekiyor. Lakin bu tarihtilk evvel Emekli Sandığı’na girmiş ya da Bağ-Kur’lu olmuş EYT’liler de mevcut. Bütün bunlar farklı başka kıymetlendirilerek kapsamlı bir çalışma yapılıyor.
Emeklilik koşulu: komisyonun ikinci konusu ise emekliliğin hangi koşullarda gerçekleşeceği. Burada birkaç formül üzerinde çalışmalar devam ediyor. Yılını ve primini doldurup yaş kaidesini yerine getirmeyi bekleyenlerin bu koşula bakılmadan emekli edilmeleri kelam konusu olabilecek. Bu durumda işe giriş tarihine bakılırsa 5000 ile 5975 gün içindeki primi tamamlayanlar ve erkekler için 25 yıllık mühleti geçenler kapsamla giriyor. Bunun yanında 3600 gün ile kısmi emeklilik formülü de bulunuyor. Ayrıyeten Almanya ve Finlandiya’da uygulanmış olan muhakkak oranda kesinti ile maaş bağlanması da bir formül olarak duruyor. Bu ortada Ankara kulislerinden gelen haberler içinde emeklilik için 50 ve üzeri yaş koşulu getirilmesi de bedellendiriliyor.
Mali boyutu: Emeklilikte Yaşa Takılanlar’ın sayısı ile ilgili 5 milyon kişi üzere sayılar ortaya atılsa bile kesin bir sayı yok. Lakin fazlaca homojen ve farklı kurumlardan sigortalıların olduğu bir yapısı olması ötürüsıyla epey sayıda insanı ilgilendiriyor. Bu noktada kapsam belirlendiğinde sayı da ortaya çıkacak. Bu istikametiyle kaç kişinin emekli olabileceği ve kaç lira maaş alacağı hesaplanarak hususun mali boyutu da ortaya çıkartılacak.
Kaynak: Mali boyut ortaya çıktıktan daha sonra bu paranın bütçeleştirilmesi ve kaynağının da sağlanması ile ilgili de çalışma yapılacak.
Uygulama biçimi: Düzenleme yapılırken uygulama ile ilgili ayrıntılar da ortaya çıkartılacak. Yani hak sahiplerinin belirlenmesi, onların müracaat prosedürleri, bu müracaatların kıymetlendirilmesi üzere bürokratik mevzular da ortaya konulacak
Taslak yazılması: Bütün çalışmalar tamamlandıktan ve alternatifler içinden birisi seçildikten daha sonra taslak hazırlanarak Meclis’e sevk edilecek. Akabinde da yasalaşma ve yönetmeliklerle uygulanma süreci başlayacak.
YOL HARİTASI AŞİKÂR OLDU
Bu açıklamalardan daha sonra EYT’liler hususla ilgili yapılacak çalışmanın nasıl yürütüleceğini merak ediyor. Sabah’ın haberine bakılırsa; EYT’lilerle ilgili yapılan çalışmada yol haritası belirli oldu.
İşte EYT’liye emeklilik yolunu açacak 6 kıymetli kademe;
Kapsam: Komisyonun birinci vakit içinderda ele aldığı bahis kapsam oldu. bu biçimdece evvela EYT yasasının kapsamı içine girecek sigortalıların tespiti sağlanacak. bu biçimdece emeklilik hakkı kazanacakların sayısı da ortaya çıkacak. Bu sayının belirlenmesi ile bir arada maliyet hesapları daha kolay yapılabilecek. Lakin genel çerçeveye bakıldığında EYT’li kümesi 9 Eylül 1999 öncesinde birinci defa sigortalı olarak çalışmaya başlamış, yıl ve prim koşulunu tamamlamasına karşın yaş koşulu getirildiği için emekli olamamış sigortalılar oluşturuyor.
Bu tarihtilk evvel sigortalı olanlar için yaş haricinde erkeklerde 25 bayanlarda ise 20 yıl sigortalılık mühleti koşulu var. bu müddette çalışıyor olmak ya da sigortalı olmak gerekmiyor. Birinci sigorta olunan tarihten bu güne kadar erkekler için 25 bayanlar için ise 20 yılın geçmesi gerekiyor. Bu kurala bakıldığında 9 Eylül 1999 tarihi itibariyle bayanlar için 20 yıllık mühlet 2019 yılının 9 Eylül tarihinde dolmuş durumda. Erkekler için ise 2021 yılına nazaran 1996 yılı ve öncesinde sigortalı olanlar için 25 yıl tamamlanmış durumda. ondan sonrasında sigortalı olanlar için de 25 yılın geçmesi gerekiyor. Lakin bu tarihtilk evvel Emekli Sandığı’na girmiş ya da Bağ-Kur’lu olmuş EYT’liler de mevcut. Bütün bunlar farklı başka kıymetlendirilerek kapsamlı bir çalışma yapılıyor.
Emeklilik koşulu: komisyonun ikinci konusu ise emekliliğin hangi koşullarda gerçekleşeceği. Burada birkaç formül üzerinde çalışmalar devam ediyor. Yılını ve primini doldurup yaş kaidesini yerine getirmeyi bekleyenlerin bu koşula bakılmadan emekli edilmeleri kelam konusu olabilecek. Bu durumda işe giriş tarihine bakılırsa 5000 ile 5975 gün içindeki primi tamamlayanlar ve erkekler için 25 yıllık mühleti geçenler kapsamla giriyor. Bunun yanında 3600 gün ile kısmi emeklilik formülü de bulunuyor. Ayrıyeten Almanya ve Finlandiya’da uygulanmış olan muhakkak oranda kesinti ile maaş bağlanması da bir formül olarak duruyor. Bu ortada Ankara kulislerinden gelen haberler içinde emeklilik için 50 ve üzeri yaş koşulu getirilmesi de bedellendiriliyor.
Mali boyutu: Emeklilikte Yaşa Takılanlar’ın sayısı ile ilgili 5 milyon kişi üzere sayılar ortaya atılsa bile kesin bir sayı yok. Lakin fazlaca homojen ve farklı kurumlardan sigortalıların olduğu bir yapısı olması ötürüsıyla epey sayıda insanı ilgilendiriyor. Bu noktada kapsam belirlendiğinde sayı da ortaya çıkacak. Bu istikametiyle kaç kişinin emekli olabileceği ve kaç lira maaş alacağı hesaplanarak hususun mali boyutu da ortaya çıkartılacak.
Kaynak: Mali boyut ortaya çıktıktan daha sonra bu paranın bütçeleştirilmesi ve kaynağının da sağlanması ile ilgili de çalışma yapılacak.
Uygulama biçimi: Düzenleme yapılırken uygulama ile ilgili ayrıntılar da ortaya çıkartılacak. Yani hak sahiplerinin belirlenmesi, onların müracaat prosedürleri, bu müracaatların kıymetlendirilmesi üzere bürokratik mevzular da ortaya konulacak
Taslak yazılması: Bütün çalışmalar tamamlandıktan ve alternatifler içinden birisi seçildikten daha sonra taslak hazırlanarak Meclis’e sevk edilecek. Akabinde da yasalaşma ve yönetmeliklerle uygulanma süreci başlayacak.