Eber Gölü’nün derinliği 1 metreye düştü: Göle her bakımdan ihanet ettik Afyonkarahisar’ın Çay ilçesi Eber beldesinde, tektonik kökenli son buzul çağı göllerinden Eber Gölü’ndeki kuruyan alan oranı, bu yaz yüzde 80’i buldu. Su derinliği bir periyot 24 metre olan Eber Gölü’nün su düzeyi, 1 metreye düştü. Türkiye Tabiatını Muhafaza Derneği (TTKD) Bilim Danışmanı Dr. Erol Kesici, gölün can çekiştiğini belirterek, yöre halkının pişmanlığını da “Göle her bakımdan ihanet ettik. Hiç bitmez, kirlenmez, tükenmez sandık; o da canlıymış, bilemedik” kelamlarıyla aktardı.
Akademisyen ve göl uzmanı TTKD Bilim Danışmanı Dr. Erol Kesici, Eber Gölü’ndeki son duruma ait yaptığı inceleme sonuçlarını deklare etti. Kesici, geçen yıl kirlilik ve kuraklıktan suyu çürümeye başlayan Eber Gölü’nde bir vakit içinder su derinliğinin 24 metreyken, son yapılan ölçümlerde 1 metreye kadar düştüğünü kaydetti. Eber Gölü’nün kurumasındaki niçinlere dikkat çeken Kesici, “Vahşi ziraî sulama ve kuraklık niçiniyle su talebi artıyor. Ayrıyeten sıcaklıklara bağlı buharlaşma da arttığı için göl kurumakta. Şu an baktığımızda gölün yaklaşık yüzde 80’i kurumuş, geriye batık ve çatlamış topraklar kaldı. Kuşlar ve su canlıları tehlike altında. etrafındaki ağır ziraî sulama faaliyetleri ve sondajlar niçiniyle kalan suyunun da bu dönemi güç çıkaracağını düşünüyorum. Türkiye’nin en büyük beşinci doğal tatlı su gölüyken, maalesef artık değil” dedi.
‘Milyonlarca dolar gelir sağlanırdı’
Eber’in eserleriyle bölge iktisadında hayli değerli katma paha olduğunu belirten Kesici, “Çevresinde yaşayan 30 binden çok insanın adeta bereketli tarla ve fabrikasıydı. Göldeki kamış ve saz bitkileri niçiniyle yöreye, kağıt fabrikası kurulmuştu. Kamış ve gölün tıbbi aromatik bitkileri yurt dışına izolasyon-parfümeri gereci olarak, kurbağalar, salyangozlar, balıklar işlenerek Avrupa’ya ihraç edilerek on milyonlarca dolar gelir sağlanırdı” dedi.
Göç eden kuşların geçtiği değerli bir nokta
Gölün bitki çeşitliliği, tatlı su balıkları, su kuşları, su kaplumbağaları ve öteki doğal canlılar bakımından da hayatın can damarı olduğunu anlatan Kesici, “Biyolojik çeşitliliği ve varlıklı bitki örtüsü kuşlar için kışlama, barınma, çoğalma, korunma ve beslenme alanı olarak en ülkü ortamı oluşturuyordu. Avrupa, Asya ve Afrika içinde göç eden kuşların, İstanbul üzerinden izledikleri göç yollarının değerli noktalarından biri de Eber Gölü’dür. Eber Gölü’nde 200’e yakın kuş tipi belirlenmiştir. Bu niçinle 1992’de 1’inci derece tabiat sit alanı ilan edilmişti lakin korunamadı” diye konuştu.
‘Göle her bakımdan ihanet ettik’
Su düzeyinin azalmasıyla son senelerda gölün, tuzlanmasına bağlı pelikanlar ve flamingoların da tercih alanı olmaya başladığına değinen Erol Kesici, dünyada yalnızca bu gölün olduğu bölgede yetişen endemik çeşit ‘piyam’ ismiyle de anılan ‘Eber sarısı’nın da jenerasyonunun tehlike altında olduğuna dikkat çekti. Kesici, gölün kurumasına bağlı sazlar, kazlar, kurbağalar yok olunca bölgede sivrisinek, gün sinekleri ve farelerin çoğaldığını da deklare etti.
Erol Kesici, Fransa, Hollanda, İngiltere üzere ülkelerin büyük ilgi gösterdiği, değerli geçim kaynağı kurbağaların çok avlanması ve jenerasyonunun tükenmesinin pişmanlığını ve kederini yaşayan yöre halkının kelamlarını şu biçimde aktardı:
“Göle her bakımdan ihanet ettik. Hiç bitmez, kirlenmez, tükenmez sandık; o da canlıymış, bilemedik. Her şeydilk evvel susuz kalmaktayız. Fasulye, domates, biber ve meyve için su bulamaz hale geldik. Onunla da kalmadı cildimiz, ciğerimiz kurudu, biz kuruduk. Kurbağa sesine hasret kaldık, göl kurbağasız olur mu? Kurbağalar yok olunca geceleri gün sineklerinden sivrilerden ışık yakamaz olduk. Su yılanları, kemirgenler yok olunca sazlıklar ve tarlalar, farelere kaldı. Esere ziyan veriyorlar. Gölün kuruması her şeye tesir etmekte, sıcak havalarda, gölün atık kokusu dayanılmaz oluyor. Bilemedik hocam, emanete sahip çıkamadık, felaketi yaşamaktayız, elden ne gelir onu da bilmemekteyiz.”
‘Göle öbür bir yerden su getirmek tahlil değildir’
Gölün, yıllardır etrafındaki 17 yerleşim ünitesinin atık deposu olarak kullanıldığını lisana getiren Dr. Kesici, gölün geri dönüşümünün fazlaca uzun vakit gerektirdiğini belirterek, “Gölü besleyen su kaynaklarının önü açılmalı. Sondaj kuyuları sonlandırılmalı. Göle diğer bir yerden su getirmek tahlil değildir. Gölün doğal akışını korumak en kıymetli müdafaa çalışmasıdır. Gölün taban çamuru ekonomik maksatlarla değil, bilimsel metotlarla ekolojik yapısının korunarak temizlenmesi gerekiyor. Sazlık alanlardaki bitkilerin gençleştirilmesi ve bakımları yapılmalı. Göl etrafındaki özellikle büsbütün karalaşmış alanlardaki kamışlık alanlar bilimsel tekniklerle temizlenmeli. Suyun temizlenmesinde büyük kıymet arz eden kamış ve sazlar çok suya gereksinim duymaları niçiniyle denetimli biçimde kesilmeli. Muhakkak bölgelerinde fazlaca az da olsa su ve canlılık emaresi görülen göl dinlendirilmeli. Göl atık alanı olarak kullanılmaktan vazgeçilmeli. Yoksa Eber Gölü coğrafyamızdan büsbütün silinecek ve geri kazanılması parayla mümkün olmayacaktır” dedi.
Akademisyen ve göl uzmanı TTKD Bilim Danışmanı Dr. Erol Kesici, Eber Gölü’ndeki son duruma ait yaptığı inceleme sonuçlarını deklare etti. Kesici, geçen yıl kirlilik ve kuraklıktan suyu çürümeye başlayan Eber Gölü’nde bir vakit içinder su derinliğinin 24 metreyken, son yapılan ölçümlerde 1 metreye kadar düştüğünü kaydetti. Eber Gölü’nün kurumasındaki niçinlere dikkat çeken Kesici, “Vahşi ziraî sulama ve kuraklık niçiniyle su talebi artıyor. Ayrıyeten sıcaklıklara bağlı buharlaşma da arttığı için göl kurumakta. Şu an baktığımızda gölün yaklaşık yüzde 80’i kurumuş, geriye batık ve çatlamış topraklar kaldı. Kuşlar ve su canlıları tehlike altında. etrafındaki ağır ziraî sulama faaliyetleri ve sondajlar niçiniyle kalan suyunun da bu dönemi güç çıkaracağını düşünüyorum. Türkiye’nin en büyük beşinci doğal tatlı su gölüyken, maalesef artık değil” dedi.
‘Milyonlarca dolar gelir sağlanırdı’
Eber’in eserleriyle bölge iktisadında hayli değerli katma paha olduğunu belirten Kesici, “Çevresinde yaşayan 30 binden çok insanın adeta bereketli tarla ve fabrikasıydı. Göldeki kamış ve saz bitkileri niçiniyle yöreye, kağıt fabrikası kurulmuştu. Kamış ve gölün tıbbi aromatik bitkileri yurt dışına izolasyon-parfümeri gereci olarak, kurbağalar, salyangozlar, balıklar işlenerek Avrupa’ya ihraç edilerek on milyonlarca dolar gelir sağlanırdı” dedi.
Göç eden kuşların geçtiği değerli bir nokta
Gölün bitki çeşitliliği, tatlı su balıkları, su kuşları, su kaplumbağaları ve öteki doğal canlılar bakımından da hayatın can damarı olduğunu anlatan Kesici, “Biyolojik çeşitliliği ve varlıklı bitki örtüsü kuşlar için kışlama, barınma, çoğalma, korunma ve beslenme alanı olarak en ülkü ortamı oluşturuyordu. Avrupa, Asya ve Afrika içinde göç eden kuşların, İstanbul üzerinden izledikleri göç yollarının değerli noktalarından biri de Eber Gölü’dür. Eber Gölü’nde 200’e yakın kuş tipi belirlenmiştir. Bu niçinle 1992’de 1’inci derece tabiat sit alanı ilan edilmişti lakin korunamadı” diye konuştu.
‘Göle her bakımdan ihanet ettik’
Su düzeyinin azalmasıyla son senelerda gölün, tuzlanmasına bağlı pelikanlar ve flamingoların da tercih alanı olmaya başladığına değinen Erol Kesici, dünyada yalnızca bu gölün olduğu bölgede yetişen endemik çeşit ‘piyam’ ismiyle de anılan ‘Eber sarısı’nın da jenerasyonunun tehlike altında olduğuna dikkat çekti. Kesici, gölün kurumasına bağlı sazlar, kazlar, kurbağalar yok olunca bölgede sivrisinek, gün sinekleri ve farelerin çoğaldığını da deklare etti.
Erol Kesici, Fransa, Hollanda, İngiltere üzere ülkelerin büyük ilgi gösterdiği, değerli geçim kaynağı kurbağaların çok avlanması ve jenerasyonunun tükenmesinin pişmanlığını ve kederini yaşayan yöre halkının kelamlarını şu biçimde aktardı:
“Göle her bakımdan ihanet ettik. Hiç bitmez, kirlenmez, tükenmez sandık; o da canlıymış, bilemedik. Her şeydilk evvel susuz kalmaktayız. Fasulye, domates, biber ve meyve için su bulamaz hale geldik. Onunla da kalmadı cildimiz, ciğerimiz kurudu, biz kuruduk. Kurbağa sesine hasret kaldık, göl kurbağasız olur mu? Kurbağalar yok olunca geceleri gün sineklerinden sivrilerden ışık yakamaz olduk. Su yılanları, kemirgenler yok olunca sazlıklar ve tarlalar, farelere kaldı. Esere ziyan veriyorlar. Gölün kuruması her şeye tesir etmekte, sıcak havalarda, gölün atık kokusu dayanılmaz oluyor. Bilemedik hocam, emanete sahip çıkamadık, felaketi yaşamaktayız, elden ne gelir onu da bilmemekteyiz.”
‘Göle öbür bir yerden su getirmek tahlil değildir’
Gölün, yıllardır etrafındaki 17 yerleşim ünitesinin atık deposu olarak kullanıldığını lisana getiren Dr. Kesici, gölün geri dönüşümünün fazlaca uzun vakit gerektirdiğini belirterek, “Gölü besleyen su kaynaklarının önü açılmalı. Sondaj kuyuları sonlandırılmalı. Göle diğer bir yerden su getirmek tahlil değildir. Gölün doğal akışını korumak en kıymetli müdafaa çalışmasıdır. Gölün taban çamuru ekonomik maksatlarla değil, bilimsel metotlarla ekolojik yapısının korunarak temizlenmesi gerekiyor. Sazlık alanlardaki bitkilerin gençleştirilmesi ve bakımları yapılmalı. Göl etrafındaki özellikle büsbütün karalaşmış alanlardaki kamışlık alanlar bilimsel tekniklerle temizlenmeli. Suyun temizlenmesinde büyük kıymet arz eden kamış ve sazlar çok suya gereksinim duymaları niçiniyle denetimli biçimde kesilmeli. Muhakkak bölgelerinde fazlaca az da olsa su ve canlılık emaresi görülen göl dinlendirilmeli. Göl atık alanı olarak kullanılmaktan vazgeçilmeli. Yoksa Eber Gölü coğrafyamızdan büsbütün silinecek ve geri kazanılması parayla mümkün olmayacaktır” dedi.