Türkiye’de Botaş’ın izlediği strateji niçiniyle ucuz kaynak olarak kalan görülmeye başlanan doğalgaza talep rekor seviyeye çıkarken kurumun ziyanı da her geçen gün artıyor. Türkiye’de doğalgaz tüketimi birinci altı ayda yüzde 70 oranında artış kaydetti. Ağır talep niçiniyle Türkiye’deki doğalgazın yüzde 93’ünü karşılayan Botaş’ın gaz ithalatında son altı ay ortasında yüzde 104,2 artış yaşandı. Botaş’ın birinci yarı ziyanı 376 milyon dolar olarak hesaplanıyor. Botaş’ın son üç aydaki ziyanının 480 milyon dolar olduğu varsayım ediliyor. Yani 2021 yılının ocak ayından bu güne kadar Botaş’ın kestirim edilen ziyanı 856 milyon doları buluyor. (İlk 6 ayda 376 milyon dolar+Temmuz , Ağustos ve Eylül’de 480 milyon dolarlık ziyan gerçekleşti)
FOSİL YAKITLARIN FİYATI ARTINCA DÜNYA DOĞALGAZA YÖNELDİ
Dünya Gazetesi’nde yer alan habere göre: Güç emtialarında ortaya çıkan tarihi fiyat artışları, Türkiye’de güç kaynaklarına yönelik değerli bir değişimi de birlikteinde getirdi. Dünya genelinde fosil emtiaların tamamında yaşanan fiyat artışları tüm istikrarları değiştirirken, elektrik üretiminde ve endüstride talep doğalgaza kaydı. Doğalgazın tercihinde fazlaca değerli bir niye bulunuyor.
Türkiye doğalgaz ithalatının yüzde 93’lük kısmını gerçekleştiren Botaş’ın, piyasaya sübvansiyonlu tarifeden eser sunması, talebin ana sebebini oluşturdu. Yılın bilhassa ikinci çeyreğinden itibaren hızlanan talep kararı, birinci yarı itibariyle Türkiye’nin toplam doğalgaz ithalatı geçen yılın birebir periyoduna bakılırsa 34.9 oranında artış kaydetti.
Geçen yılın birinci yarısında 22.5 milyon Sm3 doğalgaz ithal eden Botaş (Tüm ithalatın yüzde 93’ünü karşılıyor) ve özel kesim kuruluşları, bu yılın birinci altı ayı sonunda 30.3 milyon Sm3 ithalata imza attı. Sırf geçen Haziran ayında gerçekleşen ithalat yüzde 104.2 oranında artarak, 1 milyon 990 bin Sm3 ’ten, 4 milyon 65 Sm3 ’e yükseldi. Haziran ayında gerçekleşen dış alımın fazlaca kıymetli bir kısmı Botaş tarafınca gerçekleşti. Geçen yıl Haziran ayında 1.7 milyon Sm3 ithalat gerçekleştiren Botaş’ın bu yılın Haziran ayındaki ithalatı yüzde 117,5 oranında artarak 3.8 milyon Sm3’e ulaştı.
EPDK’NIN BİRİNCİ 6 AYLIK SAYILARI NE DİYOR?
Tüketim sayılarına baktığımızda ise 2020 yılının birinci altı aylık kısmında, 24.5 milyon Sm3 olarak karşımıza çıkan sayı, bu yılın birebir periyodunda 31.08 milyon Sm3 olarak gerçekleşti. Bu yılın haziran ayında ise tüketim, geçen yılın tıpkı devrine bakılırsa yüzde 70.2 oranında artarak 3 milyon 832 bin Sm3 oldu.
Üstte özetlemeye, üstteki tablolarla da söz etmeye çalıştığımız birinci altı aylık sayılar, EPDK tarafınca açıklanan datalardan oluşuyor. Piyasadan edindiğimiz bilgiye bakılırsa geçen temmuz, ağustos ve ortasında bulunduğumuz eylül ayında, doğalgaza talebin epeyce daha yüksek oranda arttığını tabir edebiliriz. Zira mesela ithal kömür meblağlarının sadece son üç ay ortasında yüzde 70 oranında artmasıyla, bu alandaki muhtaçlığın olabildiğince, Botaş tarafınca piyasaya düşük tarifeden verilen doğalgaza kaydığı rahatlıkla söylenebilir.
Pekala, bu artışlara sebep olan Botaş, piyasaya nasıl bir fiyat tarifesi ile eser sunuyor. Stratejisi ile endüstriye bakılırsace ucuz güç girdisi sağlamayı amaçladığı iddia edilen Botaş’ın alım meblağlarını ve satış fiyatı tarifelerini yandaki sütunlardan gorebileceksiniz. özetlemek gerekirse özetlememiz gerekirse, geçen ocak ayında Botaş’ın 177 dolardan aldığı 1000 Sm3 doğalgazın fiyatı, geçen haziran ayında 215 dolar olarak ortaya çıktı. O tarihten daha sonra da süratli artış kaydeden fiyatlar, ortasında bulunduğumuz ay ortasında 320 dolarlara düzeyine yükseldi.
Piyasayı destekleme istikametinde strateji izleyen Botaş’ın satış meblağları ise geçen ocak ayında mesken ve ticarethanelere dönük 171 dolar olurken, elektrik üretenler ile endüstriye yönelik 191 dolar olarak ortaya çıktı. Tüm kullanıcılara asıl indirim ise geçen nisan ayından itibaren başladı. Haziran ayındaki satış tarifeleri ticarethane ve mesken için 154 dolar, sanayi için 173 dolar, elektrik üretenler için de 199 dolar oldu.
Botaş’ın geçtiğimiz martta mesken ve ticarethanelerde, nisan ayından itibaren de doğalgaz ticareti yaptığı tüm ünitelerde net ziyanına satış gerçekleştirdiğini tabir edebiliriz. Piyasa otoriteleri, Botaş’ın satış stratejilerinin bu türlü devam etmesi halinde zararın katlanarak büyüyeceği öngörüsünü yapıyor.
ELEKTRİK ÜRETEN DOĞALGAZ SANTRALLERİNİN HİSSESİ YÜZDE 31
Botaş’ın son üç aydaki ziyanının 480 milyon dolar olduğu iddia ediliyor. Birinci yarıdaki zararın ise birinci üç ayın karlarından düşülmesiyle 376 milyon dolar olarak ortaya çıktığı var iseyılıyor. Botaş’ın bilhassa ikinci çeyrek itibariyle devreye aldığı alış fiyatından daha düşük bedelle satışa sunduğu doğalgazın, piyasada önemli takviye sistemi oluşturduğu bir gerçek. Gerek güç alanında, gerekse sanayi cephesinde doğalgaza yönelik kıymetli bir talep kaymasını birlikteinde getirirken, yanı sıra PTF olarak tanımlanan elektrik satış meblağlarının da düşük çıkmasına yol açtı.
Bu durum ise bilhassa ithal kömüre dayalı üretim yapan termik santrallerin ‘ünite’ kapatmalarına niye olurken, güç arzında da sıralamayı değiştirdi. Şöyle ki, geçen yıl güç üretiminde HES’lerden daha sonra (yüzde 26 idi) ikinci büyük hissesi olan doğalgaza dayalı santraller (yüzde 22 idi), bu yıl yüzde 31 ile en büyük elektrik üreticisi kanal oldu. Geçen yıl üçüncü büyük üretici olan ithal kömür santrallerinin hissesi yüzde 21’den yüzde 17’ye geriledi.
FOSİL YAKITLARIN FİYATI ARTINCA DÜNYA DOĞALGAZA YÖNELDİ
Dünya Gazetesi’nde yer alan habere göre: Güç emtialarında ortaya çıkan tarihi fiyat artışları, Türkiye’de güç kaynaklarına yönelik değerli bir değişimi de birlikteinde getirdi. Dünya genelinde fosil emtiaların tamamında yaşanan fiyat artışları tüm istikrarları değiştirirken, elektrik üretiminde ve endüstride talep doğalgaza kaydı. Doğalgazın tercihinde fazlaca değerli bir niye bulunuyor.
Türkiye doğalgaz ithalatının yüzde 93’lük kısmını gerçekleştiren Botaş’ın, piyasaya sübvansiyonlu tarifeden eser sunması, talebin ana sebebini oluşturdu. Yılın bilhassa ikinci çeyreğinden itibaren hızlanan talep kararı, birinci yarı itibariyle Türkiye’nin toplam doğalgaz ithalatı geçen yılın birebir periyoduna bakılırsa 34.9 oranında artış kaydetti.
Geçen yılın birinci yarısında 22.5 milyon Sm3 doğalgaz ithal eden Botaş (Tüm ithalatın yüzde 93’ünü karşılıyor) ve özel kesim kuruluşları, bu yılın birinci altı ayı sonunda 30.3 milyon Sm3 ithalata imza attı. Sırf geçen Haziran ayında gerçekleşen ithalat yüzde 104.2 oranında artarak, 1 milyon 990 bin Sm3 ’ten, 4 milyon 65 Sm3 ’e yükseldi. Haziran ayında gerçekleşen dış alımın fazlaca kıymetli bir kısmı Botaş tarafınca gerçekleşti. Geçen yıl Haziran ayında 1.7 milyon Sm3 ithalat gerçekleştiren Botaş’ın bu yılın Haziran ayındaki ithalatı yüzde 117,5 oranında artarak 3.8 milyon Sm3’e ulaştı.
EPDK’NIN BİRİNCİ 6 AYLIK SAYILARI NE DİYOR?
Tüketim sayılarına baktığımızda ise 2020 yılının birinci altı aylık kısmında, 24.5 milyon Sm3 olarak karşımıza çıkan sayı, bu yılın birebir periyodunda 31.08 milyon Sm3 olarak gerçekleşti. Bu yılın haziran ayında ise tüketim, geçen yılın tıpkı devrine bakılırsa yüzde 70.2 oranında artarak 3 milyon 832 bin Sm3 oldu.
Üstte özetlemeye, üstteki tablolarla da söz etmeye çalıştığımız birinci altı aylık sayılar, EPDK tarafınca açıklanan datalardan oluşuyor. Piyasadan edindiğimiz bilgiye bakılırsa geçen temmuz, ağustos ve ortasında bulunduğumuz eylül ayında, doğalgaza talebin epeyce daha yüksek oranda arttığını tabir edebiliriz. Zira mesela ithal kömür meblağlarının sadece son üç ay ortasında yüzde 70 oranında artmasıyla, bu alandaki muhtaçlığın olabildiğince, Botaş tarafınca piyasaya düşük tarifeden verilen doğalgaza kaydığı rahatlıkla söylenebilir.
Pekala, bu artışlara sebep olan Botaş, piyasaya nasıl bir fiyat tarifesi ile eser sunuyor. Stratejisi ile endüstriye bakılırsace ucuz güç girdisi sağlamayı amaçladığı iddia edilen Botaş’ın alım meblağlarını ve satış fiyatı tarifelerini yandaki sütunlardan gorebileceksiniz. özetlemek gerekirse özetlememiz gerekirse, geçen ocak ayında Botaş’ın 177 dolardan aldığı 1000 Sm3 doğalgazın fiyatı, geçen haziran ayında 215 dolar olarak ortaya çıktı. O tarihten daha sonra da süratli artış kaydeden fiyatlar, ortasında bulunduğumuz ay ortasında 320 dolarlara düzeyine yükseldi.
Piyasayı destekleme istikametinde strateji izleyen Botaş’ın satış meblağları ise geçen ocak ayında mesken ve ticarethanelere dönük 171 dolar olurken, elektrik üretenler ile endüstriye yönelik 191 dolar olarak ortaya çıktı. Tüm kullanıcılara asıl indirim ise geçen nisan ayından itibaren başladı. Haziran ayındaki satış tarifeleri ticarethane ve mesken için 154 dolar, sanayi için 173 dolar, elektrik üretenler için de 199 dolar oldu.
Botaş’ın geçtiğimiz martta mesken ve ticarethanelerde, nisan ayından itibaren de doğalgaz ticareti yaptığı tüm ünitelerde net ziyanına satış gerçekleştirdiğini tabir edebiliriz. Piyasa otoriteleri, Botaş’ın satış stratejilerinin bu türlü devam etmesi halinde zararın katlanarak büyüyeceği öngörüsünü yapıyor.
ELEKTRİK ÜRETEN DOĞALGAZ SANTRALLERİNİN HİSSESİ YÜZDE 31
Botaş’ın son üç aydaki ziyanının 480 milyon dolar olduğu iddia ediliyor. Birinci yarıdaki zararın ise birinci üç ayın karlarından düşülmesiyle 376 milyon dolar olarak ortaya çıktığı var iseyılıyor. Botaş’ın bilhassa ikinci çeyrek itibariyle devreye aldığı alış fiyatından daha düşük bedelle satışa sunduğu doğalgazın, piyasada önemli takviye sistemi oluşturduğu bir gerçek. Gerek güç alanında, gerekse sanayi cephesinde doğalgaza yönelik kıymetli bir talep kaymasını birlikteinde getirirken, yanı sıra PTF olarak tanımlanan elektrik satış meblağlarının da düşük çıkmasına yol açtı.
Bu durum ise bilhassa ithal kömüre dayalı üretim yapan termik santrallerin ‘ünite’ kapatmalarına niye olurken, güç arzında da sıralamayı değiştirdi. Şöyle ki, geçen yıl güç üretiminde HES’lerden daha sonra (yüzde 26 idi) ikinci büyük hissesi olan doğalgaza dayalı santraller (yüzde 22 idi), bu yıl yüzde 31 ile en büyük elektrik üreticisi kanal oldu. Geçen yıl üçüncü büyük üretici olan ithal kömür santrallerinin hissesi yüzde 21’den yüzde 17’ye geriledi.