Arkeoloji Müzesi’nde geometri tarihini değiştirecek kil tablet Babil’e ilişkin 3 bin 700 yıllık tablet, yıllardır İstanbul’da sergileniyor. İstanbul’a gelerek inceleme yapan Avustralyalı bir matematikçi, 3 bin 700 yıllık bir kil tablet üzerinde bilinen en eski uygulamalı geometri örneği olduğunu deklare etti. İstanbul Arkeoloji Müzesi Müdürü Rahmi Asal ise, “Üzerindeki geometrik detaylardan birinci matematik tablet olduğu düşünülse de aslında biz arkeologlar biliyoruz ki bu daha öncelere dayanıyor” dedi.
Avustralyalı bilim beşerlerine nazaran, Babilliler, trigonometriyi ünlü Yunan filozof ve matematikçi Pisagor’dan bin yıl evvel keşfetti.
Matematik tarihini bir daha yazan 3 bin 700 yıllık Si.427 isimli tabletin üzerinde yer alan biçimler, onun arazi ölçek için kullanıldığını ortaya koydu. M.Ö. 1900 ile 1600 senelerına tarihlenen, antik Babil’e ilişkin olan ve Si.427 olarak isimlendirilen tablet 1894’te, Irak’ın başşehri Bağdat’taki Sippar’da çıkarıldı. Lakin tablet, Avustralya’daki New South Wales Üniversitesi’nden Dr. Daniel Mansfield tarafınca tahlil edilene kadar anlaşılamadı. Mansfield, 3 bin 700 yıllık bir kil tablet üzerinde bilinen en eski uygulamalı geometri örneği olduğunu deklare etti.
Birinci matematik tablet olduğu düşünülüyor
Tablet, yıllardır İstanbul Arkeoloji Müzesi’nde sergileniyor. İstanbul Arkeoloji Müzesi Müdürü Rahmi Asal, “İlginç bir durum. Yaklaşık 20 yıldır teşhirde olan bir yapıttan bahsediyoruz. Tablet hakikaten epeyce değerli bir tablet. 1894 yılında Osman Hamdi Bey’in yönlendirmesiyle bir Fransız Arkeologun çalışmalarıyla keşfedildi. Üzerindeki geometrik formlardan dolayı geometriyle ilişkilendiriliyor. Avustralya’daki New South Wales Üniversitesi’nden Dr. Daniel Mansfield tarafınca yapılan araştırmayı ülkemizde yaptıktan daha sonra gündeme geldi. Üzerindeki geometrik detaylardan birinci matematik tablet olduğu düşünülse de aslında biz arkeologlar biliyoruz ki bu daha öncelere dayanıyor. Araştırmada Pisagor teoremi ile ilişkilendirildi. Oradan hareketle bu tabletin bir kadastral evrak olduğuyla matematik biliminden faydalandığı öne sürülüyor. Birinci olduğu konusunda ve tek olduğu konusunda birebir fikirde değiliz” diye konuştu.
Müze müdürü Asal, enteresan temalı tabletler ile birlikte yeni bir stant düzenleneceğini de belirterek, “Şu an yapıtın ortasında olduğu vitrin değişik temalı tablet örneklerimizin yer aldığı bir vitrin. Bu kadar gündeme geldikten daha sonra biz buradan aşikâr başlı onun kadar değerli olan öteki bahisler da var, örneğin bir muska yahut bir çarpım tablosu bu tabletleri gün yüzüne çıkarma niyetindeyiz” dedi
Avustralyalı bilim beşerlerine nazaran, Babilliler, trigonometriyi ünlü Yunan filozof ve matematikçi Pisagor’dan bin yıl evvel keşfetti.
Matematik tarihini bir daha yazan 3 bin 700 yıllık Si.427 isimli tabletin üzerinde yer alan biçimler, onun arazi ölçek için kullanıldığını ortaya koydu. M.Ö. 1900 ile 1600 senelerına tarihlenen, antik Babil’e ilişkin olan ve Si.427 olarak isimlendirilen tablet 1894’te, Irak’ın başşehri Bağdat’taki Sippar’da çıkarıldı. Lakin tablet, Avustralya’daki New South Wales Üniversitesi’nden Dr. Daniel Mansfield tarafınca tahlil edilene kadar anlaşılamadı. Mansfield, 3 bin 700 yıllık bir kil tablet üzerinde bilinen en eski uygulamalı geometri örneği olduğunu deklare etti.
Birinci matematik tablet olduğu düşünülüyor
Tablet, yıllardır İstanbul Arkeoloji Müzesi’nde sergileniyor. İstanbul Arkeoloji Müzesi Müdürü Rahmi Asal, “İlginç bir durum. Yaklaşık 20 yıldır teşhirde olan bir yapıttan bahsediyoruz. Tablet hakikaten epeyce değerli bir tablet. 1894 yılında Osman Hamdi Bey’in yönlendirmesiyle bir Fransız Arkeologun çalışmalarıyla keşfedildi. Üzerindeki geometrik formlardan dolayı geometriyle ilişkilendiriliyor. Avustralya’daki New South Wales Üniversitesi’nden Dr. Daniel Mansfield tarafınca yapılan araştırmayı ülkemizde yaptıktan daha sonra gündeme geldi. Üzerindeki geometrik detaylardan birinci matematik tablet olduğu düşünülse de aslında biz arkeologlar biliyoruz ki bu daha öncelere dayanıyor. Araştırmada Pisagor teoremi ile ilişkilendirildi. Oradan hareketle bu tabletin bir kadastral evrak olduğuyla matematik biliminden faydalandığı öne sürülüyor. Birinci olduğu konusunda ve tek olduğu konusunda birebir fikirde değiliz” diye konuştu.
Müze müdürü Asal, enteresan temalı tabletler ile birlikte yeni bir stant düzenleneceğini de belirterek, “Şu an yapıtın ortasında olduğu vitrin değişik temalı tablet örneklerimizin yer aldığı bir vitrin. Bu kadar gündeme geldikten daha sonra biz buradan aşikâr başlı onun kadar değerli olan öteki bahisler da var, örneğin bir muska yahut bir çarpım tablosu bu tabletleri gün yüzüne çıkarma niyetindeyiz” dedi