Çekilişle kira devri! Kira fiyatları yüzde 40 arttı… Türkiye genelinde kira meblağları yüzde 40 yükseldi. Bu oran yüz yüze eğitime geçileceğinin açıklanmasıyla birlikte Kocaeli, Eskişehir, Erzurum, Konya, Bursa üzere öğrenci kentlerinde yüzde 50’yi buldu. İzmir, Ankara üzere metropol olarak geçen kentlerin merkezi noktalarında ise fiyatlar geçen yıla nazaran yüzde 100 arttı. İstanbul’da artış oranı birtakım bölgelerde yüzde 300’lere çıktı.
LİSTEYE İSİM YAZDIRIYORLAR
Kiralardaki fahiş artışa karşın vatandaşın talebi azalmayınca, emlakçılarda konut sırası oluştu. Bilhassa öğrencilerin ağır olduğu bölgelerde ya da kentin merkezi noktalarında konut kiralamak isteyenler gereksinimlerini söyleyip, isimlerini onlarca kişinin bulunduğu listelere yazdırmaya başladı. Uzun listelerin oluştuğu emlak ofislerinde kura ile çekilişler dahi yapılıyor
İKİ YILDIR SORUN VAR
Piyasadaki bu hareketliği, ağır talebi ve kira artışlarının arka planını araştırdı. Bu fiyat artışını biroldukca etkenin tetiklediğini belirten uzmanlar, bu sürecin başlangıcının ise iki yıl öncesine dayandığını belirtiyor.
Uzmanlar, bilhassa son bir yılda kira artışının hissedilir boyuta ulaştığını belirterek, “Azalan yeni konut arzına karşılık artan konut talebi, salgın niçiniyle ertelenen evlilikler, yüz yüze eğitimin yeninden başlayacak olması, kentsel dönüşümün oluşturduğu kiralık konut talebi üzere niçinler kira meblağlarını önemli oranlarda yükseltti” diyor.
ŞAMPİYON SARIYER: % 290 ARTIŞ
Hepsiemlak’ın Temmuz 2021 araştırmasına nazaran, son 1 yılda kiralık konut kategorisinde ortalama metrekare fiyatındaki en yüksek artış yüzde 290 ile Sarıyer’in Rumeli Hisarı semtinde gözlemlendi. Bunu yüzde 238 ile Beşiktaş Vişnezad, yüzde 218 ile Sarıyer Reşitpaşa, yüzde 171 ile Beşiktaş Gayrettepe ve yüzde 150 ile Kadıköy Fikirtepe takip etti. İstanbul’un en merkezi semtlerinden biri olan Beşiktaş Yıldız’da kiralık meblağları yüzde 108 arttı.
İŞTE FİYATLARI ARTIRAN 10 ETKEN!
1- Stoklar konut kredi kampanyaları ile eridi. Pandemi niçiniyle yeni konut üretimi yavaşlayıp, konut talebi artınca bu kiralarda fiyat artışını tetikledi.
2- Kentsel dönüşüm kira meblağlarını artıran bir öteki etken oldu. Yaklaşık 80 bin mülk sahibi meskenini boşalttı ve kiralık mesken arayışına girdi.
3- Yüz yüze eğitimin tekrar başlayacak olmasıyla bir arada öğrencilerin konut muhtaçlığı talebi artırdı.
4- Pandemi niçiniyle biroldukça yurt kapandı. Yurt kapasiteleri azaldığı ve yeni yurt yapılmadığı için meskenlere talep arttı.
5- Salgın niçiniyle ertelenen evliliklerde bu yaz patlama yaşanması hem konut meblağlarında birebir vakitte kiralarda kıymetli artışlara sebep oldu.
6- Pandemi sürecinde kimimiz kent değiştirdi, kimimiz semt… Piyasadaki hareketlenme de kiralık fiyatlarda yüksek artışlara niye oldu.
7- Kredi faizlerindeki artış konut meblağlarının yükselmesini tetikledi. Yüksek fiyatlardan konut alan mülk sahipleri de konutlarını daha yüksek fiyattan kiralamaya başladı.
8- Konut kredilerinin artması mesken almak yerine kiralamaya talebi artırdı.
9- Konut sahiplerinin kiracılara enflasyon oranlarının üzerinde artırım yapma yarışına girmesi ya da çeşitli mazeretler ile mevcut kiracıya ‘şu kadar artırım yapmazsan, seni çıkarırım’ baskısı meblağları artırdı.
10- Birtakım sitelerde site idaresinin tek yetkili emlakçı ile muahede şartını getirmesi de kira fiyatını artıran ögelerden oldu.
DOLANDIRICILAR GÜNLÜK 50 BİN TL VURGUN YAPIYOR
Tüm Teşebbüsçü Emlak Müşavirleri Derneği (TÜGEM) Kurucu Lideri Hakan Akdoğan, yüksek talebin kaparo dolandırıcılığını da birlikteinde getirdiğini belirtti. Akdoğan, “Ev bulmakta yaşanan külfet kimi fırsatçıların da sahneye çıkmasına niye oldu. İnternetten buldukları fotoğrafları alıp yayımlayan dolandırıcılar arayanlara da ‘Şu an ortasında kiracı var, konut sahibi yurtharicinde yaşıyor’ üzere palavralarla meskeni göstermiyorlar. Akabinde da ‘Bu meskene hayli talep var, şayet istiyorsanız kaparo gönderin size opsiyonlayalım’ diyerek kaparo alıyorlar” dedi. Ortalama bir dairenin kaparosunun 2 bin ila 5 bin TL içinde değiştiğini anlatan Akdoğan, “Bu kimi lüks konutlarda 15 bin TL’yi dahi buluyor. Günde 10 şahsa bu türlü mesken verseler 40-50 bin TL vurgun yaparlar” diye konuştu. Piyasa dolandırıcılarına karşı ikazlarda bulunan Akdoğan, vatandaşların dikkat etmesi gereken konuları şöyleki sıraladı: “Sadece internet üzerinden kiralama yapmayın, kesinlikle meskeni görün. Karşınızdaki kişi konut sahibi olduğunu sav ediyorsa tapuyu görmek istediğinizi belirtin. Ortada emlakçı var ise yetki dokümanına bakın. Akabinde daire sahibi emlakçıyı yetkilendirmiş mi bunu isteyin. ‘Hemen kaparo yatır’ diyen birine konutu görmeden kaparo yatırmayın.”
YENİ ÜRETİM VE DÜŞÜK FAİZ KOŞUL
İstanbul İnşaatçılar Derneği (İNDER) Lideri Nazmi Durbakayım, inşaat bölümünün 2019’a kadar artan maliyetler, satış fiyatlarındaki muadil hareketler ve yüksek taleple dengelediğini söylemiş oldu. Durbakayım, “Ancak 2019’da talepte yaşanan daralma, satış fiyatlarının artısını sınırlarken ardından 2020’in birinci çeyreğinde başlayan Kovid-19 salgını ciro artışlarının maliyet artışlarının altında kalmasına sebep oldu” sözlerini kullandı.
Konut kredisi faiz oranlarının tarihin en düşük düzeye çekilmesiyle bir arada, konut satışlarının önünün bir nebze açıldığını anlatan Durbakayım, bunun kısa vadeli olduğuna dikkat çekti. Kira fiyatlarındaki artışın önüne geçmek için yeni konut üretiminin artması gerektiğine dikkat çeken Durbakayım, şu biçimde devam etti: “Merkez Bankası’nın yeni faiz siyaseti, konut kredi faizlerinin yüzde 0.65-70 düzeylerinde olmayacağını işaret ediyor. Bölüm için ülkü faiz oranları ise yüzde 0.50 ve daha aşağı düzeyidir.”
LİSTEYE İSİM YAZDIRIYORLAR
Kiralardaki fahiş artışa karşın vatandaşın talebi azalmayınca, emlakçılarda konut sırası oluştu. Bilhassa öğrencilerin ağır olduğu bölgelerde ya da kentin merkezi noktalarında konut kiralamak isteyenler gereksinimlerini söyleyip, isimlerini onlarca kişinin bulunduğu listelere yazdırmaya başladı. Uzun listelerin oluştuğu emlak ofislerinde kura ile çekilişler dahi yapılıyor
İKİ YILDIR SORUN VAR
Piyasadaki bu hareketliği, ağır talebi ve kira artışlarının arka planını araştırdı. Bu fiyat artışını biroldukca etkenin tetiklediğini belirten uzmanlar, bu sürecin başlangıcının ise iki yıl öncesine dayandığını belirtiyor.
Uzmanlar, bilhassa son bir yılda kira artışının hissedilir boyuta ulaştığını belirterek, “Azalan yeni konut arzına karşılık artan konut talebi, salgın niçiniyle ertelenen evlilikler, yüz yüze eğitimin yeninden başlayacak olması, kentsel dönüşümün oluşturduğu kiralık konut talebi üzere niçinler kira meblağlarını önemli oranlarda yükseltti” diyor.
ŞAMPİYON SARIYER: % 290 ARTIŞ
Hepsiemlak’ın Temmuz 2021 araştırmasına nazaran, son 1 yılda kiralık konut kategorisinde ortalama metrekare fiyatındaki en yüksek artış yüzde 290 ile Sarıyer’in Rumeli Hisarı semtinde gözlemlendi. Bunu yüzde 238 ile Beşiktaş Vişnezad, yüzde 218 ile Sarıyer Reşitpaşa, yüzde 171 ile Beşiktaş Gayrettepe ve yüzde 150 ile Kadıköy Fikirtepe takip etti. İstanbul’un en merkezi semtlerinden biri olan Beşiktaş Yıldız’da kiralık meblağları yüzde 108 arttı.
İŞTE FİYATLARI ARTIRAN 10 ETKEN!
1- Stoklar konut kredi kampanyaları ile eridi. Pandemi niçiniyle yeni konut üretimi yavaşlayıp, konut talebi artınca bu kiralarda fiyat artışını tetikledi.
2- Kentsel dönüşüm kira meblağlarını artıran bir öteki etken oldu. Yaklaşık 80 bin mülk sahibi meskenini boşalttı ve kiralık mesken arayışına girdi.
3- Yüz yüze eğitimin tekrar başlayacak olmasıyla bir arada öğrencilerin konut muhtaçlığı talebi artırdı.
4- Pandemi niçiniyle biroldukça yurt kapandı. Yurt kapasiteleri azaldığı ve yeni yurt yapılmadığı için meskenlere talep arttı.
5- Salgın niçiniyle ertelenen evliliklerde bu yaz patlama yaşanması hem konut meblağlarında birebir vakitte kiralarda kıymetli artışlara sebep oldu.
6- Pandemi sürecinde kimimiz kent değiştirdi, kimimiz semt… Piyasadaki hareketlenme de kiralık fiyatlarda yüksek artışlara niye oldu.
7- Kredi faizlerindeki artış konut meblağlarının yükselmesini tetikledi. Yüksek fiyatlardan konut alan mülk sahipleri de konutlarını daha yüksek fiyattan kiralamaya başladı.
8- Konut kredilerinin artması mesken almak yerine kiralamaya talebi artırdı.
9- Konut sahiplerinin kiracılara enflasyon oranlarının üzerinde artırım yapma yarışına girmesi ya da çeşitli mazeretler ile mevcut kiracıya ‘şu kadar artırım yapmazsan, seni çıkarırım’ baskısı meblağları artırdı.
10- Birtakım sitelerde site idaresinin tek yetkili emlakçı ile muahede şartını getirmesi de kira fiyatını artıran ögelerden oldu.
DOLANDIRICILAR GÜNLÜK 50 BİN TL VURGUN YAPIYOR
Tüm Teşebbüsçü Emlak Müşavirleri Derneği (TÜGEM) Kurucu Lideri Hakan Akdoğan, yüksek talebin kaparo dolandırıcılığını da birlikteinde getirdiğini belirtti. Akdoğan, “Ev bulmakta yaşanan külfet kimi fırsatçıların da sahneye çıkmasına niye oldu. İnternetten buldukları fotoğrafları alıp yayımlayan dolandırıcılar arayanlara da ‘Şu an ortasında kiracı var, konut sahibi yurtharicinde yaşıyor’ üzere palavralarla meskeni göstermiyorlar. Akabinde da ‘Bu meskene hayli talep var, şayet istiyorsanız kaparo gönderin size opsiyonlayalım’ diyerek kaparo alıyorlar” dedi. Ortalama bir dairenin kaparosunun 2 bin ila 5 bin TL içinde değiştiğini anlatan Akdoğan, “Bu kimi lüks konutlarda 15 bin TL’yi dahi buluyor. Günde 10 şahsa bu türlü mesken verseler 40-50 bin TL vurgun yaparlar” diye konuştu. Piyasa dolandırıcılarına karşı ikazlarda bulunan Akdoğan, vatandaşların dikkat etmesi gereken konuları şöyleki sıraladı: “Sadece internet üzerinden kiralama yapmayın, kesinlikle meskeni görün. Karşınızdaki kişi konut sahibi olduğunu sav ediyorsa tapuyu görmek istediğinizi belirtin. Ortada emlakçı var ise yetki dokümanına bakın. Akabinde daire sahibi emlakçıyı yetkilendirmiş mi bunu isteyin. ‘Hemen kaparo yatır’ diyen birine konutu görmeden kaparo yatırmayın.”
YENİ ÜRETİM VE DÜŞÜK FAİZ KOŞUL
İstanbul İnşaatçılar Derneği (İNDER) Lideri Nazmi Durbakayım, inşaat bölümünün 2019’a kadar artan maliyetler, satış fiyatlarındaki muadil hareketler ve yüksek taleple dengelediğini söylemiş oldu. Durbakayım, “Ancak 2019’da talepte yaşanan daralma, satış fiyatlarının artısını sınırlarken ardından 2020’in birinci çeyreğinde başlayan Kovid-19 salgını ciro artışlarının maliyet artışlarının altında kalmasına sebep oldu” sözlerini kullandı.
Konut kredisi faiz oranlarının tarihin en düşük düzeye çekilmesiyle bir arada, konut satışlarının önünün bir nebze açıldığını anlatan Durbakayım, bunun kısa vadeli olduğuna dikkat çekti. Kira fiyatlarındaki artışın önüne geçmek için yeni konut üretiminin artması gerektiğine dikkat çeken Durbakayım, şu biçimde devam etti: “Merkez Bankası’nın yeni faiz siyaseti, konut kredi faizlerinin yüzde 0.65-70 düzeylerinde olmayacağını işaret ediyor. Bölüm için ülkü faiz oranları ise yüzde 0.50 ve daha aşağı düzeyidir.”