Avrupa’nın güç krizi derinleşiyor Kovid-19’dan güzelleşme yılı olarak görülen 2021 yılı, güç fiyatlarının hem kuvvetli talep birebir vakitte arz tarafındaki kaygılarla ralli yaptığı bir yıl oldu. Yılın geri kalanında da artması beklenen güç meblağları, doğalgaz ve petrolde dışa bağımlı olan Avrupa’da hükümetleri rekor seviyelere yükselen güç maliyetleri niçiniyle çeşitli tahliller bulmaya çalışıyor.
Örneğin İtalya’da kriz hükümeti “perakende elektrik faturalarının hesaplanma prosedürünü değiştirmek” üzere tedbirler almaya itti. Gasoutlook’ta yer alan tahlile göre Avrupa ve Asya’da güç fiyatlarındaki yükselişin kaynağı hem ötelenmiş kuvvetli talep, hem çok soğuklar tıpkı vakitte kömürden gaza geçiş adımları. Çin bu dönüşümde başı çekiyor ve WoodMackenzie bilgilerine nazaran temmuz itibariyle bu kapsamdaki siyasetleri LNG’ye olan global talebi 2,2 milyon ton artırdı.
Avrupa’da doğalgaz fiyatında yıllık artık %450’yi aştı
Avrupa’nın güç krizinin derinleşmesi Avrupa ve İngiltere’de doğalgaz vadeli kontratlarının çarşamba günü iki haneli artışlar kaydetmesine niye oldu. Fiyatlar yılbaşından bu yana ise en az 3 katına çıktı. Avrupa doğalgaz göstergesi Hollanda 1 ay vadeli doğalgaz meblağları çarşamba günü yaklaşık yüzde 10’luk artışla 72,195 Euro’yla rekor seviyeye yükselirken, yıllık artış yüzde 450’yi aştı. İngiltere’deki muadil gösterge de yüzde 10 yükselişle 181,42 rekor kırdı. Doğalgazdaki yükseliş, elektrik fiyatlarını da yükseltiyor. Almanya’da gelecek yıl için elektrik fiyatları yüzde 4,2 artarak megawatsaat başına 103,92 Euro’ya tırmandı.
Goldman: Fiyat endüstride talebi yok edecek kadar yükselebilir
ABD’li yatırım bankası Goldman Sachs da artan güç fiyatlarının bu kış Avrupa’da elektrik kesintileri yaşanmasına dair riskleri artırdığı görüşünde. Banka bu kış ortalamaların üzerinde bir soğuk kış olursa Avrupa’nın Asya ile sıvı doğalgaz (LNG) ithalatı için rekabet etmek zorunda kalabileceği konusunda uyarıyor. Bloomberg’deki bir habere bakılırsa şu anda LNG sevkiyatlarında rekabet kızışmaya başlamış bile. Goldman Sachs analisti Samantha Dart bu biçimde bir rekabetin “doğalgaz ve güç fiyatlarının talebi yok edecek derecede yükselmesine yol açabileceğini ve sanayi bölümünde elektrik kesintilerine niye olabileceğini” söylüyor.
Fransız besin sürece şirketi Roquette Freres SA Kıdemli Lider Yardımcısı Pascal Leroy ise yüksek güç meblağlarının her tarafta enflasyonel baskı yarattığını ve bunun eninde sonunda müşterilere yansıtılması gerekeceğini belirtiyor. Ülkenin en büyük şeker üreticisi Tereos da yükselen doğalgaz fiyatlarının üretim maliyetlerini “inanılmaz boyutlarda” artırdığını aktarıyor.
AB’nin yeşil dönüşümüne “kömür lekesi” yapabilir
Avrupa’nın hem doğalgaz tıpkı vakitte kömürde ana tedarikçisi pozisyonunda olan Rusya’da ise güç uzmanları AB şirketlerinin gaz fiyatlarındaki rekor artış daha sonrası elektrik üretiminde kömüre de geçmeyi değerlendirdiğini öne sürüyor. Doğalgazın bin metreküp maliyetinin 960 dolara ulaştığı Avrupa’nın yeşil dönüşümüne güç maliyetleri niçiniyle “kömür lekesi” sürebileceği belirtiliyor. Rus kömür madencilerinin mamüllerinin AB’ye ihracatı son bir yılda üçte bir oranında artması da bunun işareti. Güç kaynaklarının kıtlığı niçiniyle kömür maliyeti de üç katına çıkarak ton başına 70 dolardan 210 dolara yükseldi.
Cuma günü yayınlanan Rystad Energy raporuna nazaran global güneş paneli meblağları da 2020 düzeylerine nazaran yüzde 16 artış kaydetti. Buradaki artışın kaynağı ise tedarik darboğazları ve artan hammadde maliyetleri. ABD Güç Bakanlığı 2050’de elektrik üretiminde güneşin hissesinin mevcut yüzde 3’ten yüzde 45’e yükselmesini bekliyor fakat bunun için agresif maliyet düşüşlerinin gerektiğini belirtiyor.
İngiltere’de iki fabrika güç maliyeti yüzünden kepenk kapatıyor
Güç maliyetleri tüm dünyada şirketlerin de maliyetlerini kayda paha oranda artırırken, tarihi seviyelerde seyreden global enflasyonda da güç fiyatlarındaki ralli büyük hisseye sahip. Dahası, İngiltere’de güç faturası iki fabrikanın kapanmasına niye oldu. İngiltere’de bir elektrik dönüşüm istasyonunda çıkan yangın ise ABD’li gübre üreticisi CF Industries, İngiltere’de iki tesisini durdurma sonucu aldı. Avrupa genelinde ekonomik güzelleşmeye bir tehdit olarak görülen doğalgaz ve elektrik maliyetleri, CF Industries’in Billingham ve Ince tesislerindeki üretimi şirketten yapılan açıklamaya bakılırsa “belirsiz süreyle” durdurma sonucu almasına yol açtı. Çiftçilerin maliyetlerini artıran gübre meblağlarının bu aksama ile daha da yükselmesi, nitrojen fiyatlarındaki ralliyi körüklemesi, besin enflasyonuna da geçmesi öngörülüyor. Rüzgâr gücünde de arz tarafında değerli bir ıstırap oluştu ve bu da fiyatlar üzerinde tesirli: İngiltere’de rüzgar esmeyince elektrik santralleri üretim açığını doğalgaz ve kömürle kapatmak zorunda kaldı. Bu da Avrupa’yı gaz tedarikçileri Rusya ve ABD’ye güçte daha bağımlı hale getiriyor.
Örneğin İtalya’da kriz hükümeti “perakende elektrik faturalarının hesaplanma prosedürünü değiştirmek” üzere tedbirler almaya itti. Gasoutlook’ta yer alan tahlile göre Avrupa ve Asya’da güç fiyatlarındaki yükselişin kaynağı hem ötelenmiş kuvvetli talep, hem çok soğuklar tıpkı vakitte kömürden gaza geçiş adımları. Çin bu dönüşümde başı çekiyor ve WoodMackenzie bilgilerine nazaran temmuz itibariyle bu kapsamdaki siyasetleri LNG’ye olan global talebi 2,2 milyon ton artırdı.
Avrupa’da doğalgaz fiyatında yıllık artık %450’yi aştı
Avrupa’nın güç krizinin derinleşmesi Avrupa ve İngiltere’de doğalgaz vadeli kontratlarının çarşamba günü iki haneli artışlar kaydetmesine niye oldu. Fiyatlar yılbaşından bu yana ise en az 3 katına çıktı. Avrupa doğalgaz göstergesi Hollanda 1 ay vadeli doğalgaz meblağları çarşamba günü yaklaşık yüzde 10’luk artışla 72,195 Euro’yla rekor seviyeye yükselirken, yıllık artış yüzde 450’yi aştı. İngiltere’deki muadil gösterge de yüzde 10 yükselişle 181,42 rekor kırdı. Doğalgazdaki yükseliş, elektrik fiyatlarını da yükseltiyor. Almanya’da gelecek yıl için elektrik fiyatları yüzde 4,2 artarak megawatsaat başına 103,92 Euro’ya tırmandı.
Goldman: Fiyat endüstride talebi yok edecek kadar yükselebilir
ABD’li yatırım bankası Goldman Sachs da artan güç fiyatlarının bu kış Avrupa’da elektrik kesintileri yaşanmasına dair riskleri artırdığı görüşünde. Banka bu kış ortalamaların üzerinde bir soğuk kış olursa Avrupa’nın Asya ile sıvı doğalgaz (LNG) ithalatı için rekabet etmek zorunda kalabileceği konusunda uyarıyor. Bloomberg’deki bir habere bakılırsa şu anda LNG sevkiyatlarında rekabet kızışmaya başlamış bile. Goldman Sachs analisti Samantha Dart bu biçimde bir rekabetin “doğalgaz ve güç fiyatlarının talebi yok edecek derecede yükselmesine yol açabileceğini ve sanayi bölümünde elektrik kesintilerine niye olabileceğini” söylüyor.
Fransız besin sürece şirketi Roquette Freres SA Kıdemli Lider Yardımcısı Pascal Leroy ise yüksek güç meblağlarının her tarafta enflasyonel baskı yarattığını ve bunun eninde sonunda müşterilere yansıtılması gerekeceğini belirtiyor. Ülkenin en büyük şeker üreticisi Tereos da yükselen doğalgaz fiyatlarının üretim maliyetlerini “inanılmaz boyutlarda” artırdığını aktarıyor.
AB’nin yeşil dönüşümüne “kömür lekesi” yapabilir
Avrupa’nın hem doğalgaz tıpkı vakitte kömürde ana tedarikçisi pozisyonunda olan Rusya’da ise güç uzmanları AB şirketlerinin gaz fiyatlarındaki rekor artış daha sonrası elektrik üretiminde kömüre de geçmeyi değerlendirdiğini öne sürüyor. Doğalgazın bin metreküp maliyetinin 960 dolara ulaştığı Avrupa’nın yeşil dönüşümüne güç maliyetleri niçiniyle “kömür lekesi” sürebileceği belirtiliyor. Rus kömür madencilerinin mamüllerinin AB’ye ihracatı son bir yılda üçte bir oranında artması da bunun işareti. Güç kaynaklarının kıtlığı niçiniyle kömür maliyeti de üç katına çıkarak ton başına 70 dolardan 210 dolara yükseldi.
Cuma günü yayınlanan Rystad Energy raporuna nazaran global güneş paneli meblağları da 2020 düzeylerine nazaran yüzde 16 artış kaydetti. Buradaki artışın kaynağı ise tedarik darboğazları ve artan hammadde maliyetleri. ABD Güç Bakanlığı 2050’de elektrik üretiminde güneşin hissesinin mevcut yüzde 3’ten yüzde 45’e yükselmesini bekliyor fakat bunun için agresif maliyet düşüşlerinin gerektiğini belirtiyor.
İngiltere’de iki fabrika güç maliyeti yüzünden kepenk kapatıyor
Güç maliyetleri tüm dünyada şirketlerin de maliyetlerini kayda paha oranda artırırken, tarihi seviyelerde seyreden global enflasyonda da güç fiyatlarındaki ralli büyük hisseye sahip. Dahası, İngiltere’de güç faturası iki fabrikanın kapanmasına niye oldu. İngiltere’de bir elektrik dönüşüm istasyonunda çıkan yangın ise ABD’li gübre üreticisi CF Industries, İngiltere’de iki tesisini durdurma sonucu aldı. Avrupa genelinde ekonomik güzelleşmeye bir tehdit olarak görülen doğalgaz ve elektrik maliyetleri, CF Industries’in Billingham ve Ince tesislerindeki üretimi şirketten yapılan açıklamaya bakılırsa “belirsiz süreyle” durdurma sonucu almasına yol açtı. Çiftçilerin maliyetlerini artıran gübre meblağlarının bu aksama ile daha da yükselmesi, nitrojen fiyatlarındaki ralliyi körüklemesi, besin enflasyonuna da geçmesi öngörülüyor. Rüzgâr gücünde de arz tarafında değerli bir ıstırap oluştu ve bu da fiyatlar üzerinde tesirli: İngiltere’de rüzgar esmeyince elektrik santralleri üretim açığını doğalgaz ve kömürle kapatmak zorunda kaldı. Bu da Avrupa’yı gaz tedarikçileri Rusya ve ABD’ye güçte daha bağımlı hale getiriyor.